درباره : روزنامه آیندگان
تاریخ سند: 10 دی 1346
درباره : روزنامه آیندگان
متن سند:
از : اداره اطلاعات به : دفتر ویژه اطلاعات شماره : 2945 از طرف بعضی از مدیران جرائد و مجلات منجمله آقایان عباس مسعودی1 و دکتر مصباح زاده2 و مهندس والا3 در مقابل انتشار روزنامه (آیندگان) غیرمحسوس عکس العملهائی نشان داده می شود، خبر رسیده حاکی است این عکس العملها به داخل سندیکای مطبوعات نیز کشانده شده و جناح مخالف اداره کنندگان روزنامه آیندگان کوشش می کنند داریوش همایون (عضو مؤثر روزنامه آیندگان) را از سندیکای مطبوعات اخراج کنند، می گویند که نامبرده به سازمانهای اطلاعاتی خارجی وابستگی دارد و به همین علت صلاحیت فعالیت در سندیکای مطبوعات ایران را ندارد.فعلاً اعضای هیئت مدیره سندیکای مطبوعات به جناحهائی تقسیم گردیده و کشمکشهای داخلی آنها ممکن است سرانجام انشعابی در سندیکای مطبوعات بوجود آورد.
طرفداران روزنامه آیندگان عبارتند از : داریوش همایون، دکتر سمسار، صالحیار، محمدعلی سفری،4 هوشنگ پور شریعتی، اسمعیل یگانگی.
5 مخالفین آنها عبارتند از : باستانی، نصیر امینی،6 خسرو شاهانی،7 عباس پهلوان،8 اسمعیل رائین،9 رضا مرزبان،10 منصور تاراجی، حسین سرفراز.
11 اشخاص مشروحه زیر که تاکنون بی طرف شناخته شده اند : بانو ظفری،12 تورج فرازمند13 و محمدعلی بهشتی پور می باشند.
بایگانی شود.
توضیحات سند:
1ـ عباس مسعودی فرزند محمدعلی مسعودی و نماینده چند دوره مجلس شورای ملی و سناتور مجلس سنا در دوره های دوم، چهارم و ششم.عباس مسعودی به طرفداری از انگلیس مشهور بود و در زمان طرح ملی شدن صنعت نفت از واگذاری امتیاز نفت جنوب به انگلیسی ها حمایت می کرد.
مسعودی از اعضای قدیمی جمعیت فراماسونری و کلوب روتاری به شمار می آمد مؤسسه مطبوعاتی اطلاعات را او بنیاد نهاد که هنوز هم پابرجاست.
مسعودی دوبار ازدواج کرد نخست با جمیله افتخارالملوک (ماهوتچیان) و سپس با قدسیه امیر ارجمند که ثمره این ازدواج 5 فرزند به نام های بهرام، سیمیندخت، سودابه، فرهاد و فاطمه است.
مسعودی در سال 1353 دارفانی را وداع کرد.
2ـ مصطفی مصباح زاده در سال 1290 در تهران متولد شد و تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در تهران به اتمام رساند و در سال 1310 جهت تکمیل تحصیلات به فرانسه رفت و از دانشگاه پاریس در رشته حقوق دکتری گرفت و پس از مراجعت به ایران به عنوان مستشار دیوان عالی جنائی بکار مشغول شد.
نامبرده در سال 1317 وارد خدمت نظام گردید و ضمن خدمت در کلاس عالی نظام، در رشته حقوق در دانشگاه تدریس می کرد و در سال 1319 پس از انجام خدمت نظام وظیفه به ریاست اداره کل تبلیغات منصوب شد.
دکتر مصطفی مصباح زاده بدلیل پیشکاری پدرش نیز ابراهیم قوام الملک شیرازی گرایش شدید به انگلستان داشت و در سال 1319 پس از انجام خدمت نظام وظیفه به ریاست اداره کل تبلیغات منصوب شد.
دکتر مصطفی مصباح زاده به دلیل پیشکاری پدرش نزد ابراهیم قوام الملک شیرازی گرایش شدید به انگلستان داشت و در سال 1321 با وساطت فردوست و با گرفتن مبلغ دویست هزار تومان از محمدرضا پهلوی روزنامه کیهان را در 3 خرداد 1321 منتشر نمود و در سال 1346 موسسه عالی ارتباطات اجتماعی را تأسیس کرد.
