برگ بازجوئی و صورتجلسه
«شهربانی بابل اظهارات متهم»
متن سند:
برگ بازجوئی و صورتجلسه
«شهربانی بابل اظهارات متهم»
اظهارات متهم:
به تاریخ دوم مهرماه یک هزار و سیصد و پنجاه و هفت شمسی
س ـ خود را معرفی نمائید ماده 125 قانون آئین دادرسی کیفری و تبصره اصلاحی ذیل آن به شما تفهیم میشود. مواظب اظهارات خود باشید.
ج ـ نام جهانگیر، فرزند رحمتالله، نام خانوادگی محسنی افشار، شهرت ـ، سن 54 ساله، شغل و محل کار چوبفروش خیابان جدید آمل، باسواد، اهل بابل، مقیم پشت شهرداری پلاک 22 شماره تلفن 3138. ایرانی هستم پیشینه محکومیت کیفری ندارم دارای عیال و 4 اولاد اعتیاد به الکل یا مواد مخدر ندارم از مفاد ماده 125 آئین دادرسی کیفری و تبصری اصلاحی ذیل آن مطلع شدم و هر وقت اقامتگاه خود را تغییر دادم اطلاع میدهم مواظب اظهارات خود هستم. محسنی افشار
سـ ـ شرح اتهام به شما اعلام میشود از خود دفاع کنید. عین گزارش سرکار ستوان یکم محمودیان برای شما قرائت میشود چه میگوئید با کمال معذرت به عرض میرساند شخص افسر گزارشدهنده در مورد اینجانب اشتباه فرمودند و در گزارش خود مرقوم فرمودند که به اتفاق پاسبانهای مسلّح خود بنده را در کوچه ملک مقابل مقبره بازداشت نمودند و شهربانی آوردند و شرکت خود را در این مورد تکذیب مینمایم و ضمناً به عرض میرساند که یک نفر پاسبانان با باطوم ضربههای محکمی به سر اینجانب زدند که [توسط] سرکار آقای محمودیان افسر مربوط جلوگیری از ادامه کار ایشان شده است. محسنی افشار
س: طبق گزارش روز 1 /7 /1357 ساعت 163 شما پیشاپیش جمعیت قرار گرفته و آنها را رهبری میکردهاید چه میگوئید.
ج: با کمال معذرت تکذیب مینمایم محسنی افشار.
س: چه کسان دیگری با شما بودهاند؟
ج: بنده فقط در کوچه ملک تنها بودم مشغول فاتحه خواندن بودم. محسنی افشار
س: شما روز مذکور آیا در مسجد نوشیروانی بودید یا خیر؟
ج: در مسجد نوشیروانی بنده نبودم. محسنی افشار
س: شما محرّک و سازمانده [دهنده] و رهبر جمعیت در روز مذکور بودهاید چه میگوئید؟
ج: بنده اصلا شرکت نداشتم تا این بحثها را قبول نمایم محسنی افشار.
س: با تحقیقاتی که به عمل آمده شما با تبانی و طراحی قبلی مبادرت به برپایی جمعیت مذکور نموده که تهیه پلاکارتهای گرفته شده مؤید این مطلب است چه میگوئید.[؟]
ج: چون شب گذشته شهربانی بابل بدون مجوز قانونی اینجانب را بازداشت و زندانی نمودند برای آنکه عمل خلاف قانون [ناخوانا] ایجاد شود این نسبتها را به بنده میدهند و بنده کلیه مراتب را جداً تکذیب مینمایم. محسنی افشار
س: جمعیتهای گذشته و تظاهرات قبلی در این شهرستان که کلاً بر علیه مصالح مملکتی و قانون اساسی بوده است [به] وسیله شما و دیگر همدستهایتان طراحی و شکل یافته است چه میگویید.[؟]
ج: بنده تاکنون در این مورد سوابقی که دلیل بر سؤال شما باشد در هیچ یک از مراجع قانونی مملکت ندارم. محسنی افشار
س: منظور و مقصود شما از این اقدامات خرابکارانه چیست؟
ج: باید از حضور جنابعالی خواهش کنم که بحمدالله [ناخوانا] در گذشته دارم اصلاًٌ بنده در هیچ مواردی شرکت نداشته و نکردهام تا علّتی برای گفتن به سؤال شما باشد محسنی افشار.
