موضوع: جلسه جمعیت یاران
تاریخ سند: 16 اردیبهشت 1344
موضوع: جلسه جمعیت یاران
متن سند:
شماره: 295 /322 تاریخ:16 /2 /1344موضوع: جلسه جمعیت یاران
بعدازظهر روز یکشنبه گذشته جلسه جمعیت یاران با شرکت عده‌ای در حدود 30 نفر از اعضا و منجمله دکترکاسمی، دکتر شفیع امین نماینده مجلس شورا، کشاورزیان معاون وزارت پست و تلگراف و تلفن، معتمدی معاون وزارت کار، دیده‌ور، دکتر دفتری عضو حزب مردم، دهستانی و مهدوی از نمایندگان پیشین مجلس شورا، دکتر الموتی، توسلی و زهتاب‌فرد نمایندگان مجلس شورای ملی، حسین معیری وکیل دادگستری، سرلشگر علوی مقدم،1 دکتر صدری استاد دانشگاه دکتر ادیب وزیر پیشین بهداری و پرفسور مخبر فرهمند در منزل عباس شاهنده تشکیل گردید.
در این جلسه دکتر کاسمی دبیر جمعیت اظهار نمود که موضوع فعالیت‌ها و تشکیل جمعیت توسط تیمسار سپهبد نصیری به شرف عرض اعلیحضرت همایون شاهنشاه رسیده است.
زهتاب‌فرد گفت در حال حاضر خطراتی مملکت و رژیم ما را تهدید می‌کند و ما باید برای رفع خطر خود را آماده هرگونه فداکاری نماییم.
بررسی گردید و در پرونده درج گردید و در پرونده‌های مربوطه بایگانی شد اقدام دیگری ندارد این اطلاعیه در پرونده دکتر الموتی بایگانی شود. احمدی 25 /2 /46
طی شماره 9326 /322 ـ 18 /2 /44 به بخش 321 ارسال شد رئیس بخش 322. رشیدی. 25 /2
توضیحات سند:
1. تیمسار مهدیقلی علوی مقدم: فرزند سرتیپ علیقلی علوی مقدم، در سال 1282ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. او پس از پایان تحصیلات در مدرسه‌ی علوم سیاسی تهران در ژاندارمری استخدام شد و چندی بعد به فرانسه رفت و در فرانسه دوره‌های سواره نظام و ایلخی را به پایان برد و در عین حال در رشته‌ی دامپزشکی تا اخذ درجه‌ی دکتری به تحصیل پرداخت. علوی‌مقدم در سال 1308 به ایران بازگشت و در مشاغل مختلف نظامی به کار پرداخت. مشاغل عمده‌ی علوی مقدم تا سال 1331 به شرح زیر است:آجودانی دبیرستان نظام، ریاست سررشته‌داری ارتش، ریاست امور دواب و ایلخی، فرمانده گارد مرزی و گمرک، نماینده‌ی فوق‌العاده دولت در جنوب و فرمانده ژاندارمری.
مهدیقلی علوی مقدم در 30 تیر 1331 فرماندار نظامی تهران بود و در کشتار مردم تظاهرات کننده نقش اصلی داشت. پس از نخست‌وزیری مصدق، او به اتفاق سرلشگر گرزن، رئیس ستاد ارتش، به عنوان مسئولان درجه اول حادثه در باشگاه افسران بازداشت شده، ولی پس از چند روز آزاد شدند. مصدق به جای علوی مقدم سرتیپ افشارطوس را که خود از عوامل کشتار 30 تیر بود به فرمانداری نظامی تهران گمارد. در شهریور 1331 مصدق، وی را به همراه گروهی از امرای ارتش به علت تحریک علیه دولت بازنشسته کرد. این عناصر به رهبری فضل‌الله زاهدی «کانون افسران بازنشسته» را به مرکز توطئه‌های خود بدل کردند. علوی مقدم از چهره‌های فعال در کودتای آمریکایی ـ انگلیسی 28 مرداد 1332 بود و به پاس این خدمت توسط محمدرضا پهلوی به ریاست شهربانی کل کشور گمارده شد. دوران ریاست علوی مقدم بر شهربانی قریب به هشت سال طول کشید و او در این سمت به درجه‌ی سپهبدی رسید. با آغاز نخست وزیری دکتر منوچهر اقبال، علوی مقدم رقابت شدیدی را با او آغاز کرد و در عین حال در ستیز جدی با تیمور بختیار، رئیس ساواک قرار گرفت. اسناد موجود در ساواک روابط نزدیک علوی مقدم را که یک چهره‌ی «انگلوفیل» سرشناس محسوب می‌شد، با اسدالله علم نشان می‌دهد و این تنها علوی مقدم نبود که به دستور محمدرضا پهلوی از طریق شبکه‌ی عوامل خود در اطلاعات شهربانی بختیار را کنترل می‌کرد، بلکه بختیار نیز از طریق ساواک علوی مقدم را زیر نظر داشت. توسعه‌ی نفوذ علوی مقدم، که در دوران طولانی ریاست او بر شهربانی به دست آمده بود، سبب شد که محمدرضا پهلوی در شهریور 1339 او را محترمانه از پایگاه قدرتش دور و در دولت شریف‌امامی در پست وزارت کشور بگمارد. این تحرک شاه علیه توطئه‌هایی که نه تنها شهربانی بلکه ساواک و اداره‌ی دوم ارتش را نیز فرا گرفته بود، چند ماه بعد به برکناری دو چهره‌ی مقتدر و جاه طلب دیگر بختیار (رئیس ساواک) و حاجی علی کیا رئیس اداره‌ی دوم ارتش انجامید. علوی مقدم در 1 /2 /1340 بازنشسته شد و مدت کوتاهی بعد در تاریخ 23 /2 /40 به علت اشتهار به فساد مالی در اقدام نمایشی دولت امینی بازداشت گردید و مدت 11 ماه در زندان به سر برد. برکناری و بازداشت وی سبب نارضایی او شد و وی طی سالهای پس از آزادی با سایر افسران تصفیه شده ارتباطات گسترده‌ای داشت. توسعه‌ی این ارتباطات در سالهای بعد، حساسیت محمدرضا پهلوی را برانگیخت و به دستور او ساواک حدود شش ماه به سانسور مکاتبات، شنود تلفن و تعقیب و مراقبت وی پرداخت. این عملیات در تاریخ 11 /2 /44 آغاز شد و در آذر ماه 1344 به علت فقدان علایمی از فعالیت مضره به پایان رسید. او در سالهای پس از بازنشستگی به فعالیت‌های مالی پرداخت و از جمله در سال 45 به همراه اسدالله رشیدیان، قبادیان و خواجه نصیری، به تاسیس بانک اعتبارات تعاونی دست زد. وی سرانجام در سال 1363 در سن 83 سالگی در تهران درگذشت.
ر.ک : ظهور و سقوط سلطنت پهلوی ، ج 1، صص 276 – 269.
رجال عصر پهلوی، مهدیقلی علوی‌مقدم به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1383