تلگراف شورای مرکزی حزب مردم پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ارواحنا فداه
تاریخ سند: 1 شهریور 1337
تلگراف شورای مرکزی حزب مردم پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاهی ارواحنا فداه
متن سند:
آزادگان شرق شورای مرکزی حزب مردم در ساعت 7 صبح 28 مرداد در محل کلوپ مرکزی تشکیل جلسه داد و پس از رسیدگی به سوابق تاریخی نهضت بزرگ ملت ایران و وقایعی که از روزهای 24 تا 28 مرداد سال 13321 در ایران روی داد به اتفاق آراء قطعنامه ذیل را صادر نمود.1ـ نهضت بزرگ ملت ایران بر طبق اصولی که متکی بر مبانی ناسیونالیسم است و هدف آن اعتلای ایران و حفظ میراث تمدن باستانی برخورداری ملت از پیشرفت هائی که در جوامع مترقی نصیب بشریت شده است می باشد به رهبری شاهنشاه بزرگ اعلیحضرت محمد رضا شاه پهلوی ادامه دارد.
2ـ حوادثی که از روز 24 مرداد 1332 در ایران روی داد حکایت از انحراف و کج روی دولت وقت می کرد و نشان می داد که تعصبات ملی و مجاهدت های مردم در مبارزه با استعمار در طریق غلط و بر خلاف ایده آل های ملت ایران رهبری و ملت به طرف زوال و سقوط سوق داده می شود.
3ـ روز 28 مرداد سال 1332 روز رستاخیز ملت برای دفع شر متولیان غاصب نهضت بزرگ ملی بود.
در این روز قیام مردانه مردم نیرنگ عوام فریبان را آشکار کرد و نهضت را از انحراف نجات بخشید.
4ـ در دنبال 28 مرداد 1332 ملت ایران به رهبری قائد توانای خود اعلیحضرت محمدرضا شاه پهلوی پیشرفت های قابل ملاحظه نموده است.
امنیت در کشور مستقر گردید سیاست خارجی متین و متعادلی پیروی می شود و برای فعالیت های عمرانی و آبادانی فرصت و موقعیت مناسبت به دست آمده است و اینک که پنج سال از آن تاریخ می گذرد در مقابل ملت نشانه ها و شواهد گویائی از پیروزی ملت وجود دارد.
5ـ در افق آرزوها و آمال ملی نقشه بزرگی برای اصلاحات وجود دارد.
ملت با اعتماد کامل به طراح چیره و زیردست آن که شخص شاهنشاه می باشد امیدواری کامل دارد که از کلیه امکانات معقول برای اجراء آن استفاده خواهد شد.
اگر هنوز منویات شاهنشاه کما هو حقه اجرا نشده است این نقیصه نیز در پرتو عنایات شاهنشاه مرتفع می گردد.
حزب مردم که ترجمان احساسات اکثریت افراد مردم ایران است این رستاخیز بزرگ را به پیشگاه قائد عظیم الشان خود تبریک عرض می کند.
دبیر کل حزب مردم ـ اسداله علم
توضیحات سند:
1ـ کودتای 28 مرداد 1332 : عملیات سقوط مصدق، که با کودتای 28 مرداد 1332 با موفقیت اجرا شد، با برنامه ریزی مشترک انگلیس و آمریکا عملی شد و سرآغاز دیکتاتوری 25 ساله محمدرضا گردید.به اعتقاد فردوست در کودتای 28 مرداد، نقش اصلی با انگلیس ها بود.
فضل اللّه زاهدی مامور انگلیسی ها بود، سرلشگر حسن اخوی (طراح کودتا) انگلیسی و مغز متفکر گروه ارفع بود.
رشیدیان ها هم انگلیسی بودند.
و بالاخره انگلیسی ها موفق شدند موافقت آمریکا را با سقوط مصدق جلب کنند و کرمیت روزولت (مقام سیا) برای حسن اجرای کودتا وارد تهران شد.