س: شما متهم به بر هم زدن نظم عمومی و ایجاد تظاهرات بدون کسب اجازه قبلی رهبری و هدایت جمعیت اخیر و جمعیتهای گذشته و جریانات اخیر، با ایجاد سد معبر و تحریک و تشویق سایرین به این قبیل اقدامات شدهاید آخرین دفاع خود را بیان نمائید.
ج: بدینوسیله این اتهام را قبول ندارم و به کلی تکذیب مینمایم و همان طوری که تاکنون ضمن سؤالاتی که پرسیدهاید و جوابهایی که به عرض رسید اصلاً بنده در این مورد شرکت نداشتهام. محسنی افشار
س: در جریان گذشته روز مذکور یک دستگاه دوربین عکّاسی متعلق به آقای عسگری براری جمعیت حاضر ربوده و شیشه اتومبیل وی را شکستند در این مورد چه میگوئید؟
ج: بنده شرکت نداشتم تا اظهار نظر کنم هیچگونه اطلاعی ندارم. محسنی افشار
س: اظهارات خود را چگونه گواهی میکنید؟
ج: امضا مینمایم. محسنی افشار1
توضیحات سند:
1. ایشان در تاریخ 18 /7 /1357 و 20 /7 /1357 نیز مورد بازجویی قرار گرفت که به شرح زیر به ثبت رسید:
الف. «1ـ مشخصات: نام جهانگیر، نامخانوادگی: محسنی افشار، نامپدر رحمتالله، شماره شناسنامه 7814، محل صدور بابل، تاریخ تولد 1302، محل تولد بابل، ملّیت ایرانی تابعیت ایران، مذهب مسلمان، همسر دارم، فرزند دارم.
خدمت وظیفه انجام ندادهام، میزان تحصیلات در حدود نه متوسطه، نام قبلی ــ ، نام خانوادگی قبلی ــ ، لقب ــ ، مشهور به ـــ، شغل فعلی چوب فروش، محل کار خیابان جدید آمل، شماره تلفن محل کار 2452.
2ـ نشانی محل سکونت، خیابان برج بن پلاک 202، شماره تلفن منزل 3128.
3ـ شغلهای قبلی: جزو هیئت مدیره جامعه تبلیغات اسلامی و قرضالحسنه و مددکاری[بودم].
امضاء محسنی افشار
س ـ مشخصات کامل، شغل و محل سکونت، پدر، مادر، فرزندان و وضعیت تأهل هر یک از آنان را بنویسید.
ج ـ پدر رحمتالله در قید حیات نیستند و مادر در قید حیات نیست فرزندان به ترتیب حسین، محمد، علی، فاطمه، حسین کارمند اداره آب و برق و [ناخوانا] ساکن رشت متأهل نام همسر طاهره شغل کارمند نمیباشد خانهدار، محمد کارمند تأمین اجتماعی ساکن منزل پدر مجرد، و علی دانشجوی دانشگاه تبریز آذرآبادگان ساکن فعلی بابل، فاطمه شغل خانهدار همسر آقای مهدی مجیدی شغل همسر دبیر آموزش و پرورش بابل محسنی افشار
س ـ مشخصات کامل دوستان و معاشرین، شغل و محل سکونت آنان را ذکر کنید.[؟]
ج ـ دوستان من عبارت از آقایان طبریپور، شعبانپور، گرجی،پیرزاده و جمالی اعضا هیئت مدیره قرضالحسنه میباشند محسنی افشار.
س ـ آیا تاکنون وسیله مراجع انتظامی و یا مقامات امنیتی دستگیر، بازداشت و احیاناً احضار شدهاید یا خیر؟
ج ـ به هیچوجه در هیچ مراجعی از ناحیه آن بازداشت و احضار نشدهام. محسنی افشار
س ـ در گذشته و حال در کدامیک از احزاب، دستجات و یا گروهها فعالیت داشتید مشروح موضوع را ذکر کنید.
ج ـ در هیچ یک از احزاب شرکت نداشتم و عضو هیچ دسته و مرامی نبودم و اکنون نیز جزو هیچ دستهای نیستم محسنی افشار.
س ـ آیا تاکنون فرزندان و یا اقوام درجهدار یک شما وسیله مأمورین شهربانی و مقامات امنیتی دستگیر یا بازداشت و احیاناً احضار شدهاند یا خیر علّت آنرا بیان دارید.
