موضوع : دربار شاهنشاهی
تاریخ سند: 27 فروردین 1337
موضوع : دربار شاهنشاهی
متن سند:
شماره : 2 ـ 3 ـ 191 یکی از مسافرین تازه وارد از کشور عراق از قول البرزی کارمند کنسولگری ایران در بصره اظهار داشته والاحضرت شاهپور حمیدرضا1 که برای گذراندن تعطیلات نوروز بآبادان رفته بودند باتفاق چند نفر از همراهان با هواپیما به قصد عزیمت بکشور عراق از آبادان پرواز و ناچارا در فرودگاه بصره فرود میآیند و با اینکه ابتدا مقامات عراقی آنان را در فرودگاه متوقف و مانع خروج ایشان و همراهانشـان از هواپیمـا میگردند معهذا بر اثر اقدامات تیمسار باتمانقلیچ2 سفیر کبیر ایران در عراق و وساطت و ـ تعهد مشارالیه به معظم له و همراهان اجازه خروج داده میشود و بلافاصله پس از ورود به شهر از کنسولگری آدرس کاباره ها و محل دانسینگ بارها را گرفته و براهنمائی کنسولگری در ایام ماه مبارک رمضان چند شبی را در محلهای مذکور میگذارنند.گوینده افزوده عمل والا حضرت شاهپور حمیدرضا و همراهان ایشان بالاخص صرف مشروبات الکلی ـ و معاشرت با رقاصه ها در ماه مبارک رمضان اثر بسیار نامطلوبی بین ساکنین مطلع بصره بجای گذارده و حتی کارمندان کنسولگری سخت از این اقدامات معظم له شرمنده و ناراحت شده و در بصره نیز این موضوع به طرز موهنی شایع گردیده است.
اطلاعیه تهیه و تقدیم گردید.
6 /2 /37 در پرونده دربار شاهنشاهی بایگانی شود.
3 29 /7
توضیحات سند:
1ـ حمیدرضا کوچکترین فرزند رضا شاه، در سال 1311 به دنیا آمد.در سال 1320 همراه پدر و مادرش به جزیره موریس و ژوهانسبورگ رفت.
پس از مرگ رضا شاه به فرانسه اعزام شد تا درس بخواند امّا از فرانسه گریخت و به امریکا رفت و در امریکا او را دستگیر کرده و همراه یکی از اعضای سفارت ایران به پاریس باز گردانده شد.
کمی پیش از این وقایع، در جریان خروج رضا شاه از ایران، تردید انگلیسیها و روسها در موافقت با به تخت نشستن محمدرضا پهلوی به جای پدرش، صحبت از حمیدرضا پهلوی و سلطنت او به میان آمد و قرار بود حمیدرضا که پسربچه ای بیش نبود با نیابت سلطنت فروغی نخست وزیر، مانند احمد شاه که در سنین خردسالی به جای پدر انتخاب گردید، بر تخت سلطنت بنشیند.
امّا این فکر به دلیل اینکه مادر او از خانواده قاجار بود به جایی نرسید، زیرا قانون اساسی سابق، پادشاهی پسری از پسران رضا شاه را که مادر آنها از طایفه قاجار بود منع کرده بود.
عواملی چون داشتن زن معلوم الحال، زد و خورد با خوانندگان کاباره ها، پرتاب بطری مشروب روی سن کاباره در رامسر، کتک کاری ها و بدمستی های بسیار، کتک زدن یک پلیس و سرانجام به دلیل اینکه نام او در رسوایی جنایی در سال 1339، قتل یک زن روسپی موسوم به فلور حاج میرزا آغاسی (19 ساله)، به میان آمده بود عنوان والا حضرتی خود را از دست داده و او را تنها آقای حمیدرضا می خواندند و حق شرکت در مجالس دربار را نداشت.
نام وی و برادر بزرگترش محمودرضا در بسیاری از مسایل مربوط به مواد مخدر، تریاک، هروئین و قاچاق آن میان می آمد.
حمیدرضا در تمام دوران سلطنت برادرش به دنبال زنبارگی و مواد مخدر بود و بیشتر قاچاقچیان معروف ایران او را می شناختند.
قتل فلور آغاسی به او لقب داده می شود و در ایران این شایعه بر سر زبانها بود که فلور بر اثر یک معاشرت جنسی فرزندی از او در شکم داشت که حاضر نبود آن را سقط کند.
از اینرو دوستان حمیدرضا به خانه فلور که یک زن روسپی بیش نبود ریختند و او را به ضرب چکش کشتند و قتل را به گردن مستخدم خردسال فلور انداختند و سعد اله که بعدا دستگیر شده بود در دادگاه به دلیل صغر سن به زندان کوتاهی محکوم شد.
2ـ تیمسار سپهبد نادر باتمانقلیچ در سال 1298 در تهران متولد شده و مدارج تحصیلی خود را ابتدا در تهران و سپس در دانشکده عالی افسری در سوئیس به پایان برده و بعد، از دانشگاه جنگ تهران فارغ التحصیل شده است.
البته از مدارک تحصیلی وی سندی به غیر از گفته های وی به چشم نمی خورد، به همین دلیل بسیاری از منابع تاریخی حرفهای وی را دروغی مضحک می خوانند.
وی در 28 مرداد به ریاست ستاد بزرگ ارتشتاران منصوب شد و سپس به عنوان سفیر کبیر ایران در بغداد و پاکستان خدمت کرد.
آخرین سمت او نمایندگی دائمی نظامی ایران در سازمان پیمان مرکزی بوده است.
باتمانقلیچ پس از پیروزی انقلاب اسلامی به جرم خیانت به کشور و همکاری در کودتای 28 مرداد 1332 به زندان محکوم شد.
3ـ عمده گزارشات ساواک درباره دربار پهلوی به زد و بندهای سیاسی و اقتصادی، همچنین بی بند و باری های اخلاقی آنان اختصاص دارد.