تاریخ سند: 10 بهمن 1341
موضوع : سیداسمعیل مرعشی و غیره
متن سند:
شماره : اداره یکم عملیات ـ 1455 بخش 311
در اهواز اعلامیه های آیت الله نجفی مرعشی ـ
آیت الله خوانساری1 و آیت الله بهبهانی2 و
مبنی بر مخالفت با شش ماده شاهنشاه دست
به دست می گردد ضمنا علما اهواز به پیروی از
علما تهران در نماز جماعت شرکت نمی کنند از
جمله آیت الله حاج سیداسمعیل مرعشی
پیشنماز مسجد مرعشی حضور نمی یابد و
آقایان حاج سیدمحمدعلی و حاج سیدمحمود
مرعشی که برای نظارت در انتخابات و رفراندم
دعوت شده اند شرکت ننموده اند.
چگونگی از ساواک خوزستان سوال و در صورت تأیید مراتب در
پرونده آقایان منعکس شود 10 /11
در پرونده آیت الله نجفی مرعشی ضمیمه و ارائه شود 13 /11 /41
عینا به منظور اقدام و انعکاس نتیجه به این اداره به نظر ریاست اداره دوم می رساند
رئیس اداره یکم عملیات سرحدی 11 /11
5561 ـ 11 /11
تعداد نسخه : سه نسخه
گیرندگان : بخش بایگانی یک نسخه.
اداره سوم کل سوم یک نسخه.
اداره دوم کل سوم یک
نسخه
توضیحات سند:
1ـ اعلامیه آیت الله خوانساری و آیت الله بهبهانی:
متن اعلامیه آیت الله العظمی خوانساری و آقای حاج سیدمحمد بهبهانی درباره برگزاری رفراندم شاهانه
«قضایای اخیر و حوادث غیرمنتظره که پیش آمده و در نظر است منتهی به جلب نظر عمومی شود از جهات
مختلف موجب نگرانی شدید روحانیون و عامه مسلمین شده است.
عموم علما و مراجع محترم طبق وظیفه
شرعی به فکر چاره جویی افتاده و به زبان نصیحی، مذاکرات لازمه را نموده اند و منتظرند هر چه زودتر اولیاء
امور به نظریات خیرخواهانه آقایان توجه کنند.
البته مردم را از جریان ماوقع مطلع می کنند و اطمینان داشته
باشند که مقامات روحانی به وظیفه شرعی خود عمل خواهند کرد».
الاحقر احمدالموسوی الخوانساری
العبد محمدالموسوی البهبهانی عفی عنه
2ـ آیت الله سید محمد بهبهانی فرزند سید عبداللّه در سال 1250 شمسی در تهران متولد شد.
پس از انجام
تحصیلات مقدماتی و سطح به خواندن فقه و اصول پرداخت و مدت 6 سال نیز فلسفه و معقول را نزد میرزا
ابوالحسن جلوه فرا گرفت.
وی 7 سال هم در محضر علامه آشتیانی به تحصیل خارج فقه و اصول همت گمارد.
در نجف اشرف از محضر مرحوم آخوند خراسانی و فقهای معاصر بهره مند گردید و به درجه اجتهاد رسید.
پس
از بازگشت به ایران، ضمن تدریس در حوزه علمیه تهران در کنار مرحوم والا، برای حکومت قانون و تشکیل
مجلس تلاشهای زیادی نمود.
او که از آزادیخواهان تندرو به حساب می آمد، در دوره دوم وکیل مجلس شد.
وی
نزد عموم سیاستمداران کشور از احترام خاصی برخوردار بود و برخی پیامهای خصوصی حضرت آیت الله
بروجردی توسط ایشان به مقامات بالای دولتی ابلاغ می شد.
بعضی از علمای مرکز، در کارها و رویدادها، بدون
مشورت با او کار نمی کردند.
وی یکی از روحانیون مشهور و از سران مشروطه بود و در کمیسیونی که از طرف
مشروطه خواهان تشکیل شد، به همراه 27 نفر دیگر برای اداره امور کشور تعیین شد.
این کمیسیون
محمدعلی شاه را از سلطنت خلع و احمدشاه را به نیابت وی انتخاب کرد.
از دیگر کارهای سیاسی او، بسیج
عده ای از مردم جنوب تهران به نفع شاه و حضور در برابر کاخ شاه و منع وی از مسافرت به خارج در واقعه نهم
اسفند 1331 بود.
شهرت علمی و جایگاه معنوی او سبب شد که تدریجا در تهران ملجأ و مرجع مؤمنان و
نیازمندان شود.
وی حدود چهل سال در تهران به تدریس خارج فقه و اصول و ترویج دین پرداخت.
آیت الله
بهبهانی در جریان نهضت امام خمینی در آخرین ماههای عمر خود به حمایت از امام برخاست و از همین رو
مورد غضب رژیم واقع شد و در تنگنا قرار گرفت.
وی در 20 آبان ماه سال 1342 در سن 92 سالگی دارفانی را
وداع گفت و پس از تشییع باشکوهی در تهران، جنازه اش به نجف اشرف منتقل و در آنجا به خاک سپرده شد.
ر.ک : محمد شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج 4، ص 401.
باقر عاقلی، روزشمار تاریخ ایران، ج 2، ص 165.
خاطرات حجت الاسلام فلسفی، ص 162.
3ـ آیت الله سیداسماعیل مرعشی از علماء شهرستان اهواز می باشند.
ایشان در 16 ربیع الثانی 1340 (ه ق) در
سامری متولد شد و مقدمات و سطوح را در سامری نزد شیخ ابوالقاسم مروج یزدی و شیخ حسنعلی شیرازی و
شیخ حسن ماکوئی و حاج میرزاعلی یزدی و حاج شیخ موسی سودانی و حاج سید نصراللّه گلستان اصفهانی و
مرحوم آیت الله میرزا حبیب اللّه اشتهاردی و آیت الله حاج سید محمدرضا شوشتری و حاج میرزا محمود
شیرازی فرا گرفت و در نجف اشرف از محضر آیت الله العظمی خوئی و مرحوم آیت الله کاشف الغطاء و در اهواز
مدت 10 سال در درس آیت الله العظمی بهبهانی حاضر شد تا به درجه علم و اجتهاد نائل و مفتخر به اجازه
اجتهاد گردیده است ایشان در اهواز در مسجد آیت الله مرعشی اقامه جماعت و نماز جمعه نموده و به تدریس
طلاب علوم دینی پرداخت از تألیفات ایشان می توان به شرح کتاب اربعین حدیث، ترجمه استدراک فصل
الخطاب حاجی نوری ـ عنوان الطاعۀ فی اقامۀ الجمعۀ و الجماعۀ ـ اجوبۀ المسائل التستریۀ، حاشیه بر لمعه و...
.
اشاره نمود و از آیت الله مدرس شیرازی سامره و آیت الله کاشف الغطاء و آیت الله میلانی و آیت الله بروجردی
اجازه اجتهاد دارند.
ر.ک : محمد شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج 3، ص 155
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی سید شهابالدین مرعشی نجفی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 53