موضوع: اظهارات شیخ حسین لنکرانی در منزل محمد حسن طاهری اصفهانی
متن سند:
موضوع: اظهارات شیخ حسین لنکرانی در منزل محمد حسن طاهری اصفهانی
در جلسهای که در تاریخ ۲۶/۱/۴۸ در منزل محمد حسن طاهری اصفهانی با شرکت چند نفر از روحانیون افراطی تشکیل گردیده بود، شیخ حسین لنکرانی اظهار نمود: اگر کردهای عراق استقلال پیدا کنند، کردهای ترکیه و ایران نیز تقاضای استقلال خواهند نمود و شورویها خیلی مایل هستند که این عمل انجام شود چون در حال حاضر هر کاری که بخواهند بکنند مستقیماً باید با کشورهای ایران و ترکیه طرف شوند ولی چنانچه کردها مستقل شوند رابطی برای عملی ساختن مقاصد شورویها خواهند بود و اگر در آذربایجان هم موفق میشدند.۱ همین صورت را پیدا میکرد. سعیدی پرسید: پس چرا دولت ایران از کردهای عراق طرفداری میکند؟ لنکرانی جواب داد خریت و نادانی است. سپس درباره تودهایها صحبت کرد. لنکرانی اظهار نمود: فعلاً تودهایهای اصلی را سازمان امنیت اداره میکند، زیرا آنها همه مطالب را میدانند و همه افراد را خوب میشناسند. ۲
ــــــــــــــــــــــ
١. منظور غائله پیشهوری در آذربایجان است. با ورود متفقین به ایران در جریان جنگ دوم جهانی که به شکست آلمانها انجامید، مارکسیستهای داخلی که اتحاد جماهیر شوروی را حامی خود میدانستند به قصد تجزیه ایران وانداختن آن به دامان شوروی، در آذربایجان دست به اغتشاش زدند. عامل این اغتشاش شخصی به نام پیشهوری بود. پیشهوری، رئیس فرقه دموکرات، خود را نامزد نمایندگی مجلس شورای ملی کرد، اما اعتبار نامهاش در مجلس به تصویب نرسید. وی بی درنگ به آذربایجان رفت و در آنجا اعلام خود مختاری کرد و با تهدید و قتل و ارعاب سعی کرد در آذربایجان حکومتی کمونیستی در زیر لوای شوروی تشکیل دهد. مردم غیور آذربایجان پس از مدتی بساط او را برچیدند. اما محمدرضا پهلوی همواره ادعا میکرد که غائله آذربایجان با کوشش او به پایان رسیده است و همه ساله به همین مناسبت در روز ۲۱ آذرماه، مراسمی برگزار میکرد و از نیروهای ارتش سان میدید. این نخستین بار نبود که آذربایجانیهای غیرتمند به منظور حفظ دین و سرزمین خود بپا میخاستند. پیش از این نیز به هنگامی که رضاخان پهلوی فرمان اتحاد شکل و کشف حجاب را صادر کرد، مردم این سامان به رهبری روحانیت آگاه قیام کردند و به اعتراض پرداختند. در نهضت آزادیخواهی دوره استبداد رضاخانی، دو فقیه بزرگ و مرجع تقلید، مرحوم میرزا صادق آقا و مرحوم حاج میرزا ابوالحسن انگجی، رهبری را بر عهده داشتند. رضاخان برای فرونشاندن شورش، ایشان را ابتدا به کردستان و سپس به تم تبعید نمود. مرحوم انگجی پس از مدتی به تبریز بازگشت اما مرحوم صادق آقا تا پایان عمر در قم به صورت تبعید بسر برد. حضرت امام خمینی(س) در یکی از سخنرانیهای خود (۱۰ آبان ۱۳۵۶ در مسجد شیخ انصاری نجف) به این مطلب اشاره میکنند و میفرمایند: ... یک نهضت هم از آذربایجان شد. مرحوم آمیرزا صادق آقا، مرحوم انگجی، آنها نهضت کردند. آنها را هم گرفتند بردند، مدتها در تبعید بودند که مرحوم میرزا صادق آقا بعد از آن هم که گفتند که شما آزادید دیگر نرفت به آذربایجان در صورتی که آذربایجان او را هم خیلی گرامی میداشتند. هیچ دیگر نرفت. در قم آمدند و تا آخر عمرشان در قم بودند و ما هم خدمتشان میرسیدیم. کوثر، ج ۱، ص ۳۰۱ و ۳۱۰) حضرت امام خمینی (س) در جای دیگری به خروج نیروهای شوروی از آذربایجان اشاره میکنند و میفرمایند: ... آذربایجانیها بودند که بیرون کردند شوروی را در جنگ عمومی که بنا گذاشتند بمانند اینجا. بعد که آذربایجانیها بیرون کردند، آقا [محمدرضا شاه] راه افتادند به رجز خوانی که این من بودم که آذربایجان را نجات دادم! این را همه مردم میدانند که ایشان نبودند که آذربایجان را نجات دادند، آن کسی که نجات داد آذربایجان را ملت آذربایجان بود که نجات داد. حالا هم اگر بنا باشد شوروی حمله بکند و ایشان نباشند، ملت هست. اگر ایشان باشند ملت نیست، برای اینکه ملت پشتیبان این نیست؛ و اگر شوروی بخواهد حمله بکند شاید یک تاییدی هم از او بکند!... و اگر ایشان نباشد، بهتر ایران حفظ میشود از شوروی... (سخنرانی ۵ آذرماه ۱۳57 در نوفل لوشاتو - پاریس)
منبع:
کتاب
شهید آیتالله سیدمحمدرضا سعیدی به روایت اسناد ساواک صفحه 249