تاریخ سند: 23 اردیبهشت 1353
درباره : طلاب مدارس فیضیه قم
متن سند:
از :
محترما باستحضار میرساند.
ساواک قم اعلام نموده است که هیئت مدیره مدارس فیضیه و دارالشفاء قصد دارند برای
سکونت طلاب در مدارس مذکور ضابطه ای بشرح زیر تعیین نمایند :
1ـ حداقل سن 20 سال.
2ـ قبولی در امتحانات مربوطه.
3ـ سکونت مستمر و دائم در حجره های مدارس و نداشتن منزل در خارج از مدرسه.
عده ای از طلاب که موافق ضوابط بالا نیستند در مقابل هیئت مدیره ایستادگی نموده و حتی
قفل یکی از حجره ها را شکسته و طلابی را در آن حجره اسکان داده اند.
که نتیجتا هیئت مدیره
مدارس موصوف طلابیکه دست به چنین عملی زده بودند احضار و اعمال خلاف آنان بازگو و
ضمن مصاحبه معموله مشخص گردیده که آنان تصمیم دارند که مانع از اجرای برنامه ها شوند
که دانش آشتیانی ضمن تماس تلفنی با آیت اله شریعتمداری اظهار داشته که 32 نفر از طلاب
قصد دارند مانع از اجرای برنامه ها شوند که آیت اله مذکور حاج ابوالفضل فیض مشکینی را روانه
مدارس مزبور نموده که با طلاب مخالف به گفتگو بپردازند.
ساواک قم اضافه نموده که هیئت مدیره مدارس مذکور بمنظور ایجاد ضابطه ای قصد دارند که
اقداماتی را شروع کنند لکن بنظر نمیرسد که موفق باشند زیرا طلاب ساکن در مدارس اکثرا
هیئت مدیره را موجه نمیدانند و هیئت مزبور قدرت اجرائی در اختیار ندارد و از طرفی چنانچه
موفق کردند اتحاد شریعتمداری و گلپایگانی مستحکم تر شده و مسئله موردنظر دیگر آیات
همان اخراج طرفداران خمینی است و هدف این عده تضعیف آیات حاضر و نظارت در
دخل وخرج وجوهات شرعی میباشد ساواک مذکور در خاتمه خواستار تعیین خط مشی در این
زمینه شده است.
نظریه :
آیات حوزه علمیه قم از مدتها در فکر ایجاد یک نظام قابل کنترل در حوزه های علمیه شهرستان
قم بودند ولی عملاً این قدرت را نداشتند که دست به اقداماتی در این خصوص بزنند.
آیات
مذکور در عین حال تلاش خود را در این زمینه استوار کردند که از هرگونه اقدام دولت در این
زمینه ممانعت نمایند و انجام این امر را صرفا در حوزه قدرت و نظارت خود میدانستند و
هم اکنون نیز این اعتقاد را دارند.
در چند سال اخیر گروههای کثیری از افراد عامی به سلک
طلاب علوم دینی پیوسته اند و مشکلاتی را برای آیات فراهم ساخته اند.
لذا اقدامات آیت اله
شریعتمداری باتفاق آیت اله گلپایگانی بمنظور ایجاد یک نظام برای پذیرش افراد در حوزه های
علمیه شهرستان قم است، تا بدین ترتیب بتوانند کنترل لازم را روی طلاب داشته باشند که در
تهیه این عمل در برقراری این نظام فعالیت گروه ضربت که متشکل از طرفداران خمینی هستند
و علیه گلپایگانی فعالیت میکنند تأثیر مستقیم دارد.
موضوع اتحاد آیت اله شریعتمداری و گلپایگانی که ساواک قم بآن اشاره کرده هر چند در این گونه
موارد محسوس است ولی باطنا بین این دو آیت اله روابط حسنه ای برقرار نیست و هر یک از آنها
در خفا تلاش دارند که تبلیغاتی در جهت تضعیف رقیب بعمل آورند.
همکاریهایی که در زمینه های مورد اشاره بین آنها وجود دارد باین علت است که هر دو[ی] آنها از
طرف طلاب علوم دینی تحت محظور قرار گرفته اند و برای آنکه در مقابل طلاب از قدرت
برخوردار باشند، معاضدت با یکدیگر را ضروری تشخیص داده اند و همکاریهایی بعمل میآورند
ولی در اساس روابط آنها در شرایط حاضر همبستگی وجود ندارد.
لذا بنظر میرسد در مورد
اقدامات آیات مذکور علیه طلاب طرفدار خمینی در حوزه علمیه قم ساواک فعلاً حالت بیطرفی
اتخاذ نماید و هرگونه تصمیم قاطع در این خصوص را به ارزیابی اطلاعاتی که بعدا از وضعیت
آیات مذکور و روابط آنها میرسد موکول نماید.
برابر پی نوشت مدیریت کل
به همین ترتیب عمل شود
در اجرای اوامر اقدام گردیده است.
اصل در 161132 است
در پرونده 9292 بایگانی شود.
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی حاج سید محمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد ساواک - جلد سوم صفحه 235