حوادث و وقایع تهران و کشته شدن دو نفر
تاریخ سند: 10 شهریور 1357
حوادث و وقایع تهران و کشته شدن دو نفر
متن سند:
از ساعت 1300 روز 10 /6 تا ساعت 1300 روز 11 /6 /57 (2537 شاهنشاهی) حوادث و وقایع زیر در تهران اتفاق افتاده است : 1ـ روز 10 /6 /57، حدود 2000 نفر از قشریون مذهبی ضمن دادن شعارهای ضدمیهنی از مسجد تاج واقع در خیابان تاج، خارج و قصد انجام تظاهرات خیابانی داشته اند که مامورین انتظامی مستقر در محل با استفاده از گاز اشک آور، آنها را متفرق نموده اند.2ـ ساعت 1100 روز 10 /6 /57، واعظی بنام «مروارید» جمعیت حاضر در مسجد مهدی واقع در تهران ویلا را بدادن شعارهای ضدمیهنی هنگام خروج از مسجد تشویق نموده که در نتیجه حدود1000 نفر با دادن شعارهائی علیه مقامات عالیه مملکتی از مسجد خارج که با مداخله مامورین انتظامی متفرق گردیده اند.
3ـ حدود ساعت 1430 روز 10 /6 /57، پس از خاتمه مجلس سخنرانی مذهبی در مسجد حاج سیدکریم واقع در کوکاکولا، جمعیتی قریب 3500 نفر از مسجد خارج و عده ای از این جمعیت در گروههای چند نفری بسمت خیابان ژاله و نیروی هوائی در کوکاکولا حرکت کرده و شیشه های شعب بانکها و سینما پانوراما و شهرداری منطقه 6 را در مسیر حرکت خود شکسته اند که مامورین انتظامی با شلیک چهار تیرهوائی، اخلالگران را متفرق و چهار نفر از آنها را دستگیر کرده اند.
4ـ ساعت 1500 روز 10 /6 /57، پس از خاتمه مجلس سخنرانی مذهبی در مسجد قنات آباد، حدود 3500 نفر از مسجد مذکور خارج و با قرار قبلی، به جمعیتی که از مسجد قندی واقع در خانی آباد خارج و حدود 2000 نفر بوده اند، پیوسته و با استفاده از الوار و چوب و تخته و آجر نسبت به انسداد خیابان اقدام کرده اند.
اخلالگران پس از سوزانیدن چند حلقه لاستیک فرسوده، بطرف مامورین انتظامی حمله کرده اند که در نتیجه مامورین به مقابله با آنها پرداخته و با رسیدن مامورین کمکی و شلیک 9 تیر هوائی و با استفاده از گاز اشک آور، اخلالگران متفرق و سه نفر از آنها دستگیر شده اند.
5ـ مقارن ساعت 1630 روز 10 /6 /57، حدود 2000 نفر از طبقات مختلف مردم بقصد انجام تظاهرات اخلالگرانه در سرآسیاب مهرآباد اجتماع کرده اند.
افراد مذکور با مشاهده مامورین ژاندارمری مستقر در محل، با چوب و سنگ که از قبل تهیه نموده بودند، بمامورین حمله کردند که مامورین با شلیک 12 تیر هوائی و با استفاده از دو عدد کپسول گاز اشک آور آنها را متفرق نموده اند.
در این حادثه 26 نفر از اخلالگران دستگیر و چهار نفر از مامورین ژاندارمری جراحات مختصری برداشته اند که بلافاصله به بیمارستان اعزام و تحت درمان قرار گرفته اند.
6ـ ساعت 1820 روز 10 /6 /57، حدود 2000 نفر از قشریون مذهبی از میدان راه آهن بسمت شمال در مسیر خیابان سی متری اقدام به راه پیمائی نموده اند.
افراد مذکور در مسیر حرکت خود قصد آتش زدن کاباره شکوفه نو و سینماهای اطراف آنرا داشته اند که با مداخله مامورین انتظامی متفرق و 43 نفر از اخلالگران دستگیر گردیده اند.
