موضوع: آقای عباس حائری
تاریخ سند: 20 تیر 1357
موضوع: آقای عباس حائری
متن سند:
شماره: 3 /66 /401 /37 تاریخ: 20 /4 /2537[1357]از: ژ ـ ک ـ ر 2 (دایره اطلاعات)
به: ت ـ ر ـ ساواک
موضوع: آقای عباس حائری
اطلاع واصله حاکیست.
نامبرده بالا ساعت 2030 الی 2400 روز 16 /4 /37 ضمن سخنرانی مذهبی در مسجد اعظم در حضور 500 نفر از طبقات مختلف مردم به رابطه انسان با خلق اشاره کرده و اضافه نموده مسلمان نباید با خارجیان هم‌پیمان باشد در صورتی که ما با کفار پیمان بسته‌ایم و صادرات و واردات ما با خارجیان است به خصوص اینکه کارخانه و کمپانی‌های ما با خارجی‌ها یکی شده و حق کارگران ما را از بین می‌برند و هم مذهبشان را می‌گیرند در حالی که اگر ما اتحاد داشته باشیم می‌توانیم کار را خودمان از پیش ببریم.1
ارزیابی خبر : صحت دارد.
نظریه: جهت آگاهی ضمناً مراتب به ساواک استان آذربایجان غربی اعلام گردیده است.
______________________
1. این سخنرانی به قاعده نفی سبیل اشاره دارد. سبیل به معنی راه است اما در معنای اصطلاحی به معنی قانون و شریعت است. مفهوم قاعده نفی سبیل آن است که خداوند در قوانین و شریعت اسلام هیچ‌گونه راه نفوذ و تسلط کفار بر مسلمین را باز نگذارده است و هرگونه راه تسلط کافران بر مسلمانان را بسته است. در هیچ شرایطی تسلط کفار بر مسلمانان جایز نیست. این اصل از اصول مهم حاکم بر مناسبات اسلامی با دیگر کشورهاست که سابقه تاریخی نیز دارد. در فتوای تحریم تنباکو (آیت‌الله میرزای شیرازی) و نفی قانون کاپیتولاسیون (حضرت امام خمینی رحمۀ‌الله علیه) به قاعده نفی سبیل استناد شده است. این قاعده در سوره نساء آیه 141 آمده است: ولن یجعل الله للکافرین علی المؤمنین سبیلا. حضرت امام خمینی (ره) در تحریرالوسیله چنین بیان داشته‌اند: اگر روابط تجاری با کفار موجب ترس بر حوزه اسلام شود، ترک این روابط بر تمام مسلمانان واجب می‌شود. در اینجا فرقی میان استیلاء سیاسی یا فرهنگی و معنوی دشمن وجود ندارد. اگر روابط سیاسی که بین دولت‌های اسلامی و دول بیگانه بسته می‌شود و برقرار می‌گردد موجب تسلط کفار بر نفوس و بلاد و اموال مسلمانان شود یا باعث اسارت سیاسی اینها گردد، برقراری روابط حرام است و پیمان‌هایی که بسته می‌شود باطل است و بر همه مسلمین واجب است که زمامداران را راهنمایی کنند و وادارشان نمایند بر ترک روابط سیاسی این چنانی هر چند به وسیله مبارزه منفی باشد. (تحریرالوسیله، ج1، ص 185)