صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 30 آبان 1343


متن سند:

شماره : 017 /210 موضوع : کنگره ایلینوی و مسئله شرکت گروه ملی دانشجویان ایرانی در آن قبل از برگزاری یازدهمین کنگره دانشجویان ایرانی وابسته به جبهه ملی در آمریکا که از تاریخ چهارم الی هشتم شهریور ماه 43 در ایلینوی، تشکیل شده است، گروه ملی دانشجویان ایرانی در آمریکا که اکثرا تحت عنوان «سازمان دانشجویان اصلاح طلب ایرانی در آمریکا» اعلامیه هایی بر علیه طرفداران جبهه ملی و حزب منحله توده انتشار می دهند با مجید تهرانیان1 و بهرام دریانی تماس گرفته و خواستند که به اطلاع سایر کارگردانان کنگره برسانند که به عنوان ناظر در کنگره شرکت خواهند نمود لذا اعضای این گروه که اکثرا از طرفداران دکتر مظفر بقائی می باشند و عبارتند از: ابوالقاسم سدهی، منصور رفیع زاده، دکتر سیدباقر کاشانی، مصطفی عمرانی، احمد قطبی، کیوان امیرشاهی، اسماعیل زنجانی، رضا باقریان، علی عمرانی و محمد سدهی در هنگام تشکیل کنگره، به ایلینوی رفتند و به داریوش شادمان(رئیس سازمان مصدقی های مقیم ایلینوی و مدیر کنگره) اطلاع دادند که حاضرند بدون این که کاندیدائی معرفی نمایند و یا حق رأی داشته باشند، شرکت نموده و یک ساعت وقت برای پنج نفر از آنان تعیین گردد که صحبت نمایند، موافقت و یا عدم موافقت با پیشنهاد آنان موکول به نظر کنگره گردیده، از طرف دانشگاه ایلینوی سالن بسیار بزرگ و مجللی در اختیار دانشجویان گذاشته شده بود، در کنگره مذکور شخصی آمریکائی به نام «ریچارد سن»، نماینده انجمن دوستداران آمریکائی در خاورمیانه، نیز شرکت داشته و نمایندگان گروه ملی به وی گفته اند که ما نمایندگان گروه ملی نیستیم و فقط به عنوان ناظر می خواهیم در جلسات شرکت نمائیم و علت آن هم این است که این کنگره را به رسمیت نمی شناسیم، نامبرده اظهار تمایل نموده است که با آنان تماس بیشتری داشته باشد و به همین جهت بعد از کنگره جامعه دوستداران آمریکا در خاورمیانه از واشنگتن سدهی و رفیع زاده را دعوت کردند که به واشنگتن رفته و با آقای «گیلارد» رئیس کل انجمن در واشنگتن درباره کنگره صحبت بشود.
در جلسه مذکور «ریچارد سن» نیز شرکت داشته است و مطالبی که مورد بحث واقع شده عبارت بوده از ماهیت کنگره، فاطمی و روزنامه های توده ای آنان، کلیه نشریات توده ای که در کنگره توزیع شده بود، به انگلیسی ترجمه نموده و دنبال محل چاپ نشریات مذکور می باشند این گروه ضمنا به نماینده دانشگاه ایلینوی نیز تفهیم نموده اند که کنگره رسمی نیست و شرکت کنندگان در آن نمایندگان واقعی دانشجویان ایرانی نمی باشند.
اولین جلسه کنگره در روز 26 سپتامبر(چهارم مهرماه 43) شروع شد، همه به استثنای گروه ملی وارد جلسه شدند.
کنگره با سرود ای ایران و سپس سرود ملی آمریکا افتتاح گردید.
از ساعت 9 صبح الی 12 ظهر در مورد شرکت یا عدم شرکت گروه ملی بحث شده بود و بالاخره بدون اخذ نتیجه برای صرف ناهار به سالن نهارخوری رفته و از گروه ملی نیز برای ناهار دعوت نمودند، در سالن نهارخوری از طرف توده ایها نشریه ای در مورد سفر شاه به آمریکا توزیع شد.