ج ـ فقط یک مورد علی فرزندم در تبریز دستگیر شده بعد از مدتی از زندان تبرئه شدند و هیچ یک از اقوام درجهیک و بستگانم تا آنجا که اطلاع دارم وسیله مراجع انتظامی و یا مقامات امنیتی بازداشت و یا دستگیر نگردیدهاند. محسنی افشار
س ـ برابر اطلاع شما از مرتبطین و دوستان نزدیک هادی روحانی (واعظ)، شیخ جواد حجتی، محمدتقی فاضل، علیاکبر کثیریان و محمدهادی یزدانی، علی جمالی، شیخ فیروز جائیان میباشید در این مورد چه میگوئید:
ج ـ بنده هیچگونه ارتباطی ندارم با آقایان ذکر شده بالا مگر آقای جمالی که جزء هیئت مدیره قرضالحسنه میباشند. محسنی افشار
س ـ مورخه 1 /7 /1357 در کجا و با چه کسانی بودید مشروع موضوع و اسامی را ذکر کنید؟
ج ـ بعد از ظهر از منزل برای کاری به طرف بازار حرکت کردم و در حدود ساعت 5 از مقابل گاراژ ابراهیمی رد شدم، به طرف بازار و در کوچه ملک که به طرف بازار میرفتم در مقابل منزل آقای معتقدی که آرامگاه که [ناخوانا] است مشغول فاتحه خواندن بودم که مأمورین شهربانی ضمن آنکه مسلّح بودند در این کوچه آمدند و مرا با اسلحه گفتند که بیائید و من اطاعت کردم و شهربانی آمدم. محسنی افشار
س ـ وضعیت محلی که شما در آن حضور داشتید به چه صورت بوده [؟]
ج ـ وضعیت در آن حالت و آن زمان مسئله که [ناخوانا] عادی بوده است. محسنی افشار
س ـ آیا شما در تظاهرات ساعت 1630 الی 17 بابل شرکت داشتهاید یا خیر مشروح موضوع را بیان دارید.
ج: بنده در تظاهرات شرکت نداشتم. محسنی افشار.
س ـ آیا شما از تشکیل مجلس سوگواری پسر آیتالله گلپایگانی در مسجد نوشیروانی (مورخه 1 /7 /1357 ) اطلاع داشتید یا خیر [؟]
ج: بنده در تظاهرات شرکت نداشتم. محسنی افشار
س ـ مرجع تقلید شما چه کسی است ذکر نمایید.
ج ـ حضرت آقای خوئی. محسنی افشار
س ـ به نظر شما چه کسانی عاملین تشکیل مجلس سوگواری پسر آیتالله گلپایگانی در مسجد نوشیروانی واقع در جاده شاهی بابل بودند.
ج ـ بنده در این مورد اطلاعی ندارم. محسنی افشار
س ـ شما گفتید که در تظاهرات مورخه 1 /7 /1357 بابل شرکت نداشتید چنانچه شرکت شما در این تظاهرات وسیله یکی از دوستان شما که در بالا ذکر نمودهاید در حضورتان تأئید شود در این مورد چه میگویید.[؟]
ج ـ با کمال معذرت گفته خود بنده شرط میباشد. نه اظهارات دیگران. محسنی افشار
س ـ آقای جهانگیر محسنی افشار قبلاً از شما سئوال شده است آیا تاکنون [به] وسیله مراجع انتظامی و یا مقامات امنیتی دستگیر شدهاید یا خیر در پاسخ شما اظهار داشتهاید (به هیچ وجه در هیچ مرحلهای از ناحیه آنها بازداشت و یا احضار نشدهام) حال سوابق موجود در شهربانی بابل حاکیست که شما یک بار در سال 32 به اتهام فعالیت در حزب نیروی سوم و مخالفت با دولت وقت دستگیر و به دادسرای بابل اعزام گردیدهاید. و همچنین در سال 41 نیز به اتهام فعالیت به نفع فداییان اسلام بازداشت و به سازمان اطلاعات و امنیت استان (ساری) اعزام شدهاید آیا این سوابق را تأئید مینمایید. [؟]
ج ـ همان طوری که قبلاً عرض کردم بنده در هیچ یک از احزاب سیاسی شرکت نداشته در هیچ مراجع انتظامیسابقه ندارم. محسنی افشار
س ـ عدهای به اسامیشیخ محمد جواد حجتی، علیاکبر مهدوی، آقای روحانی، حسینپور یا شیخ فیروزجائیان تقاضای استخلاص شما را نمودند چگونگی ارتباط خود را با آقایان بنویسید و آیا مشخصاً در زمینه این خواسته آنان نظری دارید یا خیر؟
ج ـ بنده در این هجده روز در زندان بودم به دستور مقامات امنیتی بابل ممنوعالملاقات بودم و بنده کسی را ندیدم تا از آنان درباره خود چیزی خواسته باشیم. محسنی افشار
س ـ اظهارات خود را چگونه گواهی مینمائید[؟]
ج ـ امضاء میکنم. محسنی افشار
بازجوئی ساعت 1330 خاتمه یافت.”
