موضوع : سید عبدالحسین دستغیب
تاریخ سند: 28 بهمن 1344
موضوع : سید عبدالحسین دستغیب
متن سند:
گیرنده : مدیریت کل اداره سوم / 316 فرستنده : ساواک فارس شماره : 12972 /7/ه تیمسار ریاست سازمان اطلاعات وا منیت کشور بطوریکه حضورا بعرض تیمسار ریاست معظم و آن مدیریت کل رسانده شده نامبرده بالا در ماه مبارک رمضان مطالبی را روی منبر عنوان نموده بود که احتمال می رفت بعضی از مطالب در اذهان عمومی بخصوص مردم عامی و ساده لوح سوء تعبیر و حمل به اهانت به مقامات مملکتی گردد لذا به منظور روشن شدن مطلب و تعیین خط مشی سید عبدالحسین دستغیب در مقابل ساواک و بطور کلی در قبال روش جاری مملکت از ساعت 1700 تا 1900 مورخه 23 /11 /44 در منــزل مشارالیه با وی مصاحبه نموده و مطالبی بشرح ذیل مورد بحث قرار گرفت.1 ـ در مورد اظهارات مورخه 6 /10 /44 آقای دستغیب در مسجد جامع که پس از ذکر مقدمه ای در مورد عدل الهی بیان می نماید انسان هم دارای حس تشخیص می باشد چنانچه سلطانی دارای حس تشخیص باشد هیچگاه به ظلم و جور اقدام نمی کند و اگر اقدام نمود یا دیوانه است یا برای پایداری در امر پادشاهی بدین کارها پافشاری می کند و اضافه می نماید کسی ظلم می نماید که محتاج یا مجبور است و خداوند نه محتاج و نه مجبور است از وی توضیح خواسته شد جوابا اظهار داشت کلمه مطلق سلطان از اسماء خداوند است چون محتاج نیست نه ظلم می کند و نه اجبار به ظلم دارد و ضمن استناد به چند آیه و حدیث اظهار داشت در بیان این مطلب نظر خاص نداشته ام.
2 ـ در مورد اظهارات مورخه 8 /10 /44 خود که به زندگانی زنبور عسل اشاره نموده و پس از تشریح بعضی از مراحل زندگانی زنبور عسل می گوید زنبور عسل دارای شاهی است که آنرا به عربی یعسوب می گویند یا بعبارت دیگر سلطان نحل خوانده می شود و در وسط کندو جا دارد وزن بدن آن چهار برابر زنبوران دیگر است و گاهی هم قهر می کند و از کندو خارج می شود و هزاران ناز می کند و برای آشتی دادن آن باید زنبوران به موسیقی متوسل شوند زیرا علاقه زیادی به موسیقی دارد و اضافه می نماید در موقع قهر کردن سلطان زنبور عسل از کندو خارج می شود و به هر جای نامناسبی هم که برود سایر زنبورها از عقب تر رفته بدون اینکه رعایت وظیفه خود را بنمایند زیرا نبایستی به جای نامناسب بروند ولی می روند چند سال قبل سلطانی از زنبوران عسل در منجلاب مسجد جامع آمده بود و زنبورهای عسل به دور آن گرد آمده بودند و در خاتمه نام یعسوب را که اسم معرب سلطان زنبوران عسل است با نام حضرت علی ربط داده و اظهار می دارد یکی از عناوین حضرت علی یعسوب المؤمنین است توضیح خواسته شد جوابا اظهار داشت در بیان این مطلب نیز نظر خاصی نداشته منحصرا منظور تشریح زندگانی زنبور عسل بوده است کما اینکه اگر نظر اهانت در میان بود نام یعسوب را با نام مبارک حضرت علی ربط نمی دادم بطور اجمال به استحضار می رساند در مورد هر یک از جلسات سخنرانی و مطالب بیان شده در ماه رمضان از آقای سید عبدالحسین دستغیب توضیح خواسته شد که جواب های نسبتا قانع کننده ای داده و با قید قسم به خداوند و مقدسات مذهبی تأکید نمود که اینجانب هیچگونه نظر عناد و انتقادی به مقامات عالیه یا خدای نخواسته با شخص اول مملکت ندارم و اضافه نموده استغفراللّه که من کوچکترین اهانت یا بی ادبی به مقام شامخ سلطنت بنمایم زیرا عقیده باطنی من این است که شاه هر ملک و ملتی بنا به مشیت و اراده خداوند بر سریر سلطنت متکی است و این از فکر و معتقدات مذهبی من دور است که خدای نخواسته به سلطان و پادشاهی که بنا به مشیت الهی به سلطنت رسیده اهانت نمایم و اضافه نموده بنا به وضع مزاجی و کسالت حادی که دارم مبنای من بر سکوت و آرامش و ارشاد مردم از طریقه مسالمت و موازین شرعی است.
