تاریخ سند: 10 مرداد 1357
هیئت مدیره محترم بانک صادرات و معادن ایران
متن سند:
با تقدیم سلام، توجه آقایان را به دو مسئله ذیل و پاسخ به آن معطوف
می دارد:
الف ـ چنانکه می دانید در ماههای اخیر جامعه اسلامی ایران مستحضر شدند
شخصی به نام «هژبر یزدانی» (که شایع است از اعضاء فعال فرقه بهائیت می باشد)
به کیفیتی توانست مقادیری از سهام بانک صادرات را بنام حقیقی و حقوقی خود
(و یا هیئت امنای بهائیت)
خریداری نماید و طبعا در
منافع بانک ذیسهم شود،
متقابلاً مسلمین برای
اجتناب از سودرسانی به
بهائیگری، بر حسب دستور
مراجع دینی مکلف شدند تا
زمانی که فرد مذکور در
بانک صادرات سهامی دارد
با این بانک حتی المقدور کار
نکنند و قطع رابطه نمایند.
و
مستحضر هستید مردم
مسلمان (با همه تسهیلاتی
که در بانک صادرات از
لحاظ کثرت شعبه و غیره
بیشتر فراهم است) چه مقدار
از این بانک کناره گرفتند.
سرانجام بانک اقداماتی نمود که منجر به فروش سهام
این شخص از طرق مقرره گردد تا نامبرده در بانک صادرات ذیسهم نباشد.
با اینکه مراجع و مقامات دینی برحسب وظیفه شرعی این امر را از هر جهت
تعقیب نموده و اطلاعاتی دارند ولی با توجه به نظرخواهی های قطعی جامعه از
مراجع دینی لازم می دانیم که هیئت مدیره بانک با در نظر گرفتن مسئولیت های
اخلاقی و شرعی برای استحضار مراجع دینی و جامعه نتیجه امر را به نحو صریح
و اطمینان بخشی اعلام دارد که به اطلاع مردم برسد.
قسمتی از کارهای بانکهای کنونی رایج بر مدار بهره و ربا است که به احکام و اصول اسلام مغایرت دارد از
سوئی جامعه اسلامی ناگزیر است امروز یا فردا بانک اسلامی داشته باشد که براساس ضوابط اسلامی
پی ریزی شده باشد.
بانک صادرات (پس از رفع حادثه اخیر که فوقا شرح داده شد) چون نسبت به سایر
بانکها بیشتر در دسترس جامعه و ارتباط با مردم است می تواند با تطبیق دادن خود به نظام اسلام نخستین
بانک جامعه اسلامی در ایران شود و در این امر پیشگام شود، اعتبار و محبوبیتی بی نظیر کسب کند، این کار
با پذیرش شرایط سهامی نظیر :
1ـ تحصیل اجازه تجارت از همه دارندگان حساب علاوه بر دارندگان سهام و به جای «بهره» سود تجارت
به آنها دادن و نام بهره را حذف کردن.
2ـ اعمال نظام مضاربه و تجارت اسلامی در کارهای بانکی.
3ـ مواردی به جای کلمه بهره کارمزد را ذکر نمودن و اخذ کردن.
و چند ماده دیگر...
.
کاملاً عملی و میسور است.
در این باره با بعضی از مقامات هیئت مدیره قبلاً مذاکراتی نمودم امروز و بخصوص در شرایط تحول معنوی
حاضر و گرایش قابل تحسین و روزافزونی که همه قشرها و بخصوص نسل جوان و روشن جامعه ما به
مذهب دارد فرصت بسیار مناسبی است که بانک صادرات در تطبیق بیشتر با نظام اسلام، با جامعه خود و
معتقدات دینی او همگام شود.
ما آمادگی خود را بدینوسیله برای هرگونه راهنمائی و اسلامی شدن بانک
صادرات اعلام و در این صورت از هرگونه پشتیبانی اطمینان می دهیم.
العبد ـ یحیی نوری
10 /5 /1357 هجری شمسی
منبع:
کتاب
هژبر یزدانی به روایت اسناد ساواک صفحه 306