حوادث و وقایع شهر مشهد ـ استان خراسان
تاریخ سند: 3 آبان 1357
حوادث و وقایع شهر مشهد ـ استان خراسان
متن سند:
1ـ از ساعت 0800 تا ساعت 1400 روز 3 /8 /57 (2537 شاهنشاهی)، گروهی از قشریون مذهبی در برخی از خیابانهای شهر مشهد اجتماع و بتظاهرات خیابانی مبادرت کرده اند.(مراتب قبلاً باستحضار رسیده است).
تظاهرکنندگان ضمن دادن شعارهائی علیه مقامات عالیه مملکتی، پلاکاردهائی بمضمون زیر با خود حمل میکرده اند.
«درود بر خمینی بت شکن، برهبری آن پیروز میشویم، مردم بپاخیزید، دانش آموزان و معلمین برخیزید روز نجات است.
» 2ـ مقارن ساعت 1400 روز مذکور، گروهی از قشریون مذهبی در دستجات 200 ـ الی 500 نفری در خیابانهای شاهرضا، نادری، پهلوی و مقابل منازل آیات اله سید عبداله شیرازی و سید حسن طباطبائی قمی اجتماع و بتظاهرات خیابانی مبادرت کرده اند.
تظاهرکنندگان در مسیر حرکت خود تابلو سینماهای سانترال و آسیا و همچنین تابلو اعلانات باغ ملی (وابسته به نیروی پایداری) را شکسته اند که با دخالت مأمورین فرمانداری نظامی متفرق شده اند.
3ـ حدود ساعت 1720 روز مذکور قریب 5000 نفر از قشریون مذهبی در حرم مطهر حضرت رضا (ع) اجتماع کرده و مبادرت بتظاهرات نموده و سپس متفرق گردیده اند.
4ـ روز 3 /8 /57، حدود 300 نفر از قشریون مذهبی در خیابانهای شهر مشهد مبادرت بتظاهرات خیابانی نموده اند.
اجتماع کنندگان پرچمی را با خود حمل نموده که بر روی آن نوشته شده بود، «اصناف مشهد حق قانونی خود را می خواهند.
» مأمورین فرمانداری نظامی با استفاده از گاز اشک آور و ماشین آتش نشانی جمعیت مذکور را متفرق کرده اند.
5ـ ساعت 1930 روز مذکور، حدود، 2000 نفر از قشریون مذهبی در چهارراه نادری شهر مشهد اجتماع، و بتظاهرات خیابانی مبادرت کرده اند.
تظاهرکنندگان بمنظور مقابله با مأمورین فرمانداری نظامی و خنثی کردن اثرات گاز اشک آور و ایجاد راه بندان، مقادیری کارتن را در وسط خیابان آتش زده اند.
مأمورین فرمانداری نظامی با استفاده از گاز اشک آور و ماشین آتش نشانی نسبت به متفرق کردن تظاهرکنندگان و اطفاء حریق اقدام کرده اند.
در این حادثه راننده ماشین آتش نشانی مجروح شده که جهت مداوا به بیمارستان اعزام و حال وی رضایتبخش میباشد.
6ـ مقارن ساعت 1945 روز 3 /8 /57، حدود 2000 نفر از قشریون مذهبی در خیابان دانشگاه شهر مشهد اجتماع و بتظاهرات خیابانی مبادرت کرده اند.
تظاهرکنندگان با در دست داشتن مشعل بطرف خیابان فرح حرکت کرده و پرچمهائی که بمناسبت جشن چهارم آبان در جلوی ادارات و مغازه ها نصب شده بود، بآتش کشیده اند.
مأمورین فرمانداری نظامی با استفاده از گاز اشک آور نسبت بمتفرق کردن تظاهرکنندگان اقدام کرده اند.
در این حادثه یکی از تظاهرکنندگان زیر تانک رفته که بلافاصله جهت مداوا به بیمارستان اعزام شده است.
7ـ حدود ساعت 2000 روز 3 /8 /57، حدود 200 نفر از قشریون مذهبی در مقابل اداره آموزش و پرورش شهر مشهد اجتماع کرده و قصد پائین آوردن تمثال اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر را داشته که توسط مأمورین فرمانداری نظامی متفرق شده اند.
8ـ حدود ساعت 2000 مورخه 3 /8 /57، گروهی از قشریون مذهبی در منزل آیت اله سید عبداله شیرازی اجتماع نموده اند.
در این مجلس شیخ علی مرادخانی ارنگه ای (معروف به شیخ علی تهرانی از روحانیون قشری شهر مشهد)، سخنرانی کرده و گفته : «فردا (4 /8 /57) عید عمر است و همه با لباس سیاه از منزل خارج شوید».
1 در این مجلس عکسهائی از وقایع اخیر میدان ژاله تهران بفروش رسیده است.
توضیحات سند:
1ـ روزنامه کیهان در این مورد نوشت که بعدازظهر چهارشنبه (3 /8 /57) به مناسبت حوادث تأسف انگیز اخیر همدان، قم، گرگان، زنجان، خرم آباد و دیگر شهرهای ایران «مجلس ترحیمی از طرف آیت الله العظمی شیرازی در منزل معظم له برقرار بود.در این مجلس کلیه علمای اعلام و قاطبه روحانیت و اصناف و کسبه مشهد شرکت داشتند.
سپس حجه الاسلام حاج علی آقا تهرانی سخنانی در مورد وقایع اخیر بیان کرد و پس از پایان، موج جمعیت با راه پیمایی به سوی حرم مطهر حرکت کردند و در مسیر خود دست به تظاهرات زدند و شعارهای ملی و مذهبی دادند و در مقابل درب حرم مطهر حضرت رضا (ع) متفرق شدند.
» (ش 10597، ص 7).
* حجه الاسلام علی نقی طبسی حائری در تلگرافی به پاریس برای امام خمینی خواستار موفقیت و پیروزی رهبر انقلاب شد.
(خراسان، ش 8528، ص 8).