موضوع : تأثیر روی کار آمدن کارتر در سیاست ایران1
تاریخ سند: 2 آبان 1356
موضوع : تأثیر روی کار آمدن کارتر در سیاست ایران1
متن سند:
شماره : 14808 /111030 بین عده ای گفته میشود که بعد از روی کار آمدن کارتر در آمریکا در سیاست داخلی ایران نیز تغییراتی دیده میشود که شاید این نوع نرمش ها و سرو صداها مربوط به آن باشد والا کسی جرأت نامه سرگشاده نوشتن به نخست وزیر و انتقاد و غیره را نمیکرد.نظریه شنبه : مطالب بالا مطرح شده است.
نظریه یکشنبه : نظریه شنبه تائید میگردد...
.
نظریه سه شنبه : نظریه یکشنبه تائید میگردد.
عارف نظریه چهارشنبه : نظریه سه شنبه تائید میگردد.
پ مفاد خبر غالبا در جلسات یک در بین مردم بازگو میشود مشاهیر دایره بررسی
توضیحات سند:
1ـ در آغاز سال 1356 فضای سیاسی نوینی در ایران پدید آمد.تا این زمان رژیم شاه توانسته بود ثبات واقعیت را در داخل ایران و ترسیم وضعیت مطلوب را در خارج با موقعیت ادامه دهد.
سفارتخانه ها و سفیران ایران با برقراری رابطه با نمایندگان رسانه های گروهی ایران شناسان، دانشگاهها، نمایندگان مجلس و دیگر نخبگان سیاسی کشورهای اروپایی و آمریکایی سیمایی اصلاحگر از شاه و کشوری با ثبات و رو به توسعه از شاه به جهانیان معرفی کنند.
ایران برگزار کننده اجلاس کنفرانس حقوق بشر بود اما مشخص بود که همیشه نمی توان ظاهرسازی کرد و همزمان با انتخابات ریاست جمهوری امریکا و پیروزی کارتر اتهامات سازمانهای بین المللی به رژیم شاه دایر بر نقض حقوق بشر که از مدتی پیش شروع شده بود شدت گرفت.
در اواسط سال 57 سازمان عضو بین الملل مستقر در لندن ایران را یکی از بزرگترین ناقضان حقوق بشر شمرد.
محافظه کاران بین المللی قضات در ژنو، رژیم را به دلیل اعمال شکنجه های دائمی و نقض حقوق بشر مواخذه می کنند.
کمیسیون بین الملل حقوق بشر سازمان ملل طی نامه ای رژیم شاه را به نقض شدید حقوق بشر در ایران متهم کرد و از وی خواست تا به وضعیت اسفناک حقوق بشر در ایران رسیدگی شود.
فعالیتهای گروههای مختلف دانشجویی در خارج کشور نیز در افشای حقایق نقض حقوق بشر مؤثر بود.
بازنگری به عملکرد رژیم شاه با انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا همزمان بود هر چند مقامات امریکایی از عمل رژیم شاه مطلع بودند اما همه واقعیات مربوط به ایران را به ویژه توسط دولتی که خود منادی حقوق بشر بود نمی شد انکار کرد.
نمی توان میان سیاست خارجی دمکراتها گشایش فضای سیاسی ایران رابطه و پیوستگی کامل برقرار کرد.
بسیاری از گروههای مذهبی مخالف رژیم شاه این حوادث را جیمی کراسی تعبیر کرده و به مخالفت به آن و ثمراتش مثل بازدید هیاتهای حقوق بشری از زندانها پرداختند.
اما همّ رژیم شاه و همّ برخی گروههای مخالف مثل جبهه ملی و نهضت آزادی احساس کردند که بدین ترتیب می توان تحولی در اوضاع پدید آورد.
مهندس بازرگان در باب تأثیر انتخاب کارتر بر تحولات ایران و امیدواری گروههای مخالف معتقد است که انتخاب کارتر تنفس دوباره برای ایران را امکانپذیر میساخت .
در واقع شاه و نیروهای مخالف او معتقد بودند که واقعا احتمال دارد امریکا در این مورد دست به اقدامی بزند همین اعتقاد موجب افزایش شهامت ملیون شد.
ریاست جمهوری کارتر برای شاه یادآور روزهای کندی در دهه 40 بود.
در این سالها شاه زیر فشار امریکا قرار گرفت تا فضای سیاسی را باز کند و خود را با ضوابط دمکراتیک امریکا هماهنگ سازد اصلاحات ارضی زیر همین فشار صورت گرفت اما پیام کارتر متفاوت بود.
او از حقوق بشر سخن می گفت و برخلاف زمان کندی که ایران به لحاظ همسایگی با شوروی در مبارزات ضد کمونیسم از اهمیت جدی برخوردار بود.
در این زمان با اعلام پایان جنگ سرد از سوی امریکا، شاه به شدت بیمناک شد.
بخصوص اینکه کارتر اعلام کرده بود دوره ای که در آن به دلیل ترس از کمونیسم، آمریکا از هر دیکتاتوری در دنیا حمایت می کرد.
بعمل آمده است، حکومت شاه را در بن بست جدی و سردرگمی قرار داده بود.
برای اطلاع بیشتر به کتاب ریشه های انقلاب ایران نوشته نیکی کدی.
ترجمه گواهی تهران سال 70 و نیز مقدمهای بر انقلاب اسلامی دکتر زیبا کلام.
تهران.
روزنه 1372 مراجعه کنید.