درباره : سوابق
متن سند:
از : اداره کل سوم
به : مدیریت کل اداره هشتم
خواهشمند است دستور فرمائید هرگونه سوابقی از مدیران جراید مشروحه
زیر در آن اداره کل موجود است خلاصه ای از آن را به این اداره اعلام دارند.
از طرف مدیرکل اداره سوم ـ مقدم
آقای عباس مسعودی ـ
صاحب امتیاز روزنامه
اطلاعات
نام مسعودی ـ صاحب
امتیاز آژنگ
دکتر رستم استپانیان ـ
صاحب امتیاز روزنامه
الیک1
نعمت اللّه جهانبانوئی ـ
صاحب امتیاز مجله
فردوسی
عباس پهلوان ـ سردبیر
مجله فردوسی
عبدالرسول عظیمی2 ـ
صاحب امتیاز روزنامه پیغام
امروز
رضا مرزبان3 ـ سردبیر امتیاز روزنامه پیغام امروز
علی اصغر امیرانی ـ صاحب امتیاز مجله خواندنیها
احمد هاشمی ـ صاحب امتیاز روزنامه اتحاد ملی
اسماعیل پوروالی ـ صاحب امتیاز مجله بامشاد
در پرونده 153 ـ ج ـ ه بایگانی شود
توضیحات سند:
1ـ روزنامه الیک : با روش
سیاسی و خبری به صاحب
امتیازی رستم استپانیان و مدیر
مسئولی هوسیپ هوانسیان و
پروانه هایرایطیان و سردبیری
هانوئل هارویتان، هوسیپ
وانسیان و آندره در اوهانیان از
سال 1309 در تهران به زبان
ارمنی منتشر می شد.
راهنمای مطبوعات ایران
(1304 ش تا 1357) مؤلف :
سید محمد صدری طباطبائی
ص 29
2ـ عبدالرسول عظیمی فرزند
محمدرضا در سال 1301 ه ش
در شیراز متولد شد.
وی پس از
سپری نمودن مقدمات تحصیلی،
از دانشگاه تهران در رشته
حقوق لیسانس و در رشته
روزنامه نگاری فوق لیسانس و
در رشته حقوق جزاء دکتری
گرفت.
نامبرده ابتدا در
وزارتخانه های فرهنگ و
دارایی بکار پرداخت، سپس
مشغول کار وکالت شد و به دلیل
اشتغالات روزنامه نگاری
تقاضای انتظار خدمت کرد.
وی
مدیر مسئول روزنامه پیغام
امروز، سردبیر روزنامه کیهان و
مسئول هیئت مدیره
روزنامه نگاران بود.
عبدالرسول عظیمی یکی از
خبرنگاران مورد نظر سفارت
شوروی در ایران جهت دعوت
در کنگره خبرنگاران خلق آزاد
در کوبا بود.
مشارالیه در زمینه
سیاسی و احزاب فعالیت داشت
و بر اساس منافع شخصی و خط
مشی های حکومت با اکثر
جریانات، احزاب و گروهها از
جمله، جبهه ملی، حزب ایران،
حزب ملت ایران، حزب مردم
ایران، جمعیت نهضت آزادی،
جامعه سوسیالیستهای نهضت
ملی، حزب زحمتکشان، حزب
ایران نوین و حزب رستاخیز
همکاری می نمود و در مجلس با
توده ایها رابطه داشت.
عبدالرسول عظیمی در عرصه
روزنامه نگاری، قلمش را تنها
در راه خدمت به نظام ظالم
پهلوی و کسب پول بکار برد و از
راههای مختلف با تهدید و
ارعاب، به رشوه گیری از افراد،
مسئولین، مؤسسات دولتی و
خارجی، مجلس شورا اقدام
می نمود، از جمله : در سال 1344
از شرکت واحد تقاضای شش
هزار تومان وجه کرد و چون با
تقاضایش مخالفت کردند
مبادرت به درج انتقاداتی از
شرکت مزبور نمود، و از برادران
رشیدیان و بانک تعاون توزیع به
دلایل نامعلوم ماهانه دو هزار
تومان دریافت می کرد و در سال
1346 در جایی اظهار داشت که
سفارت اسرائیل در تهران
میلیونها تومان پول به
روزنامه های ایران بخصوص
اطلاعات و کیهان، (که عظیمی
سردبیر آن بود)، می دهد تا
مقالاتشان را به نفع اسرائیل و
ضرر اعراب بنویسند.
وی
همچنین در سال 1347 چهل
هزار تومان از سندیکای
گندم فروشان گرفت تا مطلبی
درباره گرانی نان در روزنامه
پیغام امروز ننویسد و به دلیل
ممانعت دکتر پویان از دادن پول
و آگهی تبلیغاتی، شروع به انتقاد
از او در روزنامه کرد و پس از
گرفتن پول، مقالات انتقادی قطع
شد.
نامبرده در همین سال به
خاطر اینکه منوچهر گنجی،
رئیس مرکز مطالعات بین المللی
پهلوی شیراز، رپورتاژ تبلیغاتی
به او نمی داد در روزنامه اش بر
علیه او مقاله نوشت.