ارتشبد فردوست وی را فردی مقام پرست، نادرست و چاپلوس معرفی کرده با سفارش محمدرضا در دوره 14 مجلس شورای ملی قصد نمایندگی از بندرعباس را داشت که بدلیل حمایت انگلیس از رقیب او یعنی عبداللّه گلداری، نامبرده موفق به راهیابی به مجلس نشد ولی طی دوره های پانزدهم، هفدهم و بیست و یکم با کمک محمدرضا نماینده شد و دو دوره دهم به عنوان سناتور انتصابی از تهران به مجلس سنا راه یافت.
مشارالیه ارتباطات زیاد و نزدیکی با شاه داشت به نحوی که هر وقت می خواست مستقیما با محمدرضا ملاقات می نمود.
دکتر مصباح زاده از طریق موسسه کیهان ثروت زیادی اندوخت و مالک کلوپ ایران جوان بود.
؛ روزشمار انقلاب اسلامی، جلد 6، صفحه 313، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی ؛ ظهور و سقوط، جلد یک، صفحات 131 تا 133.
3ـ عبداللّه والا فرزند حسین ظهیرالسلطان ملاک و پیشکار احمد شاه بود که در سال 1301 در قریه شال خلخال به دنیا آمد.
وی فارغ التحصیل هنرسرای عالی رشته شیمی در سال 1322 و لیسانسیه حقوق از دانشگاه تهران در سال 1324 و مسلط به زبانهای فرانسه و انگلیسی بود.
نامبرده در سال 1321 با ثریا شقاقی از متمولین تهران ازدواج نمود و دارای تنها یک فرزند به نام کاران در سال 1333 گردید.
وی کار مطبوعاتی خود را در سال 1321 با عنوان مدیر مسئولی نشریه تهران مصور آغاز نمود و در ادامه با توجه به نزدیکیش به دهقان توانست به عنوان رابط نشریه با ارتش در زمینه چاپ در چاپخانه ارتش و همچنین تنظیم مطالب تحت عنوان زیر ذره بین ایفای نقش بنماید.
پس از درگیر شدن احمد دهقان با رزم آرا به خاطر چاپ مقاله «من جاسوس شوروی در ایران بودم» و نهایتا قتل احمد دهقان، عبداللّه والا با کمک رزم آرا توانست دو سال به تاریخ تولدش در شناسنامه بیافزاید و از سال 1301 به 1299 تغییر دهد و با این روش صاحب امتیازی نشریه تهران مصور را که می بایست برطبق قانون مطبوعات حداقل سی سال سن داشته باشد، بدست اورد و به عنوان جانشین احمد دهقان امور نشریه را به دست گرفت و منویات مورد نظر خود را رأسا جامعه عمل بپوشاند.
نامبرده در دوره های 20 و 21 مجلس شورای ملی از خلخال نمایندگی مردم را به عهده داشته است.
4ـ محمدعلی سفری فرزند ابوالقاسم در سال 1303 متولد شد.
نامبرده پس از تحصیلات مقدماتی در رشته حقوق لیسانس و در رشته جزا فوق لیسانس گرفت و به عنوان وکیل پایه یک دادگستری بکار پرداخت و مدتی مدیرکل روابط عمومی سازمان بیمه های اجتماعی بود.
مشارالیه از سال 1322 فعالیت مطبوعاتی را آغاز کرد.
و به عنوان نویسنده با روزنامه های اطلاعات، ایران نوین و آیندگان همکاری داشت و مدتی سردبیری مجله کارگری و بامشاد را برعهده داشت.
محمدعلی سفری در تشکیلات فراماسونری عضویت داشت دبیر لژ مولوی بود و از محمدرضا پهلوی نشان اصلاحات ارضی دریافت کرد.
پرونده انفرادی 5ـ اسماعیل یگانگی فعالیت مطبوعاتی خود را از سال 1333، آغاز نمود.
و با نشریات مختلف بعنوان خبرنگار و نویسنده همکاری می کرد.
