متن سند:
بقیه سوال 28 موقعی که کابینه قوام السلطنه1 در شرف تشکیل بود وی نسبت به حزب توده سمپاتی داشت مشارالیه اضافه می نماید که بیش از چند ماه با حزب توده همکاری نداشته و وقتی که وقایع آذربایجان و جریانات متعاقب آن پیش می آید از حزب کناره گیری می نماید.در مبارزه با قشقاییها که هدف اصلی بوده صداقتشان ندادند شدیدا نسبت به آنها بدبین شده و در سال 26 که به تهران آمده و مشغول تهیه مسافرتش بوده انشعابی که در حزب توده تشکیل شده بود تقویت نموده و بالاخره آن را صورت می دهد.
39ـ اطلاعات متفرقه.
نامبرده عضو حزب توده شیراز بوده و با عبدالرسول پرویزی و جعفر ابطحی همکاری داشته است پیش از آنکه...
پانزدهم بهمن ماه 27 اتفاق افتاد مشارالیه جهت ادامه تحصیل به فرانسه رفته و در سال 22 به ایران مراجعت نموده و استاد دانشگاه بوده است.
وی در اوایل روی کار آمدن مصدق تمایلات مصدقی داشت و فعلاً عضو حزب مردم است ولی هنگام عضویت در حزب منحله توده مسئول مالی و رئیس کمیته ایالتی فارس بوده و فعلاً از سوسیالیست های تندرو می باشد و از افراد تشکیلاتی است که در حزب مردم هم تندروی هایی داشته است.
دارای مدالهای علمی به واسطه حائز شدن رتبه اول از وزارت فرهنگ گرفته است.
در سال 1320 در دانشکده حقوق شاگرد اول شده و از وزارت فرهنگ مدال علمی گرفته است ـ از دانشکده حقوق پاریس تقدیرنامه دارد ـ از وزارت پست و تلگراف تقدیرنامه دارد.
اقوام درجه یک نسبی و سببی آقای جواد باهری برادر و مهندس راه و ساختمان و نقشه برداری ـ آقای محمد باهری ساکن تهران ـ آقای ابوطالب شایق شغل آموزگار و داماد.
با خانواده های (آقای کمال پاد) و جلال پاد و سرهنگ پاد ناجی2 قرابت دارد.
به کتاب های حقوقی ـ موضوعات اخلاقی علاقمند است و به زبانهای فرانسه ـ انگلیسی و عربی آشنایی دارد.
کتابی درباره حقوق مدنی ایران به زبان فرانسه که فقط به صورت کپی می باشد (تز) حقوق جزایی فرانسه که چاپ شد حقوق جزایی ایران پلی کپی شده تألیف نموده است.
م ـ ع 376 اداره کل سوم تهیه کننده ـ صفوی
توضیحات سند:
1ـ احمد قوام و فرزند میرزا ابراهیم خان معتمدالسلطنه و خواهرزاده میرزاعلی خان امین الدوله بود.در سال 1312 ق مدتی جزء پیش خدمت های ناصرالدین شاه بود و در سال 1314 که امین الدوله به حکومت آذربایجان منصوب شد، ریاست دفتر خود را به او واگذار کرد.
در دوران صدارت امین الدوله، منشی حضور صدراعظم شد (1315 ق) و در دوران صدارت عبدالمجید عین الدوله (24 ـ 1321 ق) لقب دبیر حضور گرفت.
در دوران تصدی میرزا تقی خان مجدالدوله بر وزارت داخله که وزارت رسایل نیز در اختیار آن بود، احمد قوام به سمت وزیر رسایل تعیین شد و به مناسبت شغلش ملقب به وزیر حضور شد (1324 ق).
در اوایل انقلاب مشروطیت قوام السلطنه لقب گرفت و از همین زمان است که مراحل ترقّی خود را طی کرد.
پس از فتح تهران (1327 ق) با حمایت حاج علیقلی خان سردار اسعد بختیاری معاون وزارت کشور شد و در 1328 ق به معاونت وزارت جنگ رسید.
در کابینه مستوفی الممالک (1328 ق) با به عهده گرفتن وزارت جنگ برای اولین بار وزارت یافت.
در سال 1329 قمری در کابینه سپهدار، وزیر عدلیه شده و در کابینه صمصام السلطنه بختیاری به وزارت داخله رسید (1329).
