جناب آقای شریف امامی نخست وزیر
جناب آقای شریف امامی نخست وزیر
متن سند:
در ساعت 547 روز چهارشنبه 8 شهریور ماه حسب نظر آن جناب به منظور رسیدگی به وضع کارخانجات و واحدهای تولیدی و کشاورزی که بوسیله آقای هژبر یزدانی اداره می شود و همچنین تعیین دارائیها و بدهی های نامبرده و شرکتهای مذکور به بانکها و اشخاص ثالث و ارائه راه حلهای عملی در زمینه حفظ حقوق مردم و کارگران و سایر اشخاص ذینفع کمیسیونی با حضور جناب آقای امین وزیر صنایع و معادن، جناب آقای خوش کیش رئیس کل بانک مرکزی ایران، جناب آقای طاهر ضیائی1 رئیس اطاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران و جناب آقای عرب معاون کل وزارت امور اقتصادی و دارائی تشکیل گردید و پس از انجام مذاکرات و بررسیهای لازم از آقای عطاء سلمانپور2 رئیس هیئت مدیره بانک ایرانیان که حسب وکالتنامه ابرازی در مدت بازداشت آقای یزدانی عهده دار تصدی امور مالی نامبرده می باشند برای اداء توضیحات در جلسه دعوت شد، و مراتب زیر به استحضار آن جانب می رسد.1ـ ابتدا اینجانب توضیح داد که غرض از تشکیل جلسه رسیدگی به دو مسأله مهم در مورد وضع آقای هژبر یزدانی است.
اولاً ایشان سهام بعضی از واحدهای تولیدی از قبیل کارخانجات قند متعدد و کارخانجات کفش و واحدهای کشت و صنعت و دامپروری را در اختیار دارند که تعطیل کار این واحدها علاوه بر زیان اقتصادی مستلزم بیکاری کارگران و کارکنان واحدهای مذکور نیز می باشد که مسلما مورد نظر دولت نیست و می بایستی با بررسی دقیق موضوع بدون اینکه دولت ناچار به تأمین منابع مالی لازم گردد و از این رهگذر زیانی متوجه دولت شود باید راه حلی در حدود قوانین و مقررات موجود برای ادامه کار این واحدها اندیشید.
ثانیا ـ آقای یزدانی با توسل به شیوه هایی که روشن است تاکنون بعد از کسر مبالغی که از محل فروش سهام ایشان در بانک صادرات عاید شده است حدود 45 میلیارد ریال از بانکهای مختلف بخصوص بانک صادرات ایران بنام خود و اشخاص تحت تکفل خود و همچنین شرکتهای متعلق خود اعتبارات گوناگون با بهره های عادی بانکی تحصیل کرده اند که توقف پرداخت اصل و بهره این اعتبارات تعادل نظام بانکی را مختل خواهد کرد و بنابراین می بایستی موضوع از دید مصالح گوناگون اقتصادی و سلامت سیستم بانکی بررسی و تصمیمات جدی اتخاذ گردد.
2ـ جناب آقای خوش کیش صورتها و اطلاعاتی را که بانک مرکزی فراهم کرده و مؤید مراتب فوق بوده مورد بحث قرار دادند و اظهارنظر نمودند که بانک مرکزی نمی تواند در وضع موجود بانکها را برای ادامه تسهیلات تحت فشار قرار دهد و بانکها نیز قاعدتا برای وصول مطالبات خود اقدام خواهند کرد و در این مورد می بایستی چاره اندیشی های لازم بشود.
3ـ جناب آقای امین اظهارنظر نمودند که مسأله فوری تر در مورد آقای یزدانی ادامه کار واحدهای تولیدی و جلوگیری از تعطیل کارخانجات به خصوص کارخانه های قند می باشد.