وی با نام مستعار «الف یکتا» مطالب خود را چاپ می نمود و سالیان زیادی برای کیهان و اطلاعات کار مطبوعاتی انجام داد.
نامبرده از اعضای مؤسس سندیکای نویسندگان و خبرنگاران بود و چند دوره عضویت هیئت مدیره آن را برعهده داشت.
اسماعیل یگانگی همچنین بعنوان منبع با ساواک منحله همکاری اطلاعاتی داشت.
6ـ نصیر امینی فرزند جواد در سال 1302 ه ش در خوانسار متولد شد.
درباره تحصیلات وی مطلبی در پرونده انفرادی در ساواک ـ درج نشده است.
نامبرده ابتدا در وزارت فرهنگ و بعدها در وزارت دارائی و اطلاعات بکار پرداخت و در زمان اشتغالش در وزارت دارائی ساواک وی را از عناصر حزب توده معرفی کرده است.
نصیر امینی در سال 1337 در روزنامه کیهان مشغول به کار شد و سردبیر سیاسی کیهان گردید و در سال 1351 ساواک با فعالیت وی در شرکت تبلیغاتی یونیورس موافقت نموده ولی در سال 1353 بدلیل چاپ مقاله ای نامناسب به همراه چند تن دیگر از روزنامه نگاران از فعالیت مطبوعاتی محروم و از کیهان اخراج گردید ولی با مکاتباتی که با شاه و ساواک داشت و با اعلام نظریه اداره کل هشتم مبنی بر همکاری نصیر امینی جهت تامین نیازهای اطلاعاتی اداره کل مزبور در زمینه مراجعه وابستگان مطبوعاتی کشورهای اقمار به روزنامه کیهان و...
مجددا به روزنامه کیهان برگشت.
نامبرده عضو باشگاههای شاهنشاهی و عصر بود و ساواک بارها با خروج وی از کشور موافقت کرد.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی 7ـ خسرو شاهانی فرزند علی اصغر در سال 1308 ه ش در شهرستان نیشابور به دنیا آمد.
پدرش درجه دار شهربانی بود و در شهرهای نیشابور، سبزوار، کاشمر، تربت حیدریه، بیرجند و زاهدان و مأمور به خدمت بود که به همین علت، خانواده را نیز به همراه می برد.
پدر وی در سال 1325 در ماموریتی به تهران، در تصادف با ماشین متفقین کشته می شود و خسرو نیز، تحصیلات را در سیکل اول رها می کند.
او که در دبیرستان 15 بهمن زاهدان درس می خواند و به علت فوت پدر از خدمت سربازی معاف شده بود، به استخدام دارائی بلوچستان درآمد و مدتی نیز کارمند سازمان چای بود، در زمان سکونت در زاهدان به مدت سه ماه به عضویت حزب زحمتکشان در آمد ـ 1320 ـ که به علت تخلفات مالی لیدر حزب در آن شهر، استعفا داد.
مشارالیه در مشهد، به مدت دو سال با روزنامه خراسان همکاری کرد و سپس به عضویت هیأت تحریریه روزنامه جهان در آمد و عهده دار قسمت «از هر دری سخنی» شد و مدتی هم نویسنده روزنامه پست تهران (خبرنگاران پارلمانی) بود و با مجلاتی مثل روشنفکر و آتش نیز همکاری متناوب داشت.
مشارالیه در سال 1338 در اداره انتشارات و رادیو استخدام شد و برای «برنامه گفتنی ها» مطلب می نوشت.
وی که در سال 1357 نامه نویسندگان، خبرنگاران و...
خطاب به جمشید آموزگار امضا کرده است.
8ـ عباس پهلوان مازندرانی فرزند صفدر در سال 1316 ه ش به دنیا آمد.
در سال 1329 در حالی که دانش آموز دوره متوسطه بود به عضویت حزب زحمتکشان ایران ـ مظفر بقائی ـ درآمد و برای سازمان جوانان حزب مقاله ای می نوشت.
در زمان نخست وزیری زاهدی که فعالیت های حزب زحمتکشان با ممانعت روبرو بود، اکثر جلسات حوزه های حزب در منزل وی برگزار می گردید.