اینجانب به آقای دستغیب اظهار داشتم بایستی در این جلسه تکلیف خود را با ساواک سازمانهای دولتی تعیین و صریحا اعلام نمائید روش و رفتار شما چیست اگر مخالف وضع فعلی کشور و سیاست جاریه هستید صراحتا بگوئید و اگر واقعا قصد دارید یک روحانی سالم و مطابق اصول و قوانین شرعی و عرفی در راه ارشاد مردم قدم بردارید این مطلب را هم صراحتا بیان نمائید تا چگونگی بعرض تیمسار ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کشور رسانده شود چون موضوع مخالفت بعضی از آقایان روحانیون که تحت تأثیر عوامل خارجی قرار گرفته بودند در کشور بخصوص در استان فارس منتفی است منحصرا اظهارات و اعمال شماست که در اذهان عمومی حمل به سوء نیت شما شده است.
آقای دستغیب جوابا اعلام داشت اگر چنین استنباط می شود که من در مسیر مخالفی گام برمی دارم تا من بعد به منبر نروم.
چون منع وی از منبر بصلاح نیست و موجب بزرگ شدن وی خواهد شد اینجانب گفتم خیر شما به منبر بروید ولی اطمینان داشته باشید این آخرین مرحله ای است که به شما تذکر داده می شود و چنانچه مرتبه دیگر مطالب بر خلاف مصلحتی روی منبر عنوان نمائید با عکس العمل سازمانهای انتظامی روبرو خواهید شد.
آقای دستغیب تقاضا نمود رئوس مطالبی را که نبایستی روی منبر عنوان شود به او تفهیم گردد و اضافه نمود آیا مجاز نیستم در مورد زنان و دخترانی که با وضع زننده ای در کوچه و بازار و خیابان خودنمائی می کنند صحبتی بنمایم آیا اعلیحضرت فقید رضا شاه که کشف حجاب را آورد منظورش این بود که کشف عورت بشود در هیچ کجای دنیا زنان تا این حد خود را لخت و بی حجاب در معرض دید مردم قرار نمی دهند آیا انتقاد از این روش انتقاد از شاه یا دولت است.
اینجانب در جواب گفتم بهتر است آقایان روحانیون به وضع جامعه روحانیت و ضعف خود و نبودن ایمان واقعی در بین مردم توجه کنند اگر زنی یا خانواده ای ایمان داشته باشد هیچ وقت با پیراهن کوتاه و سینه باز در انظار آمد و رفت نمی کند مگر دولت یا اعلیحضرت همایونی فرموده اند که زنان چنین وضعی داشته باشند پس ضعف ایمان در اجتماع چنین مفاسدی را ببار می آورد با توجه به این اصل بهتر است آقایان روی منابر بجای بیان بعضی مطالب بی فایده و بی ربط در تقویت بنیه ایمانی مردم سخن بگوئید مجددا برای آخرین بار از وی خواسته شد که با صراحت روش و خط مشی آتی خود را بیان داشته که بعرض تیمسار ریاست ساواک رسانده شود آقای دستغیب با قید سوگند روش خود را خدمتگذاری به دین و مملکت اظهارداشته و قول داد من بعد هیچگونه مطلب خلاف مصلحتی را تحت هیچ عنوانی بیان ننماید.
در خاتمه چون وضع مزاجی وی بد بود و سابقا آقای دکتر فرهاد معالجات مؤثری نسبت به ایشان نمود تقاضا داشت که مقداری دارو آقای دکتر فرهاد برای وی ارسال نمایند علیهذا خواهشمند است مقرر فرمایند آقای دکتر فرهاد که در جریان کسالت وی هستند مقداری دارو1 برای آقای دستغیب از طریق این ساواک ارسال دارند.
در پایان به استحضار می رساند امید است که من بعد آقای دستغیب هیچگونه صحبت خلاف رویه و مصلحتی را روی منبر عنوان ننماید و در صورت عدول از تعهدات خود این سازمان با نهایت قدرت و در حدود اعمالی که مشارالیه احتمالاً مرتکب شود بر مبنای اوامر تیمسار ریاست ساواک شدت عمل نشان خواهد داد.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت فارس پرویز 28 /11 آقای اوانی، قبلاً ساواک فارس در این موارد چه کرده است؟ 3 /12
توضیحات سند:
1 ـ پاسخ ساواک تهران به ساواک شیراز در خصوص تهیه داروهای مورد نیاز، به شرح زیر می باشد.از : اداره کل سوم 316 به : ریاست ساواک استان هفتم (شیراز) تاریخ : 23 /12 /44 شماره : 64328/ 316 درباره : سید عبدالحسین دستغیب عطف به 12972 /7/ ه ـ 28 /11 /44 مراتب بعرض رسید با پیشنهاد آن ساواک موافقت فرمودند علیهذا خواهشمند است دستور فرمائید نوع دارو را تعیین و یا نسخه های مربوطه را ارسال تا اقدام لازم بعمل آید.
از طرف مدیر کل اداره سوم ـ مقدم اوانی 21 /12 /44