طبق دستور ؛ شاه حکم عزل مصدق و نخست وزیری زاهدی را امضاء و نصیری مامور شد تا فرمان عزل را به مصدق برساند.
اگر مصدق می پذیرفت که کودتا منتفی و زاهدی بر کرسی نخست وزیری تکیه می زد و در حالت دوم اجرای کودتا عملی می شد.
در هنگام مراجعه نصیری به مصدق، نصیری دستگیر می شود و مجریان کودتا ابتدا در 25 مرداد وارد عمل می شوند که ناکام می مانند و محمدرضا پهلوی به محض اطلاع از نوشهر به بغداد و از آنجا به ایتالیا فرار می نماید.
به محض انتشار خبر فرار شاه حزب توده در تهران به سرعت وارد عمل می شود و مجسمه های محمدرضا را پائین می کشد و شعار جمهوری می دهد.
فردوست این حزب توده را حزب توده ساختگی می داند زیرا باعث شد مصدق با طیب خاطره کناره گیری خود و بازگشت محمدرضا را بپذیرد و تسلیم شود.
مصدق وقتی دید خیابانها در تصرف توده ای هاست، وضع را نگران کننده دانست و با سفیر آمریکا ملاقات نمود و عجز خود را در مقابل حزب توده اعلام داشت.
سفارت آمریکا بلافاصله با مقامات آمریکا تماس گرفت که منجر به ملاقات سفیر آمریکا در ایتالیا با محمدرضا شد.
در 26 مرداد مقاماتی از آمریکا به ملاقات محمدرضا آمدند.
در تهران هم مصدق با تمام طرح آمریکا که از طریق سفیر به او اطلاع داده شد، موافقت کامل نمود.
طرح کودتای 28 مرداد به شرح زیر بود : 1ـ در نقاط مختلف شهر، که دقیقا مشخص شده بود، جمعیت هایی تشکیل شود.
تعداد تقریبی هر جمعیت و رهبر هر گروه مشخص گردید.
2ـ هر یک از این جمعیت ها در مسیر تعیین شده به مقصد خیابان شاه ـ نادری طوری حرکت کنند که همزمان به مقصد برسند.
3ـ باشگاههای ورزشی، مانند باشگاه تاج و غیره، نیز طوری حرکت کنند که همزمان به مقصد برسند.
4ـ شعارهای کلیه جمعیت ها سلطنت محمدرضا و امثال آن باشد.
5ـ سپس افراد گارد جاویدان به جمیعت بپیوندند و مسلح شوند.
6ـ یک گروهان تانک آماده تیراندازی با توپ و مسلسل به جمعیت بپویدند.
7ـ جمعیت های فوق در خیابان شاه ـ نادری با نظم خاص به هم بپیوندند و با شعارهای طرفداری از شاه به طرف خانه مصدق حرکت و خانه را محاصره و او را دستگیر کنند.
8ـ واحد نظامی کوچکی نیز ایستگاه رادیو را تصرف کند.
9ـ پس از تصرف خانه مصدق، دستگیری او از رادیو اعلام شود.
10ـ زاهدی همراه با یک گروهان تانک به نخست وزیری برود و استقرار خود را اعلام و کابینه را معرفی کند.
11ـ سپس از محمدرضا تقاضا شود که به میهن مراجعت کند و با تشریفات خاص به کاخ برود.
این طرح اجرا شد و واحدهای نظامی طرفدار مصدق هیچ دخالتی علیه کودتا نکردند و در پادگانهای خود ماندند.
جمعیت به خانه مصدق رفت و او از بام خانه به خانه همسایه فرار کرد و ماجرا بسادگی خاتمه پیدا کرد.
یک هیئت آمریکایی به مسئولیت کرمیت روزولت نیز بر اجرای دقیق کودتا نظارت داشته است.
به این ترتیب، محمدرضا به ایران برگشت.
(به نقل از کتاب، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، خاطرات حسین فردوست ـ ج 1)