عباس پهلوان که دارای دیپلم ادبی بود در سال 1331 فعالیت مطبوعاتی خود را آغاز کرد و مدتی سردبیر مجله فردوسی بود.
در سال 1350 در راستای اهداف ساواک مبنی بر بزرگنمائی مسئله کمونیسم اقدام به چاپ مقالات ضد کمونیستی در آن مجله کرد که به همین علت، به اتهام همکاری با ساواک مورد ضرب و شتم قرار گرفت.
ساواک در این رابطه به مسئول مربوطه دستور داد ضمن ملاقات با آقای پهلوان و با استفاده از اطلاعات وی در شناسائی افرادی که او را مورد ضرب و شتم قرار داده اند اقدام صورت پذیرد.
هر چند وی در سال 1351 نیز به عنوان اینکه یکی از نوکران ساواک است، مورد تهدید تلفنی واقع گردید.
در همین سال ها بود که با شرکت وی در مراسم شرفیابی! برای دفعات موافقت گردید و در سال 52 با عضویت نامبرده در سندیکای نویسندگان موافقت شد.
عباس پهلوان که با نشریات مختلفی از قبیل : آژنگ، خواندنیها، اراده آسیا، سپید و سیاه، امید ایران، روشنفکر، مد روز و...
نیز همکاری می کرد مدتی هم به عنوان سردبیر برنامه های رادیو ایران فعالیت کرد و در سال 1355 از طرف فدراسیون فوتبال ایران به پاس تلاش در سردبیری مجله تاج ورزشی مدال گرفت.
وی مدت 8 سال نیز مسئول طرح های تبلیغاتی کانون آگهی زیبا بود.
از تألیفات وی به کتابهای : عروسی بابام، نادرویش و شکار عنکبوت می توان اشاره کرد.
9ـ اسماعیل رائین در سال 1298 در بوشهر متولد شد.
در سال 1314 در اداره پست و تلگراف شهر استخدام و سپس به اردبیل و تهران منتقل شد.
رائین علاوه بر خدمت در اداره پست و تلگراف به شغل خبرنگاری مطبوعات نیز اشتغال داشت.
دوره 4 ساله روزنامه نگاری را در دانشگاه تهران طی کرده است.
اسماعیل رائین از سال 1318 با نوشتن مقالاتی در روزنامه «خلیج ایران» در بوشهر کار مطبوعاتی را آغاز و از سال 1320 بیشتر اوقات خود را صرف مطبوعات نموده هنگام انتقال به تهران در سال 1323 اخبار تلگرافهای رسیده از آذربایجان را در اختیار روزنامه کیهان، مجله تهران مصور و آتش قرار می داد.
علاوه بر نشریات یاد شده با مجله روشنفکر و تهران همکاری می نمود.
وی در سال 1336 مؤسسه جمع آوری اخبار و تأمین اخبار جراید را با کمک بهرام بوشهری تأسیس نمود.
به اعتقاد ساواک اسماعیل رائین به منظور کسب اخبار با طبقات مختلف مردم از جمله شخصیتهای داخلی و خارجی ارتباط پیدا نموده و با توجه به بصیرت و تیزهوشی ذاتی تحت پوشش مزبور اطلاعاتی نیز برای عوامل خارجی تهیه می نماید.
با توجه به اشتغال برادرش پرویز [رائین] در خبرگزاری آسوشیتدپرس مطمئنا آن خبرگزاری را نیز از اخبار جمع آوری شده بی نصیب نمی گردانید.
بنا به گزارش سفارت ایران در کویت، روزنامه «الرأی العام» در مورخه 10 شهریور 1344 فاش ساخت شش نفر از روزنامه نگاران ایرانی منجمله تهران مصور به اسرائیل سفر کرده که افراد مزبور خود را نمایندگان مطبوعات ایران معرفی نموده اند که این روزنامه به انجام این سفر شدیدا حمله کرده است.
اسماعیل رائین یکی از وابستگان به رژیم پهلوی بود و بدستور آنها کتاب فراموشخانه و فراماسونری را نوشت.
(پرونده اسماعیل رائین در ساواک و کتاب چهره مطبوعات معاصر، ص 85).