در این حادثه دو دستگاه اتومبیل پیکان و یکدستگاه اتومبیل گاز متعلق به پلیس آسیب دیده است.
7ـ مقارن ساعت 1930 روز 10 /6 /57، حدود 300 نفر در چهارراه گمرک شعارهائی به مضمون «فاجعه آبادان بدست...
.
ایران بوده» داده و سپس متفرق شده اند.
8ـ شب هنگام مورخه 10 /6 /57، بعد از خاتمه سخنرانی تحریک آمیز واعظی بنام «طباطبایی» در هیئت حسینیه اصفهانیها واقع در خیابان ری، حدود 500 نفر از حاضرین پس از خروج از مسجد، ضمن دادن شعارهائی بطرفداری از روح اله خمینی و علیه مقامات عالیه مملکتی، چند جام از شیشه های یکی از شعب بانک صادرات را شکسته اند که با دخالت مامورین انتظامی متفرق گردیده اند.
9ـ ساعت 2310 روز 10 /6 /57، بعد از خاتمه سخنرانی محمد مفتح در مسجد قبای تهران، جمعیت حاضر که حدود 6000 نفر بوده اند، هنگام خروج به دادن شعار «مرگ بر ...
» و «زنده باد خمینی» اقدام کرده اند که با مشاهده مامورین انتظامی مستقر در محل، متفرق گردیده اند.
10ـ از ساعت 2030 روز 10 /6 /57، عده کثیری از طبقات مردم که اکثر آنها از طبقه جوان بوده اند و لباسهای راحت و کفشهای کتانی بپا داشته اند و بنظر میرسیده که طبق قرار قبلی آماده برای اقدامات اخلالگرانه بوده اند، بتدریج جهت استماع سخنرانی شیخ یحیی نصیری نوری (علامه نوری) در مجمع تحقیقات و معارف اسلامی واقع در خیابان ژاله اجتماع نموده اند (قریب یکهزار نفر آنها با موتورسیکلت در محل حضور یافته بودند).
در ساعت 2130 روز مذکور تعداد جمعیت حاضر به حدود 12000 نفر در داخل و اطراف مجمع مذکور بالغ گردیده و با پارک وسائط نقلیه بطور نامرتب در پیاده روها و نشستن در سطح خیابان عمدا مانع عبور و مرور وسائط نقلیه دیگر گردیده بطوریکه هرگونه ترددی از این منطقه غیرممکن شده است.
در ساعت 2130 آیت اله شیخ یحیی نصیری نوری به منبر رفته و در حالیکه سخنان وی بوسیله تعدادی بلندگو برای جمعیت حاضر تقویت میشده، بمدت یک ساعت اقدام به ایراد مطالب تحریک آمیز نموده است.
1 پس از خاتمه اظهارات نامبرده، جمعیت در حالیکه بشدت تحت تاثیر اظهارات یحیی نصیری نوری قرار گرفته بودند، با دادن شعارهای ضدمیهنی و اهانت به مقامات عالیه مملکتی در دستجات مختلف و در خیابانهای اطراف به تظاهرات اخلالگرانه مبادرت کرده اند.
اخلالگران بااستفاده از چوبهائی که از قبل آماده کرده بودند بطرف مامورین انتظامی مستقر در محل حمله و با آنها به زدوخورد پرداخته اند.
همزمان با این درگیری، از روی پشت بامها و نقاط مشرف به محل زدوخورد، بطرف مامورین انتظامی سنگ پرتاب شده و ناگهان صدای شلیک تیری از بین جمعیت شنیده شده است.
لحظه ای بعد تظاهرکنندگان در حالیکه جسد شخصی را روی دستهای خود حمل میکرده اند با گفتن عبارت «لا اله الا اله» و دادن شعار «کشتند» به تهییج هر چه بیشتر اخلالگران مبادرت کرده اند و سپس بسمت خیابان ژاله بحرکت درآمده اند.
جمعیت مذکور آنگاه دامنه عملیات خود را تا خیابانهای اطراف میدان ژاله از جمله خیابانهای شهباز و جابری گسترش داده اند.