وی با
تعریف و تمجید از کارهای
وزراء در روزنامه از آنها، رشوه
می گرفت و از وابسته مطبوعاتی
آلمان تقاضای مبلغ زیادی پول
نمود تا علیه فروشگاههای
فردوسی در پیغام امروز مقاله
ننویسد.
مشارالیه در سال 1334 به
عنوان سردبیر کیهان با دعوت
انگلیسی ها به آن کشور سفر کرد و
در سال 1338 اظهار تمایل نمود
تا با دعوت یهودیها به اسرائیل
سفر نماید که در سال 1339
موفق به انجام این سفر به همراه
تعدادی از مسئولین شده است.
عبدالرسول عظیمی به دلیل
وابستگی اش به دستگاه و
خدمات ارزنده اش جهت تحکیم
پایه های رژیم پهلوی، ساواک به
کرات با شرکت وی در مراسم
تشریفات موافقت نمود و در
سالهای 1344 و 1345 در
سفرهای شاه به کشورهای
شوروی و اروپای شرقی با او
همراه بود.
مشارالیه در دوره های 21 و 22
نماینده مجلس شورای ملی بود و
در دوره 23 علیرغم رد صلاحیت
وی توسط ساواک، نامبرده به
عنوان نماینده وارد مجلس شد و
در دوره 24 نیز ساواک با
کاندیداتوری وی موافقت
نمود.
نامبرده با اسم رمز عظیم در
هدف مطبوعات با ساواک
همکاری داشت و در سال 1337
به خبرنگاران روزنامه کیهان
قول داد در صورت دادن اخبار
مهم و محرمانه مبلغی علاوه بر
حقوق به آنها بدهد و خودش این
اخبار غیرقابل انتشار را به یکی
از مقامات ستاد بزرگ ارتشتاران
می داد و در مقابل مبلغ متنابهی
می گرفت، نامبرده جهت انجام
مأموریت های محوله توسط
ساواک بعضی اوقات به خارج از
کشور سفر می نمود.
ساواک در یک ارزیابی وی را،
بسیار مادی و پولدوست،
متواضع، متملق.
چاپلوس، اهل
زدوبند، به فکر تأمین منافع
شخصی، فاقد شهامت اخلاقی،
ثبات عقیده، استقلال فکر و
مناعت طبع معرفی کرده است.
عبدالرسول عظیمی از طریق
تبانی ثروت زیادی بدست آورد
که از جمله آنها شرکت سهامی
اریکو، چاپخانه پیغام امروز و
املاک زیاد بود و ساواک در سال
1355 با استخدام فرزندش به نام
ویدا عظیمی در مشاغل حساس
در وزارت دربار موافقت کرد.
نامبرده در تشکیلات
فراماسونری عضویت داشت و
نشان های، درجه 3 و 4 همایون،
نشان درجه 5 تاجگذاری، نشان
اصلاحات ارضی، نشان لژیون
دونور از طرف محمدرضا
پهلوی دریافت نمود.
3ـ رضا مرزبان فرزند محمد در
سال 1307 در مشهد متولد شد.
وی دوره ابتدایی و متوسطه را
در دبیرستان آذربایجان مشهد به
پایان رساند و در سال 1327 در
رشته الهیات به دانشگاه تهران
راه یافت ولی پس از مدتی
تحصیل، به دلیل وضعیت
نامناسب اقتصادی ترک تحصیل
نمود و مشغول کار شد.
نامبرده
در سالهای 1324 و 1325 ابتدا
کار مطبوعاتی را با نویسندگی
در روزنامه های آفتاب شرق،
ارگان حزب دموکرات و روزنامه
زندگی در مشهد شروع نمود و
بعدها با مجلات تهرانمصور،
خواندنیها، مهرگان، سحر، علم و
پیغام امروز همکاری نمود و در
سال 1329 در روزنامه کیهان
استخدام شد.
رضا مرزبان در سال 1327
مدتی در بنگاه امریکایی خاور
نزدیک بکار پرداخت و در سال
1327 ساواک با استخدام وی در
سرویس خبرگزاری پارس و در
سال 1344 با عضویتش در
سندیکای نویسندگان و
خبرنگاران موافقت نمود.
مشارالیه در جمعیت بامداد
آزادگان و حزب توده عضویت
داشت و در سال 1334 پس از
چند ماه بازداشت با نوشتن
تنفرنامه از حزب توده و سایر
گروههای مخالف و چاپ آن در
روزنامه اطلاعات از زندان آزاد
شد.
رضا مرزبان در سال 1353
به دلیل درج مقاله ای در روزنامه
پیغام امروز در انتقاد از سازمان
جلب سیاحان به همراه تعدادی از
نویسندگان و خبرنگاران از
فعالیت مطبوعاتی برکنار شد ولی
پس از چندی مجددا به شغلش
بازگشت و مشغول فعالیت
مطبوعاتی شد.
ساواک در سال 1353 با حضور
وی در مراسم تشریفات ـ در
حضور محمدرضا پهلوی ـ
موافقت نمود.
منبع:
کتاب
مطبوعات عصر پهلوی - مجله فردوسی به روایت اسناد ساواک صفحه 328