در این مورد حتی اگر ناگزیر شویم ممکن است طبق درخواست وزارت کار و امور اجتماعی اداره کارخانجات با رعایت قانون حمایت صنعتی به هیئت حمایت واگذار گردد به نحوی که کارخانجات طبق مقررات قانون مذکور از پرداخت بدهی های قبلی خود بازداشته شوند و در حدود اداره کارخانه تنخواه گردان از بانکها اخذ گردد که به صرف انجام پرداختهای روزمره از جمله حقوق کارگران و قیمت مواد اولیه برسد.
ضمنا نحوه اجرای قانون حمایت صنعتی در مورد واحدهای تولیدی آقای یزدانی مورد بحث قرار گرفت و اظهارنظر شد که این قانون نسبت به واحدهای کشاورزی قابل اجرا نیست و در مورد واحدهای صنعتی نیز باید تشریفات مقرر رعایت شود.
4ـ جناب آقای طاهر ضیائی معتقد بودند که از دیدگاه مصالح مملکتی بهتر است عجالتا وضع شرکتهای تولیدی آقای یزدانی مورد بررسی دقیق قرار گیرد و معلوم شود که هر یک از این شرکتها فی المثل چه احتیاجات روزمره ای دارند و چه محصولاتی دارند و مثلاً بانکی از طریق زیر کلید گرفتن محصولات کارخانجات قند تنخواه گردان کارخانجات را تأمین کند تا رسیدگی های لازم در مورد تمام مسائل مربوط به فعالیت های آقای یزدانی با دقت انجام شود.
5ـ آقای سلمانپور نیز که پس از مذاکرات مقدماتی در جلسه حاضر شده بودند اظهار داشتند که ایشان صرفا از باب دوستی با آقای هژبر یزدانی دو روز است که به وکالت از طرف ایشان با مدیران شرکت های آقای یزدانی تماس حاصل کرده اند و مشغول تحقیق در مورد مشکلات این شرکت ها می باشند.
آقای سلمانپور اظهارنظر کردند که آقای یزدانی مشکل حادی ندارند.
دارائی شرکت های وابسته در حدود یکصد میلیارد ریال برآور شده است و مجموع اعتبارات شرکت ها حدود 40 میلیارد است.
ایشان علاوه بر این 40 میلیارد در دادوستد روزانه نیز بدهی هایی به مقاطعه کاران، فروشندگان مواد اولیه و وسائل کار دارند که تا زمانی که خودشان اداره امور مالی واحدها را به عهده داشتند از اعتبارات شرکت های مختلف و حسابهای اعتباری شخصی خود نیازهای روزمره شرکت ها را تأمین می کردند.
اینک بانک ها از ادامه تسهیلات با وضع موجود خودداری می کنند و براساس محاسبه تخمینی که شده است جمع وجوهی که ایشان می بایستی برای حقوق و دستمزد در دو ماه آینده پرداخت کنند 40 میلیون تومان خواهد بود و ظرف همین دو ماه حدود 700 میلیون تومان نیز بایستی برای پرداخت سایر بدهی ها به اشخاص و بانکها تأمین نمایند.
در شرایط فعلی بانکها مخصوصا بانک صادرات ایران اصرار دارد که اقدام به واخواست سفته های آقای یزدانی نماید که این ترتیب به مصلحت بانک صادرات نیز نمی باشد و در این زمینه می بایستی بانک مرکزی چاره اندیشی نماید.
آقای سلمانپور اضافه کردند که ایشان از همکاران خود در بانک ایرانیان کمک گرفته اند که به وضع حسابهای شرکتها و امور مالی آنها رسیدگی کنند و اقدامات مجدانه ای در مورد گردش امور در حدود توانائی خود خواهند کرد.
آقای سلمانپور ضمنا اطلاع دادند که چاههای آب مربوط به مزارع چغندر کارخانه قند اراک در حال حاضر توقیف و از تصرف آقای یزدانی خارج شده است.
نظر به اینکه اشکالات حقوقی در مورد مالکیت آقای یزدانی مطرح نیست و از آن گذشته توقیف چاهها موجب از بین رفتن حدود 15 میلیون تومان محصول چغندر خواهد شد و به مملکت زیان وارد خواهد گردید به عنوان یک اقدام عاجل رسیدگی به این موضوع بایستی مورد توجه دولت قرار گیرد.