عده ای از دانشجویان از انتشار روزنامه مذکور ناراحت شده بودند و حتی دانشجویی به نام جمال هاشمی نماینده ایالت اکلاهما به همین مناسبت از شرکت در جلسات عذر خواسته و به شیکاگو رفت.
در ساعت 6 بعدازظهر همان روز اجازه داده شد که گروه ملی در کنگره شرکت نمایند، در جلسه، طرفداران فاطمی یک طرف نشسته بودند.
اعضای خانه دانشجویان یک طرف و توده ایها نیز جایگاهی مخصوص خود داشتند، دستور جلسه این بود که امیر کجوری و حسین مردی گزارش فعالیت کالیفرنیا را بدهند.
حسین مردی اظهار داشت که در هنگام تشریف فرمائی اعلی حضرت همایونی به آمریکا، صفحات روزنامه را صد دلار خریده بود.
پول جهت هواپیمائی که در دانشگاه کالیفرنیا شعار علیه شاهنشاه راحل می نمود، پرداخته.
چقدر چلوکباب داده است.
چگونه دانشجویان خطیب و پازارگاد را که از طرفداران رژیم کنونی ایران می باشند، اذیت کرده و چگونه مردم را گول زده است.
چگونه در حالی که شعار و عکس مصدق را در دست داشته، به میان طرفداران شاهنشاه پریده که مردم خیال کنند همه مخالف شاهنشاه هستند.
دکتر پارسا و سیف پور فاطمی مرتبا برای وی یادداشت می فرستادند که از ذکر مطالب مذکور خودداری نماید و معلوم شد که به مناسبت حضور گروه ملی در جلسه نمی خواهند فعالیتهائی که انجام شده، گفته شود.
سپس مجید تهرانیان فعالیتهائی را که انجام داده، ذکر نمود و ضمن مدت یک ساعت سخنرانی خود حملاتی به دولت و رژیم کنونی نموده و اظهار داشت که از طرف کنگره از «ویلیام داگلاس» و «رابرت کندی» دعوت نموده است که در کنگره شرکت نمایند، بلافاصله از طرف گروه ملی تلگرافاتی به رابرت کندی و ویلیام داگلاس مخابره شد که سازمان مذکور قلابی است و نمایندگی دانشجویان ایرانی را ندارد و این دانشجویان یک عده معروف جبهه ملی و توده ای هستند که هر سال برای مشوب کردن اذهان عمومی چنین اقداماتی می نمایند، از طرفی این عده تلگرافی نیز به رئیس دانشگاه ایلینوی مخابره نموده و اظهار داشته اند که ما متأسفیم شما گول این عده شیاد را که جمعی طرفدار جبهه ملی و توده ایها هستند و عنوان نمایندگی 7000 دانشجوی ایرانی را غصب کرده اند خورده اید، صبح روز بعد که گروه ملی می خواستند در جلسه شرکت نمایند، مجید تهرانیان گفته است در صورتی که مایل هستند شرکت نمایند، بایستی عضو بشوند و هر نفر 12 دلار بپردازد نامبردگان وجه مذکور را پرداخته و اوراق مربوطه را پر نمودند باز موافقت با شرکت آنان موکول به نظر کنگره شد، در جلسه صبح که تصمیمی در مورد آنان اخذ نگردید و در جلسه بعدازظهر نیز گروه مذکور در بیرون سالن توقف نمودند.
پس از دو ساعت ابوالقاسم سدهی(رئیس گروه مذکور) شرحی به رئیس جلسه نوشت که چنانچه تا نیم ساعت دیگر به آنان اجازه شرکت ندهند و نزاکت دانشجوئی را رعایت ننمایند وارد جلسه خواهند شد رونوشت این یادداشت برای رئیس و پلیس دانشگاه ایلینوی نیز ارسال گردید.
