تاریخ سند: 21 خرداد 1342
فرمایشات1 اعلیحضرت همایونى
متن سند:
از : مشهد تاریخ : 21 /3 /42
به : تهران شماره : 3412
نظر باینکه فرمایشات1 اعلیحضرت همایونى در مورد حوادث اخیر بعنوان وابستگى روحانیون مخالف با عوامل خارجى بین مردم حسن اثر داشته و عدهاى از متعصبین و مخالفین پس از استماع این مطلب از عملیات روحانیون متنفر و منزجر شده لیکن هنوز باین موضوع و صحت آن ایمان کافى ندارند و در حال شک و تردید بسر میبرند لذا در نظر است اعلامیه و مقالاتى بدون امضاء با ذکر دلایل کافى تهیه و بطور غیر محسوس بین مردم توزیع و در جراید محلى منتشر شود مقرر فرمایند در اینمورد نظریه و دستورات لازم ابلاغ و در صورت تصویب مدارک موجود را باین ساواک اعلام تا با استفاده از مفاد آن اقدمات لازم معمول گردد.
389 ـ 21 /3 /42 جناب
توضیحات سند:
1ـ نزدیکترین سخنرانى شاه به تاریخ سند، سخنرانى وى در 19 خرداد 1342 در میان دانشجویانى است که عازم امریکا بودند. روزنامه مهر ایران در شماره 1844 مورخ 20 خرداد 42 خود در این باره مىنویسد : «عصر دیروز شاهنشاه خطاب به دانشجویانى که عازم آمریکا هستند فرمودند: با هر گونه اقدامى علیه مصالح ملى به شدت مقابله خواهد شد. ما هرگز اجازه نخواهیم داد که ارتجاع سیاه و مخالفان ایران در راهى که پیش داریم موانعى ایجاد کنند. ساعت پنج و چهل و پنج دقیقه بعد از ظهر دیروز 19 تن دانشجویان دانشکدهها که در بورس دو ماهه امریکا موفق شده بودند به اتفاق آقاى ناصر خدایار مدیر کل نخست وزیرى و دو تن بانوان سرپرست در کاخ سعدآباد بحضور شاهنشاه رسیدند...در این هنگام شاهنشاه-دانشجویان را مورد عنایت قرار دادند و [در] بیاناتى [گفت]: از اینکه شما به این مسافرت میروید بسیار خرسندم و امیدوارم در این سفر بتوانید-وطن خود را بیش از پیش بر مردم امریکا بشناسانید. شاهنشاه همچنین ضمن اشاره به وقایعى که از شهریور 1320 تا کنون در ایران رویداده است-فرمودند از ششم بهمن روز تصویب ملى که میلیونها نفر مردم ایران بدان راى دادند مملکت ما وارد مراحل تازهاى شد. جاى تأسف است که عدهاى-آلت دست خارجى شده،وبه ایجاد بلوا دست زدند آشوب وبلوائى که اگر
منبع:
کتاب
قیام 15 خرداد به روایت اسناد ساواک - جلد 3 صفحه 194