6ـ اینجانب به آقای سلمانپور تأکید نمود که لازم است برای رسیدگی و اخذ تصمیم ایشان وضع دارائی و بدهی های شرکتهای مذکور را دقیقا روشن کنند و مخصوصا هزینه های جاری و درآمدهای جاری را در مورد هر واحد به تفکیک مشخص کنند و آقای سلمانپور قبول کردند که ظرف دو هفته این مرحله از مطالعه انجام و گزارش آن توأم با اظهارنظر خود ایشان ارسال خواهد شد.
ضمنا اینجانب از آقای سلمانپور خواسته ام که گزارش مالی جامعی در مورد کلیه بدهی های شخصی و شرکت های آقای یزدانی و دارائیهای ایشان طبق قیمت روز را تهیه کنند تا اساسا معلوم شود که آیا ادامه تسهیلات سبب بدتر شدن وضع خواهد شد یا اینکه امید به حل مشکلات مالی وجود دارد.
پس از تبادل نظر و مذاکرات چنین اتخاذ تصمیم شد که اولاً پیشنهاد شود که در مورد توقیف چاههای مزارع چغندر اراک رسیدگی های لازم معمول و دستورات مقتضی صادر شود.
ثانیا ـ ظرف دو هفته پس از وصول گزارش جامع آقای سلمانپور احتیاجات جاری شرکت ها و واحدهای تولیدی تعیین شود و ضمنا آقای سلمانپور تحقیق نمایند که املاک آزاد به نام آقای یزدانی چنانچه باقی مانده باشد در اختیار یکی از بانک ها قرار گیرد تا با توصیه جناب آقای خوش کیش بانک مزبور اعتبارات لازم برای تأمین هزینه های جاری را تأمین کند.
ثالثا ـ در مورد کل وضع مالی آقای یزدانی و اعتبارات کوتاه مدت و بلند مدت ایشان از بانکهای مختلف گزارش دقیق و مفصلی تهیه شود که موضوع از دید بانکداری و مسائل بانکها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و تصمیمات لازم اتخاذ شود.
وزیر امور اقتصادی و دارائی
توضیحات سند:
1ـ طاهر ضیائی فرزند ضیاء در سال 1296 ش در تربیت حیدریه بدنیا آمد.تحصیلات خود را تا دکترای زمین شناسی ادامه داد و مشاغلی از جمله : استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران، معاون وزارت اقتصاد، معاون وزارت صنایع و معادن، مشاور اجرائی صنعتی بنیاد پهلوی، سناتور انتصابی، رئیس اتاق صنایع و معادن ایران، وزیر صنایع و معادن و...
را عهده دار بود.
از حیث سیاسی طرفدار سیاست غرب و رژیم پهلوی بوده و به پاس خدمت به این رژیم، نشان درجه 2 لیاقت و درجه 2 همایون دریافت نموده است.
طبق گزارش ساواک، نامبرده نسبت به جبهه ملی سمپاتی داشته و عضو جمعیت فراماسونری لژ کوروش نیز بوده است.
اسناد ساواک ـ پرونده های انفرادی 2ـ عطاء سلمانپور فرزند حبیب اللّه در سال 1301 ش در شیراز بدنیا آمد.
تحصیلات خود را تا دیپلم متوسطه و طی دوره مدرسه عالی بانکداری و دوره کالج آمریکایی اصفهان ادامه داد و مشاغل از جمله : ریاست اداره خارجه در بانک مرکزی، معاون و رئیس شعبه بانک ملی در اصفهان و سنگسر، معاون اقتصادی وزارت اقتصاد و...
را عهده دار بود.
پدر نامبرده افسر بازنشسته و دکتر داروساز ارتش بوده وی با برادران لاجوردی دوستی نزدیک داشته و توسط آنان به وزیر وقت اقتصاد و دارائی (هوشنگ انصاری) معرفی شده است.
ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی