صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع‌: شایعه تغییر دولت

تاریخ سند: 24 فروردین 1348


موضوع‌: شایعه تغییر دولت


متن سند:

گزارش خبر
از‌: 20 ﻫ ۷ تاریخ: 24 /1 /48
به‌: ۳۲۲ شماره‌: 42417 /20 ﻫ 7
موضوع‌: شایعه تغییر دولت منبع‌: ۲۱۷۹

گفته می‌شود امریکائی‌ها مایلند دکتر علی امینی1 نخست‌وزیر شده و بر روی این نظر پافشاری دارند و حتی با نخست‌وزیری آقای اردشیر زاهدی وزیرخارجه موافقت ننموده‌اند. شهرت دارد که ممکن است شاهنشاه آریامهر آقای اسدالله علم وزیر دربار را مأمور تشکیل دولت نماید.
توضیح منبع: موضوع تغییر دولت هنوز به صورت خبر بسیار مهم در همه محافل چه در بازار و چه در ادارات دولتی و محافل پارلمانی مورد بحث و گفتگو قرار دارد. به طور کلی موقعیت آقای هویدا نخست‌وزیر در نظر افکار عمومی خوب نیست و مثل این است که مردم از دیدن قیافه آقای هویدا در مدت بسیار طولانی در سمت نخست‌وزیری خسته شده‌اند. بارندگی‌ها و سیل در سراسر کشور و خرابی‌های ناشی از آن و اخیراً کمیابی گوشت در ایام عید نوروز در تغییر روحیه و افکار عمومی کاملاً مؤثر بوده است و در مجالس و محافل بدون اینکه کسی دفاع از دولت کند همه جا صحبت از این است که چه کسی نخست‌وزیر آینده خواهد شد.
توضیح رهبر عملیات: در مورد شایعه تغییر دولت قبلاً گزارشاتی ایفاد گردیده است.
مجیدیه

توضیحات سند:

1- علی امینی: از چهره‌های سیاسی جنجالی دوران حکومت محمدرضا و از وابستگان به غرب به خصوص امریکا بود. به علت حمایت‌های شدید و جدی سفارت و دولت آمریکا از وی همیشه مورد حسد، کینه و وحشت محمدرضا قرار داشت. به طوری که پس از دوری، از صحنه سیاست از طرف ساواک تحت مراقبت‌های ویژه قرار داشت. علی امینی در سال ۱۲۸۴ ش در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدرسه رشدیه و تحصیلات متوسطه را در دارالفنون به پایان رسانید و در سال ۱۳۰۵ برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و موفق به اخذ لیسانس حقوق و دکترای اقتصاد شد. در بازگشت به استخدام وزارت دادگستری درآمد. امینی در مجلس پانزدهم به کمک قوام نماینده تهران شد. در سال ۱۳۲۹ در کابینه على منصور وزیر اقتصاد گردید، و در سال ۱۳۲۰ در کابینه اول مصدق نیز مجدداً در رأس همان وزارتخانه قرار گرفت. انعقاد قرارداد نفت با کنسرسیوم معروف به قرارداد "امینی - بیچ" آلوده‌ترین برگ در زندگی سیاسی اوست و او را برای همیشه بدنام ساخت. و مهر وابستگی به غرب را بر پیشانی‌اش حک نمود. در سال ۱۳۳۴ وی مجدداً وزیر دارایی شد و این انتخاب نو به دلیل حمایت‌های آمریکا و تحمیل آن بر محمدرضا صورت گرفت. در اواخر سال ۱۳۳۴ به عنون سفیر ایران در ایالات متحده آمریکا اعزام گردید. وی در سال ۱۳۳۷ به ایران بازگشت و به فعالیت‌های سیاسی خود ادامه داد و در سال ۱۳۴۰ با حمایت جدی آمریکا به نخست‌وزیری رسید. دوران 5 /1 ساله نخست‌وزیری وی از پرهیاهوترین و جنجالی‌ترین دوران حکومت محمدرضا به شمار می‌رود. سقوط دولت امینی هرچند پایان اوج زندگی سیاسی اوست، معهذا نقش وی در دیپلماسی آمریکا به پایان نرسید، و امینی تا سال ۱۳۴۷ به حیات بی‌رمق خود ادامه داد. در این سال‌ها امینی به عنوان یک مهره ذخیره و یک آلترناتیو برای شرایط اضطراری و به عنوان محوری برای حفظ نیروهای سیاسی "ملی‌گرا" و "لیبرال" در مدار سیاست خارجی آمریکا محفوظ ماند. اما به دنبال پیروزی نیکسون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و اوج روابط که رژیم شاه را به عنوان جزیره ثبات به رسمیت شناخته بود، برای ادامه فعالیت این مهره فرتوت و از کار برکنار شده، دلیلی نمی‌شناخت. در آخرین تلاش وی برای ورود به صحنه سیاست پس از صعود مجدد دمکرات‌ها به ریاست جمهوری آمریکا در سال ۱۳۵۵ و آغاز فضای باز سیاسی کارتر، امینی ۷۰ ساله در اوایل سال ۱۳۵۶ وارد تهران شد و به گفته فردوست در ماه‌های اوج‌گیری انقلاب اسلامی به مشاور دائمی محمدرضا بدل گردید. با گسترش موج انقلاب اسلامی و اطلاع وی از پایان کار رژیم پهلوی به فرانسه بازگشت، تا آخرین سال‌های عمر در محفل رجال که اکنون به تاریخ تعلق داشتند، سرگرمی مطبوعی برای خود تدارک ببیند (ظهور و سقوط سلطنت پهلوی)

منبع:

کتاب اردشیر زاهدی به روایت اسناد ساواک صفحه 140

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.