در سال 1331 در کابینه محمدعلی خان علاءالسلطنه وزارت مالیه را برعهده گرفت و در کابینه عین الدوله (1336 ق) وزارت داخله را برعهده داشت (1299) در سال های 1337 تا 1339ق والی خراسان بود و پس از کودتای اسفند 1299 شمسی که سید ضیاءالدین طباطبایی به نخست وزیری رسید بنا بر کینه قدیمی از احمد قوام، به کلنل پسیان رئیس ژاندارمری خراسان دستور داد که وی را گرفته و تحت الحفظ به تهران فرستد.
در تهران مدتی در زندان بود که فرمان نخست وزیری او صادر شد (14 خرداد 1300 ش) اما پس از چهار ماه مشیرالدوله برجای او نشست.
در خرداد 1301 دوباره نخست وزیری را برعهده گرفت که این کابینه او نیز 8 ماه دوام آورد.
در سال 1302 شمسی رضاخان سردار سپه (که وزیر جنگ کابینه مشیرالدوله بود) به بهانه توطئه قوام برای کشتن او، وی را برای مدتی دستگیر کرد.
او پس از آزادی به اروپا رفت و تا سال 1307 ش در آن جا بود.
پس از بازگشت تا شهریور 1320 و عزل رضاخان، از سیاست کناره گرفت.
پس از شهریور سال 1320، احمد قوام سه دوره : «مرداد 1321، بهمن 1324 و تیرماه 1331» نخست وزیری کشور را عهده دار بود.
احمد قوام یکی از آخرین پرورش یافتگان مکتب سنتی سیاست ایران است.
وی خطی زیبایی داشت که از علی خان امین الدوله آموخته و فرمان مشروطیت و مناجات نامه حضرت علی (ع) را به آن خط نوشت و همین خط زیبا بود که نردبان ترقی او شد.
از سوی دیگر سرپرستی و حمایت علی خان امین الدوله و مجدالملک سینکی در پرورش و ترقی احمد قوام و برادرش حسن وثوق الدوله نقش به سزایی داشت.
تشکیل قوای ژاندارمری در دوران وزارت داخله او بود، طرح بودجه بندی کشور برای نخستین بار در زمان نخست وزیری وی به مجلس ارائه و تصویب شد که دکتر محمد مصدق وزیر مالیه وی در آن نقشی به سزا داشت.
در سیاست خارجی استفاده از نیروی سوم را در نظر داشت که همین امر موجب دعوت از مستشاران آمریکایی برای سازماندهی مالیه در نظام بود.
مهمترین کار وی در حل بحران های داخلی و خارجی را باید مسأله خروج نیروهای شوروی از ایران دانست که با بهره برداری از شرایط جهانی و جلب حمایت آمریکا موفق شد تا نیروهای شوروی را به خروج از ایران و قطع حمایت آنان از حکومت پیشه وری وادار سازد.
قوام در تیر ماه 1331 مجبور به استعفا شد و اموال او مصادره گردید اما در سال 1333 اموال وی بازگردانده شد.
احمد قوام السلطنه در 31 تیرماه 1334 در سن 82 سالگی درگذشت و در مقبره خانوادگی خویش در قم به خاک سپرده شد.
2ـ رضا ناجی فرزند نصراللّه در سال 1301 ه.
ش در اصفهان متولد شد.
وی در سال 1324 از دانشکده افسری فارغ التحصیل شد و به درجه ستوان دومی رسید.
پس از استخدام در ارتش تحصیلات عالی نظامی خود را در آمریکا و انگلستان فرا گرفت و در یگانهای مختلف همچون استادی آموزشگاه گروهبانی، دانشکده توپخانه، رکن سوم، ضد اطلاعات گارد شاهنشاهی، معاون ستاد لشکر 1 گارد و معاون رکن احتیاط نیروی زمینی مشغول به کار گردید و در مدت خدمتش نشان ها و تقدیرنامه های متعددی از شاه و اُمرای ارتش دریافت کرد.
رکن دوم ارتش در نامه ای وی را «افسر خشن که دستورات را گاها با توهین ابلاغ می نماید» توصیف نموده است.
وی در سال 1355 به فرماندهی مرکز توپخانه و موشکها در اصفهان منصوب شد و در جریان انقلاب با شدّت و حدّت با مبارزین برخورد کرد و پس از اعلام حکومت نظامی در اصفهان این رویه را به اوج خود رساند و باعث شهادت و مصدوم شدن بسیاری از مردم گردید.
سرانجام در بهمن 1357 توسط مردم دستگیر و به حکم دادگاه انقلاب اعدام شد.