10ـ رضا مرزبان فرزند محمد در سال 1307 در مشهد متولد شد.
وی دوره ابتدایی و متوسطه را در دبیرستان آذربایجان مشهد به پایان رساند و در سال 1327 در رشته الهیات به دانشگاه تهران راه یافت ولی پس از مدتی تحصیل، به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی ترک تحصیل نمود و مشغول کار شد.
نامبرده در سالهای 1324 و 1325 ابتدا کار مطبوعاتی را با نویسندگی در روزنامه های آفتاب شرق، ارگان حزب دموکرات و روزنامه زندگی در مشهد شروع نمود و بعدها با مجلات تهرانمصور، خواندنیها، مهرگان، سحر، علم و پیغام امروز همکاری نمود و در سال 1329 در روزنامه کیهان استخدام شد.
رضا مرزبان در سال 1327 مدتی در بنگاه امریکایی خاورنزدیک بکار پرداخت و در سال 1327 ساواک با استخدام وی در سرویس خبرگزاری پارس و در سال 1344 با عضویتش در سندیکای نویسندگان و خبرنگاران موافقت نمود.
مشارالیه در جمعیت بامداد آزادگان و حزب توده عضویت داشت و در سال 1334 پس از چند ماه بازداشت با نوشتن تنفرنامه از حزب توده و سایر گروههای مخالف و چاپ آن در روزنامه اطلاعات از زندان آزاد شد.
رضا مرزبان در سال 1353 به دلیل درج مقاله ای در روزنامه پیغام امروز در انتقاد از سازمان جلب سیاحان به همراه تعدادی از نویسندگان و خبرنگاران از فعالیت مطبوعاتی برکنار شد ولی پس از چندی مجددا به شغلش بازگشت و مشغول فعالیت مطبوعاتی شد.
ساواک در سال 1353 با حضور وی در مراسم تشریفات ـ در حضور محمدرضا پهلوی ـ موافقت نمود.
11ـ حسین سرفراز محمدخان در سال 1312 ه ش در داراب بدنیا آمد.
نامبرده دوره ابتدائی را در دبستان شهر آزاد داراب و مقطع متوسطه را در دبیرستانهای شاهپور و سلطانی شیراز سپری نمود و از دانشگاه تهران در رشته تاریخ و جغرافیا لیسانس گرفت و از دوران دانشجوئی با سرودن شعر با مطبوعات همکاری داشت و از سال 1338 سردبیر مجله امید ایران بود و بعدها سردبیر مجلات سپید و سیاه خوشه و خواندنیها نیز شد و با سایر نشریات از جمله آژنگ ـ دنیای جدید ـ مهر ایران، فرمان و آژنگ و روشنفکر همکاری داشت.
مشارالیه از طرفداران محمد مصدق بود و با رادیو بغداد مکاتبه داشت و در سال 39 در جشن انقلاب اکتبر در سفارت شوروی شرکت و با مقامات سفارت در ارتباط بود.
حسین سرفراز عضو هیئت مدیره سندیکای صنفی نویسندگان و خبرنگاران بود و در سال 48 زمانی که نامبرده نویسنده و سردبیر مجله تهران مصور بود ساواک با مشارکت نامبرده در شرکت سهامی انتشارات تهران مصور موافقت کرد.
ساواک درباره صلاحیت نامبرده جهت شرکت در جشن شاهنشاهی شیراز در سال 50 وی را فردی وطن پرست و معتقد به حفظ سنت های ملی و شاهنشاهی معرفی و با حضورش موافقت کرد.
مشارالیه عضو حزب مردم و سردبیر اخبار روزنامه مردم ارگان آن حزب بود و ساواک با فعالیت وی در حزب و روزنامه رستاخیز موافقت و سردبیر مجله رستاخیز جوانان و نویسنده و سردبیر سرویس اجتماعی و دانشگاهی روزنامه رستاخیز بود.
ساواک در سال 51 با عضویت وی در هیئت رئیسه بنیاد رضا پهلوی و در سال 55 با شرکتش در جشنواره و در سال 56 با حضورش در تشریفات موافقت کرد و دبیر کمیته نویسندگان پنجاهمین سال شاهنشاهی پهلوی بود.
