پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر
متن سند:
پیشگاه مبارک بندگان اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر
در 24 سال قبل در نیویورک پدرمان اظهار داشت که در شرفیابی امروز در والدورف آستوریا1 اعلیحضرت همایونی امر فرمودند که باید به ایران برگردیم و به مملکت خدمت کنیم و برای پدرمان این دستور به منزله یک امر آسمانی بود. پدرم فوراً مراجعت کرد و هر ساله در تابستان، چاکران را به ایران میآورد که زبان و محیط را فراموش نکنیم.
تحصیلات در هاروارد و پنسیلوانیا تمام شد و با قلبی مسرور و پرامید به ایران برگشتیم.
در راه خدمت به مملکت و شاهنشاه برنامههای چاکران ایجاد مؤسساتی بود که مملکت فاقد آن بود و در این راه خوشبختانه توفیق حاصل شد.
روزی به پدر امر و مقرر فرمودند که تلویزیون تأسیس نماید، هرگز فراموش نمیکنیم که هفتهها پدرم خواب و راحتی نداشت زیرا از طرفی مصمّم و علاقمند به اطاعت امر بود و از طرفی کوچکترین وسیله و اطلاعی از این فن نداشت. برای اجراء امر مطاع و خواستۀ ملوکانه همگی با تمام قوا کوشیدیم و اطلاعات مربوط به تأسیس تلویزیون را با مسافرتهای مکرر به امریکا به دست آوردیم و مدت ده سال شب و روز سعی و کوشش نمودیم تا مؤسسهای خالی از نقص به وجود آید به قسمی که مورد عنایت خواطر مبارک واقع شد و در کتاب مأموریت برای وطنم به آن اشاره و با فرمایشات ملوکانه:
«فرزند یکی از بازرگانان معتبر ایرانی که از دانشگاه هاروارد در رشتۀ امور بازرگانی فارغالتحصیل گردیده و رسالۀ خود را در طرز توافق بین تلویزیون و نیازمندیهای آن نگاشته است، در بازگشت به ایران نخستین بنیانگذار تلویزیون ایران گردید.»
چاکران را مرهون کمال عنایت و تشویق فرمودند.
پنج سال قبل دولت در نظر گرفت که مؤسسه تلویزیون را بخرد، ولی هرگز حاضر نشد بر یک اساس صحیح مرضی الطرفین ارزیابی کند و اصرار دارد که تصمیمات و ارزیابی یکطرفه با وجود اختلافات فاحش مورد قبول قرار گیرد.
چون ارزیابی به رأسه از طرف حسابرسانی که دولت تعیین کرده است صورت گرفته و کلیه اطلاعات لازم از این شرکت خواسته نشده است و کارشناسان شرکت را مداخله ندادهاند، علیهذا اساس ارزیابی ناقص و مانع توافق گردیده، بخصوص که در ارزیابی مقدار قابل ملاحظه از اقلام دارائی شرکت اساساً منظور نگردیده است و ارزیابی آنچه را که منظور نمودهاند با ارزش واقعی اختلاف فاحش دارد؛ به عنوان نمونه دو مثال به شرفعرض مبارک میرسد:
1 . بهای ساختمان ایستگاه طهران را به مساحت شش هزار متر مربع زیربنا حسابرسان دولت 32 میلیون ریال منظور کردهاند در صورتی که مهندس غیائی، هاشمینژاد، محسنی و قاسمی با محاسبۀ دقیق فنی 12 میلیون ریال تقویم کردهاند.
2 . لوازم فنی سه ایستگاه را حسابرسان دولت 23 میلیون ریال محسوب کردهاند و حال آنکه بیش از 16 میلیون ریال تمام شده است.
3 . تمام لوازم فنی و ابنیه و اثاثیه و غیرمنقول ایستگاههای طهران و آبادان و اهواز را حسابرسان دولت 95 میلیون ریال به حساب آوردهاند در صورتی که مؤسسه حسابرسی کوپرز آن را 387 میلیون ریال تقویم کردهاند.
تمام مردم ایران میدانند که موفقیتها و سعادت کلیه افراد مدیون هدایت و توجهات شاهنشاه عظیمالشأن دادگستر است و آنچه همه دارند در لوای امنیت و اقدامات مدبّرانهای است که در طول سی سال اخیر توسط آن رهبر بزرگ به وجود آمده است. اینک هرگاه خاطر خطیر ملوکانه استقرار یابد که چاکران تسلیم بلاشرط نظر دولت اعلیحضرت همایونی شویم با جان و دل این نظر مورد قبول است؛ ولی از آنجا که شخص شخیص اعلیحضرت فرمودند که هیچکس نباید قبول ظلم نماید، از این لحاظ و بالاخص از این جهت که نحوۀ عمل دولت موجب نگرانی هر سرمایهگذار داخلی و خارجی خواهد شد و در واقع امنیتی را که اعلیحضرت همایون شاهنشاه با هزاران تدبیر فراهم فرمودهاند متزلزل میسازد، مراتب به شرفعرض پیشگاه مبارک شاهانه رسید تا هرگاه اراده سنیۀ ملوکانه تعلق گیرد اوامر شاهانه بر اجرای حق و عدالت صادر شود و ارزیابی صحیح طبق قوانین جاری کشور از طرف کارشناسان خبره به عمل آید. جان نثاران
ایرج ثابت هرمز ثابت
توضیحات سند:
1. محمدرضا پهلوی در بیست و چهارم آبان ماه سال 1328ش، بنا به دعوت ترومن، رئیس جمهوری وقت آمریکا، راهی واشنگتن شد و پس از اجرای دید و بازدیدهای متفاوتی که داشت، در روز بیست و نهم آبان، در شهر واشنگتن در هتل «والدورف استوریا» دومین مصاحبه مطبوعاتی خود را انجام داد. این سفر که به مدت 48 روز به طول انجامید، در تاریخ نهم دی ماه به پایان رسید. روزشمار روابط ایران و امریکا، غلامرضا کرباسچی، ص 72 تا 78
منبع:
کتاب
حبیب ثابت پاسال به روایت اسناد ساواک صفحه 323