آشوبگران یکباب مغازه مشروب فروشی و پنج شعبه بانک صادرات و یک شعبه بانک ملی را در خیابانهای مذکور بآتش کشیده و چند جام از شیشه های شعب بانکهای دیگر را شکسته اند.
همچنین اخلالگران با آتش زدن لاستیکهای فرسوده و با استفاده از چوب و تیرآهن و بشکه های محتوی مواد آتش زا، مبادرت به ایجاد راه بندان نموده و باین ترتیب مانع رسیدن اتومبیلهای آتش نشانی بمحل گردیده و سپس یکدستگاه اتومبیل آتش نشانی را که جهت اطفاء حریق به منطقه اعزام شده بود، آتش زده اند.
مامورین با استفاده از لودرهائیکه قبلاً باین منظور پیش بینی شده بود، اقدام به پاکسازی منطقه نموده و راه را برای عبور وسائط آتش نشانی باز کرده اند.
11ـ در ساعت 2400 همان روز حدود 400 نفر از اخلالگران به یکدستگاه تاکسی در خیابان مازندران که حامل دو نفر پاسبان و یک نفر مصدوم بوده، با چوب و چماق حمله کرده و پس از مصدوم کردن یکنفر از پاسبانان مذکور سلاح کمری ویرا با شش تیر فشنگ ربوده اند.
مامور مذکور به بیمارستان اعزام و تحت درمان قرار گرفته است.
تظاهرات فوق تا ساعت 0210 روز 11 /6 /57 بطور پراکنده ادامه داشته و سرانجام با کوشش مامورین انتظامی وضع بحال عادی برگشته است.
12ـ در جریان درگیری مامورین انتظامی با اخلالگران در میدان ژاله، چند تن از مامورین مجروح و مصدوم شده اند که تحت درمان قرار گرفته اند.
ضمنا مقتول بنام محمدمهدی قطبی ـ کارمند فروشگاه کورش که در اثر اصابت گلوله فوت شده بود شناسائی گردیده که جنازه وی به بیمارستان شهربانی کشور شاهنشاهی حمل شده است.
13ـ همزمان با تظاهرات مذکور مامورین کلانتری به یکدستگاه اتومبیل تاکسی که با هشت نفر سرنشین در حال حرکت بوده، ظنین و آنها را دستگیر نموده اند.
در بازرسی از اتومبیل مذکور دو عدد گالن بنزین (پربوده) و تعدادی اعلامیه مضره بدست آمده است.
14ـ بدنبال حوادث فوق، اطلاع حاصل شد که مرد 40 ساله ای نیز در اثر اصابت گلوله فوت شده و جنازه وی در مسجد اباذر واقع در خیابان خورشید گذارده شده که بلافاصله جنازه از محل مذکور خارج و جهت تشخیص هویت به پزشکی قانونی انتقال داده شده است.
15ـ ساعت 0220 روز 11 /6 /57، یکدستگاه کامیون (مخصوص حمل زباله) متعلق به شهرداری، توسط افراد ناشناسی در خیابان پارک، تهران بآتش کشیده شده که این حادثه تلفات جانی ببار نیاورده است.
16ـ ساعت 2300 روز 10 /6 /57، حدود 100 نفر موتورسیلکت سوار در خیابان سپاه، بدادن شعارهای ضدمیهنی مبادرت کرده اند که با دخالت مامورین انتظامی متفرق شده اند.
17ـ ساعت 1550 روز 10 /6 /57، مامورین انتظامی دو نفر را که در حال نصب اعلامیه بر دیوار مسجد امام حسین واقع در میدان شهناز بوده اند، دستگیر و در بازرسی بدنی از آنها دو حلقه نوار سخنرانی ارتجاعیون مذهبی و یک جلد کتاب مضره و تعدادی کارت که روی آنها شعار مضره ای علیه مقامات عالیه مملکتی نوشته شده بود، کشف گردیده است.
ارزیابی خبر: خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.