موضوع پرونده: طرفداران کاشانی در لشگر 5
متن سند:
تاریخ: .......
رکن دوم ستاد ارتش
موضوع پرونده: طرفداران کاشانی در لشگر 5
شماره کلاسه 1 /3 11 لشگر ۵
[سوال:] در طبقات مختلفه به طور عموم چه طبقاتی بیشتر نفوذ دارند؟
[جواب:] در بروجرد روحانیون و در مناطق عشایری خوانین محلی که عموماً میهنپرست و شاهدوست هستند.
[سوال:] میزان نفوذ حقیقی پیروان کاشانی، تعداد تقریبی پیروان از متعصبین – متمایلین؟
[جواب:] در منطقه لشگر فقط در شهرستان بروجرد آقای فاطمی مدیر روزنامه ندای احرار اخیراً حزبی به نام اتحادیه جوانان تشکیل و طبق اطلاع، میخواهد به پیروی از نیات آیتالله کاشانی تبلیغاتی بنماید. آقای شهرستانی که از طرف آیتالله بروجردی در بهشهر است طبق اطلاع، به علت اختلاف با آیتالله بروجردی مسافرتی به تهران نموده و ملاقاتی با آیتالله کاشانی به عمل آورده. روی هم رفته به علت نفوذ طبقات روحانی که عموماً پیروی از نیات آیتالله بروجردی مینمایند.(۱) آیتالله کاشانی متعصب، علنی که تبلیغات نمایند در منطقه لشگر تاکنون دیده نشد.
[سوال:] آیا اخیراً به طور محسوس افزایش یافته (در چه حدود تقریباً)؟
[جواب:] تعداد معممین اخیراً در شهرستانهای منطقه لشگر رو به افزایش میباشد حتی اشخاصی که تحصیلات و تعلیمات دینی کافی ندارند عمامه میگذارند.
[سوال:] از پیشوایان: چه اشخاصی در رأس نهضت پیروان کاشانی واقع شدهاند؟
[جواب:] فقط آیتالله شهرستانی را میتوان اسم برد.
[سوال:] آیا محافل منظمی دارند؟
[جواب:] محسوس نیست و مشاهده نشده.
[سوال:] ارتباط آنها با مرکز چیست؟
[جواب:] چون بعضاً معممین ناشناس به منطقه لشگر وارد میشوند تصور میرود اگر ارتباطی موجود باشد، به وسیله این قبیل اشخاص تأمین شود.
[سوال:] سازمان تعیین شده که اخیراً کاشانی در شهرستانها سازمان منظمی برپا نماید؟ آیا اشخاصی از تهران بدین منظور اعزام شدهاند؟
[جواب:] ... در سال گذشته نواب صفوی مسافرتی به... کرده و مراجعت نموده است.
[سوال:] تا به حال چه اقداماتی در این راه شده است؟ سازمان که ایجاد شده، به طور مشروح تعیین شود.
[جواب:] فقط حزب اتحادیه جوانان بروجرد میباشد.
[سوال:] ارتباط با مرکز: آیا رابطین معین وجود دارند؟ شناخته شدهاند؟ باید سعی شود که رفت و آمد این رابطین مرتباً گزارش شود. اخیراً چه دستوراتی داده شده است؟
[جواب:] راجع به ملی شدن نفت که در بروجرد میتینگی داده شده، تصور میرود از ناحیه آیتالله کاشانی باشد.
[سوال:] به چه نحو و به چه وسیله؟ مبلغین، روزنامههای انتشارات و کتب آنها در تهران چاپ میشود؟
[جواب:] غیر از روزنامههای مرکز در انتشارات منطقه لشگر، فقط روزنامه احرار بروجرد میباشد.
[سوال:] آنهائی که در محل چاپ میشود؟
[جواب:] ندای احرار بروجرد
[سوال:] تبلیغات: روش مبلغین که اساس تبلیغات دائمی آنها واقع شود؟ تبلیغات سیاسی دربار؟
[جواب:] اهالی لرستان عموماً شاهدوست و میهنپرست و علاقه مفرطی به خاندان جلیل سلطنتی دارند.
[سوال:] سفارت داخلی؟
[جواب:] در منطقه لشگر هیچگونه مؤسسه خارجی اعم از سفارت، انجمن فرهنگی، بیمارستان و غیره وجود ندارد.
[سوال:] خارجیها؟ تبلیغات مذهبی؟
[جواب:] تبلیغات مذهبی وسیله روحانیون صرفا متکی به اصول مذهبی است و تحریکات و تبلیغات برخلافی تاکنون از ناحیه آنان مشاهده نشده است.
توضیحات سند:
1- آیتالله العظمی حاج آقا حسین طباطبائی: معروف به بروجردی در سال ۱۲۹۲ ﻫ ق متولد شد. ایشان بعد از آیتالله حائری یزدی زعیم حوزه علمیه و بزرگترین مرجع تقلید شیعیان بعد از شهریور ۱۳۲۰ ﻫ ش و ایام سلطنت محمدرضا شاه بود. او پس از فراگیری مقدمات در بروجرد، سالها از محضر آخوند ملا محمدکاظم خراسانی بهره برد و در فلسفه شاگرد مرحوم میرزا جهانگیرخان قشقائی بود. آیتالله بروجردی در سال ۱۳۲۳ با تلاشهای پیگیر حضرت امام خمینی «ره» و سایر علما به قم مهاجرت کرد. محمدرضا در بدو سلطنت سعی داشت به آیتالله بروجردی نزدیک گردد و از وجود پر نفوذ وی بهرهبرداری نماید اما از جانب ایشان مطرود و مورد اعتراض واقع گردید. تا زمانی که آیتالله بروجردی زنده بود محمدرضا موفق به اجرای بعضی نقشههایش از قبیل اصلاحات ارضی و... نشد.
منبع:
کتاب
روحانی مبارز / آیتالله سید ابوالقاسم کاشانی به روایت اسناد- جلد اول صفحه 395