12ـ میهن بانو امینی (ظفری) فرزند حیدرقلی در سال 1297 ه ش در تهران متولد شد.
نامبرده دیپلمش را از دبیرستان دخترانه آمریکائی ها در تهران دریافت نمود و بعنوان نویسنده و گوینده به مدت 12 سال مجری برنامه آشپزی در رادیو ایران بود و در وزارت اطلاعات در اداره کل روابط خارجی ریاست اداره آسیا و آفریقا را برعهده داشت.
وی عضو هیئت مدیره مجله پهلوی نامه،...
زن روز و نویسنده مجله ایران امروز بود.
میهن بانو امینی با سازمانهای مختلف داخلی و خارجی با مسئولیت های متفاوت از جمله، عضو هیئت مدیره شورای زنان ایران، نایب رئیس جمعیت زنان، خزانه دار جمعیت فارغ التحصیلان مدرسه آمریکائی، عضو جمعیت راه نو، عضو باشگاه بین المللی زنان، عضو منفرد اتحادیه بین المللی زنان، عضو جمعیت هنری جوانان، عضو جمعیت شیروخورشید سرخ ایران، عضو انجمن خانه و مدرسه دبستان فردوسی و دبیرستان شاهدخت همکاری داشت و از صلیب سرخ آمریکا نشان داوطلب گرفت.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی.
13ـ تورج میرزا فرازمند فرزند شمسعلی میرزا در سال 1307 در بندر انزلی متولد شد.
نامبرده دوره ابتدایی را در دبستان سعدی بندر انزلی به پایان رساند و از دبیرستان فیروز بهرام تهران دیپلم ادبی و در دانشگاه تهران از دانشکده حقوق، لیسانس گرفت.
وی سپس به فرانسه رفت و در دانشگاه سوربن پاریس به تحصیلاتش ادامه داد ولی علیرغم دریافت دیپلم عالی و روانشناسی از پاریس و دیپلم روزنامه نگاری از بروکسل به دلیل عدم موفقیت در تحصیلات به ایران مراجعت کرد.
تورج فرازمند در روزنامه اطلاعات به کار پرداخت و سردبیر روزنامه های اطلاعات، اطلاعات جوان و اطلاعات کودکان، سخن، مدیر روزنامه زن روز و مفسر سیاسی بود و در سال 1337 ساواک با انتشار مجله تماشا توسط وی موافقت کرد.
وی همچنین مدیر روزنامه اخبار ایران بود که توسط دستگاههای امنیت رژیم پهلوی و با مدیریت تورج فرازمند در اروپا جهت هدایت افکار جوانهای ایرانی منتشر می شد که ساواک از تلاشهای زیادش جهت انتشار به موقع و مناسب این نشریه بارها از نامبرده تشکر کرد.
مشارالیه در رادیو و تلویزیون نیز دارای مسئولیت های زیادی از جمله، سردبیر مجله رادیو ایران، مسئول بخش 5 رادیو فرانسه، مدیر اخبار رادیو، مدیر تولید برنامه های رادیویی، مدیر شبکه اول رادیو تلویزیون و مدیریت کل رادیو و تلویزیون را بر عهده داشت و ساواک در سال 1355 با اشتغال وی در مشاغل درجه 2 سازمان رادیو و تلویزیون و در سال 1357 در مشاغل حساس درجه یک سازمان بنادر و کشتیرانی موافقت کرد و مدتی مشاورت وزرای اطلاعات و آموزش و پرورش را بر عهده داشت و ساواک مستمرا با حضور وی در مراسم تشریفات در حضور محمدرضا پهلوی و سفرهای متعددی با مسؤولین عالیرتبه از جمله شاه نخست وزیر و فرح به خارج از کشور موافقت نمود.
تورج فرازمند عضو حزب توده در کمیته محلی در فرانسه و عضو مؤسس حزب رستاخیز بود و از شاه نشان تاج گرفت و ساواک از نظر اخلاقی در یک نظریه وی را دائم الخمر و الکلی معرفی کرده است.
تورج فرازمند بعد از انقلاب سرپرست رادیو ضدانقلابی اویسی در عراق بود.