بلافاصله بر تعداد افراد پلیس افزوده شد و رئیس دانشگاه از آنان درخواست نمود که طوری نشود که کار به مشاجره بکشد آنان قول می دهند که حتی اگر کتک هم بخورند دست بلند نخواهند کرد بعد از نیم ساعت، مجید تهرانیان بیرون آمده و به آنان گفته است که صبر نماید تا در جلسه رأی گرفته شود.
سدهی جواب داده که چون مدت نیم ساعت منقضی شده وارد خواهند شد دانشجویان مذکور حرکت نمودند که وارد جلسه شوند درب سالن از داخل قفل شد و مجید تهرانیان نیز در خارج از جلسه ماند دانشجویان گروه ملی شروع نمودند به داد و بیداد و مشت به در کوبیدن، در نتیجه حسن لباسچی و ریچارد سن از در دیگر سالن خارج شدند، لباسچی اظهار داشت که یک ساعت وقت لازم است تا درباره آنان تصمیم گرفته شود.
پلیس نیز دانشجویان مذکور را به سالن نهارخوری راهنمایی کرد تا یک ساعت بگذرد رئیس دانشگاه نیز مجددا برای آنان پیام فرستاد که از دعوا خودداری نمایند و گفته بود که اگر می دانست چنین وضعی پیش خواهد آمد، از واگذاری سالن به ایرانیها خودداری می کرد.
پس از یک ساعت لباسچی، تهرانیان و ریچارد سن به دانشجویان گروه ملی اعلام نمودند که کنگره با شرکت آنان در جلسات مخالفت نموده و به آنان فقط اجازه داده شد که در جلسه سمینار دانشجویان شرکت نمایند.
قبل از شروع جلسه سمینار با داریوش شادمان، مدیر جلسات، تماس گرفته و ضمن ارائه اسم سه نفر دانشجویان(ابوالقاسم سدهی، منصور رفیع زاده و دکتر باقر کاشانی) خواهش کردند که به هر کدام نیم ساعت برای صحبت وقت بدهند، موضوع سخنرانی هر یک قبلاً معلوم شده بود : 1ـ ابوالقاسم سدهی درباره انقلاب یا تحول رژیم مشروطه یا جمهوری 2ـ منصور رفیع زاده درباره سازمان دانشجویان وابسته به جبهه ملی 3ـ دکتر کاشانی درباره حکومت دکتر مصدق در 28 مرداد بعد از مدتی به آنان اطلاع داده شد که هر یک ده دقیقه وقت صحبت دارند.
سخنگوی اول آنان ابوالقاسم سدهی شروع به صحبت کرده و ضمن سخنان خود اظهار داشت که مصدق در زمان حکومت خود بساط دیکتاتوری درست کرده بود.
دکتر شایگان به حضور شاهنشاه توبه نامه نوشته است.
آنگاه متن توبه نامه وی را قرائت کرد، سپس اضافه نمود که رژیم مشروطه برای ایران لازم است و دنبال این منطق نمی روند که هر کس بیاید از شاهنشاه بهتر است دانشجویان توده ای و مصدقی فرد بهتر را اگر می شناسید، نشان دهید.
نامبرده ضمن سخنان خود به تشریف فرمائی اعلی حضرت همایونی و پولهائی که دانشجویان توده ای و جبهه ملی برای تبلیغات علیه معظم له خرج کرده اند، اشاره نمود و تمام سخنان وی حمله به دانشجویان مصدقی بوده است و دو سخنگوی دیگر نیز وقت خود را بوی دادند.
بالاخره سخنان سدهی در ساعت 12 شب تمام شد و در آخر جلسه پولی که از آنان به عنوان حق عضویت گرفته شده بود، پس داده شد.

توضیحات سند:

1ـ مجید تهرانیان: عضو هیأت دبیران سازمان دانشجویان ایرانی در آمریکادر سالهای 1960 تا 1962 و همچنین عضو هیأت دبیران کنفدراسیون در سالهای 2 ـ 1961 و سردبیر مجله پندار بود.

منبع:

کتاب مظفر بقایی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 213




صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.