صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: شیخ محمد تقوی طرفدار خمینی مقیم نجف اشرف

تاریخ سند: 24 دی 1348


موضوع: شیخ محمد تقوی طرفدار خمینی مقیم نجف اشرف


متن سند:

از: 9/ ﻫ تاریخ:24 /10 /1348
به: 316 شماره: 8656 /9ﻫ
موضوع: شیخ محمد تقوی طرفدار خمینی مقیم نجف اشرف

روز 16 /10 /48 شیخ محمد تقوی که وسیله قطار تهران ـ مشهد عازم مشهد بوده در حضور عده‌ای از مسافرین قطار ضمن انتقاد شدید از سیاست و بدگویی نسبت به دولت ایران، اظهار می‌نماید «من از فدائیان حضرت آیت‎الله العظمی خمینی هستم. بعد از مصدق خمینی نام ایران را زنده کرد. شاه و دولت ایران طبق قانون اساسی حق ندارند آقای خمینی را زندانی و تبعید کنند.1 پس از تبعید آقای خمینی از ایران علماء نجف اشرف متفقاً به سازمان ملل قسمت حقوق بشر نوشتند و از دولت ایران به آن سازمان شکایت کردند و متذکر شدند که خمینی مجتهد جامع‌الشرایط2 است و طبق قانون مصونیت دارد و خواستند که دولت ایران را ملزم سازند که آقای خمینی را به ایران برگرداند.» شیخ محمد تقوی در خاتمه اظهاراتش اضافه می‌نماید «بهلول (همان بهلولی که در غائله مسجد جامع گوهرشاد3 دست داشت و از ایران متواری شده) مرد بسیار بزرگ و از نوابغ روزگار است. چندی قبل که به عراق آمد در نجف اشرف در منزل من بود و افتخار پذیرایی او را من در نجف اشرف به عهده داشتم.»
توضیح منبع خبر: شیخ محمد تقوی (بنا به اظهار خودش) اهل قراء اطراف گناباد است و ساکن نجف اشرف. چند ماهی است که به ایران آمده و در ماه مبارک رمضان در گناباد منبر می‌رفته، می‌گفت «گذرنامه‌ام را در تهران به اداره شهربانی داده‌ام که خروجی بگیرم و به عراق حرکت کنم. چند روزی در مشهد اقامت می‌نمایم و سپس به گناباد رفته، پس از انجام امور شخصی به تهران مراجعت می‌نمایم.»
نظریه منبع خبر: درمورد صحت اظهارات نامبرده در زمینه منبر رفتن در گناباد و تقدیم گذرنامه‌اش به شهربانی و تاریخ ورود و خروجش به ایران و غیره نمی‌توان اظهارنظر نمود ولی آنچه مسلم است این شیخ با نحوه تبلیغ سویی که می‌نماید در مردم مؤثر بوده و حس بدبینی مردم عوام را تشدید می‌نماید.
نظریه رهبر عملیات: هیچ‌گونه سابقه بایگانی شده از وی به دست نیامده است. درباره کنترل اعمال و رفتار شیخ محمد تقوی و تهیه مشخصات بیشتر او و همچنین چگونگی مسافرت و منبر رفتنش در گناباد وسیله منابع و امکانات موجود اقدام، به محض وصول نتیجه‌ای در این مورد، مراتب به عرض خواهد رسید. مقرر فرمایند چنانچه سوابق درباره این شخص در آن اداره‌کل و شهربانی کل کشور موجود است، چگونگی را به این سازمان اعلام فرمایند.

آقای مخبری! سابقه این شخص بررسی و نسبت به شناسایی و معرفی او اقدام و نتیجه اقدامات ساواک محل خواسته شود ـ 30 /10
فیش به نام شیخ محمد تقوی بررسی و ارائه شود ـ 1 /11

توضیحات سند:

1. رژیم شاه که از بالا گرفتن نـارضایتی مردم و تحریک افکار عمومی، سخت وحشت کرده بود. کـه بـا بودن رهبر و پیشوای آگاهی چون امام خمینی(ره) در ایران، نه تنها پیاده کردن طرح‌های بـه اصطلاح اصلاحی شـاه مـمکن نیست بلکه اساس رژیم نـیز در معرض زوال قـرار دارد، لذا مصمم شد کـه بـا دسـتگیری و تبعید ایشان خـود را از مـهلکه رها سازد.
شب 13 آبان 1343 صدها کماندوی مسلح خانه امـام را در قـم مـحاصره کـردند، از بـام و دیوار وارد منزل شدند و بـرای دستگیری ایشان بـه جسـتجو و ضـرب و شـتم خـادمین مـنزل پرداختند. مأموران پس از یک سلسله اقـدامـات تـوهین‌آمیز، امام را با اتومبیلی که آماده شده بود، بـه تـهران انـتقال دادنـد. اتومبیل حامل امام، فاصله بـین قم ـ تهران را در مدتی کـمتر از 90 دقیقه پیمود و بـه فـرودگاه مهرآباد رسید. هنوز آفتاب روز 13 آبان سـر از افـق بـیرون نیاورده بـود کـه رهـبر بـزرگ نهضت، به جرم دفاع از استقلال وطن و بهروزی هـموطنان مسلمان از وطن بیرون برده شد و بـه تـرکیه تـبعید گـردید. در سـپیده‌دم هـمان روز، فـرزند بزرگ امام، آیت‌الله شهید حـاج سیدمصطفی خمینی، دستگیر و به زندان قزل‌قلعه مـنتقل شـد. اطلاعیه سـازمان اطـلاعات و امنیت کشور از رادیو پـخش و در مطبوعات نیز منتشر شد. متن اعلامیه بدین شرح بود: «طـبق اطلاع موثق و شواهد و دلایل کافی چون رویه آقای خمینی و تحریکات مشارالیه بر علیه ملّت و امنیت و اسـتقلال و تـمامیت ارضی کشور تشخیص داده شد، لذا در تاریخ سـیزدهم آبـانماه 1343 از ایران تبعید گردید.» رجوع شود به کتاب: امام خمینی در آئینه اسناد ساواک، مجلدات 4 ـ 5، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی.
2. در اصل: جامع‌الشرایع
3. قیام مسجد گوهرشاد: پس از فرمان رضاخان به اتحاد شکل و کشف حجاب، علمای خراسان قیام نمودند. رضاخان برای سرکوبی آنان امر کرد که مأموران به مسجد گوهرشاد و صحن حمله کنند. در این واقعه جمع کثیری از مردم بیگناه را قتل عام کردند و حدود یکصد نفر از روحانیون و افراد متنفذ را دستگیر و عده‌ای از علمای بزرگ، نظیر مرحوم آقا سیدیونس اردبیلی و مرحوم آقازاده، را به تهران آورده محاکمه نمودند. (نهضت روحانیون ایران، حجت‌الاسلام و المسلمین علی دوانی، ج2، ص 165)

منبع:

کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 06 صفحه 220


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.