ب. «تاریخ: 20 /7 /1357 مرحله دوم بازجویی
بازجویی از آقای جهانگیر افشار فرزند رحمتالله شغل چوب فروش
س ـ با اطلاع از هویت شما تعیین کنید صبح روز 1 /7 /1357 با چه اشخاصی و در چه محلهای ملاقات داشتید[؟]
ج ـ در محیط کارخانه چوب [ناخوانا] خودمان بودم تا ظهر مطابق معمول و ظهر به منزل آمدم و تا حدود ساعت 4 در منزل استراحت داشتم. محسنی افشار
س ـ بعد از ظهر مورخه 1 /7 /1357 در چه محلها و با چه اشخاص ملاقات داشتید[؟]
ج ـ با کسی ملاقات نداشتم یا به طوری که به عرض رسید تا ساعت 4 در منزل بودم و بعداً بیرون آمدم که آن اتفاق [ناخوانا] اینجانب اتفاق افتاد در کوچه ملک مقابل آرامگاه کوچه. محسنی افشار
س ـ شما در تحقیقات قبلی اظهار داشتید هیچگونه سوابقی در مراجع انتطامیندارید در حالی که مدارک موجود در شهربانی نشان میدهد که شما حقیقت گوئی ننمودهاید[؟]
ج ـ همانظوری که به عرض رسید بنده هیچگونه سوابقی در مراجع انتظامیندارم و برداشت یک مأمور در امور اجتماعی و شخصی یک نفر نمیتواند دلیل باشد زیرا به گواه عدم سوء پیشینه که از دادسرا گرفته شده و دایره انگشتنگاری اظهارات یک مأمور را ذکر نموده و بعدا خودشان آن را رد فرمودند. محسنی افشار
س ـ شما در تحقیقات قبلی اظهار داشتید که با شیخ جواد حجتی و فیروزجائیان ارتباط ندارید در صورتی که شخص شما به اتفاق افراد مذکور برای استخلاص شیخهادی روحانی به ساواک مراجعه و تقاضای استخلاص ایشان را داشتید چگونه میگویید با آنان ارتباط ندارید[؟]
ج ـ همان طوری که در جلسه بازجویی قبلی به عرض رساندم بنده از 1 /7/[1357] تاکنون در زندان ممنوعالملاقات بودم با کسی تماس نگرفتم تا تقاضای استخلاص ایشان را کرده باشم و هیچگونه ارتباطی با هیچکدام از آقایان ذکر شده بالا ندارم. محسنی افشار
س ـ آیا تاکنون فعالیتی در جهت جبهه ملّی داشتهاید یا خیر؟
ج ـ نخیر بنده هیچگونه فعالیتی در این زمینه نداشته و ندارم: محسنی افشار
س ـ اطلاعات به دست آمده حاکیست شما در تهیه و توزیع چوب بین عناصر آشوبگر دست داشتهاید در این زمینه چه میگوئید[؟]
ج ـ بنده مراتب بالا را با کمال معذرت رد میکنم و اصلاً در این مورد هیچگونه اطلاعی در مورد بالا نداشته و ندارم. محسنی افشار
س ـ شما در صندوق قرضالحسنه چه سمتی دارید آقای دکتر طبریپور چه سمتی دارند و همچنین آقای حجتی چه سمتی دارند[؟]
ج ـ جناب آقای دکتر طبریپور مدیر عامل قرضالحسنه و بنده از اعضا و جناب حجتی سمتی در قرضالحسنه ندارند. محسنی افشار
بازجوئی در ساعت 1300 مورخه 20 /7 /1357 خاتمه یافت.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، روزشمار استان مازندران (بابل)، جلد 2 صفحه 16