موضوع : تماس تلفنی جناب آقای نخست وزیر با آیت الله نجفی
تاریخ سند: 19 آبان 1341
موضوع : تماس تلفنی جناب آقای نخست وزیر با آیت الله نجفی
متن سند:
شماره : 1497 گیرنده : تیمسار ریاست ساواک (اداره کل سوم) آیت الله سیدشهاب الدین نجفی چند روزی است به علت بستری بودن در نماز جماعت و درس شرکت نمی نمایند.ضمنا طبق اطلاع رسیده نامبرده چند روز قبل نامه ای مؤدبانه در مورد عدم شرکت زنان در انتخابات و لغو تصویب نامه1 مذکور وسیله یکی از طلاب به حضور جناب آقای نخست وزیر فرستاده اند و جناب آقای علم2 هم روز 17 /8 تلفنی با آیت الله نجفی تماس گرفتند ضمن احوالپرسی اظهار نموده اند که جواب تلگرافات شما را روز شنبه 19 /8/ که به نظر می رسد مساعد باشد ارسال خواهند داشت.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت قم ح ـ بدیعی محترما جهت استحضار به عرض می رسد 26 /8 رمز 26 /8 /41 اداره سوم را در جریان بگذارید 28 /6 /41 بهره برداری شد اقدامی ندارد به استحضار ریاست اداره سوم برسد رئیس اداره دوم شریف 29 /8 /41 بایگانی شود 30 /8 /41
توضیحات سند:
1ـ در 14 مهرماه 1341 لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در دولت دست نشانده رژیم پهلوی شامل 92 ماده و 17 تبصره به تصویب رسید، از جمله بندهای این لایحه حذف قسم به قرآن مجید برای نمایندگان، حذف قید اسلام برای انتخاب شوندگان و آزادی بانوان برای شرکت در انتخابات می باشد.به دنبال اعلام تصویب لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی در رسانه ها، علمای اعلام و مراجع عظام در قم با تشکیل جلسه ای تصمیم گرفتند تا اعتراضات خود را به مصوبه مذکور با قاطعیت پی گیری نمایند.
از این رو مبارزه روحانیت علیه مصوبات غیرشرعی و قانونی دولت با تلگراف اعتراض آمیز که با عرف نزاکت و احترام همراه بود، به محمدرضا آغاز شد.
ر.ک : هفت هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، جلد اول، صص : 4 /102 در این مقطع تاریخی سیل تلگراف های مراجع عظام و روحانیون از جای جای کشور ایران و حوزه علمیه نجف اشرف به شاه و دولت او روانه شد.
حمایت گسترده مردم متدین و انقلابی ایران از موضع گیری های مراجع و در صدر آنان حضرت امام خمینی (ره) رژیم را وادار به انفعال کرد.
دولت اسداللّه علم که در برابر پافشاری های روحانیت چاره ای جز پاسخگویی نداشت ابتدا تلاش کرد، با الفاظ دوپهلو و در واقع نکات سرگرم کننده و انحرافی پاسخنامه ای برای برخی مراجع قم ارسال نماید تا از این رهگذر ضمن فریب دادن آنان در عین حال وحدت نظر و صفوف متحد اعاظم روحانیت را به تعارض و تفرقه بکشاند.
(دولت علم برای بی اعتنا نشان دادن خود به موضع گیری های قاطع امام خمینی از ارسال پاسخ برای ایشان اجتناب کرد) دولت آقای اسداللّه علم در متن پاسخی که برای مراجع در قم ارسال کرد، با زیرکی و سیاست فرافکنی «حذف شرطیت اسلام در انتخابات برای حفظ حقوق اقلیت های دینی مقیم ایران اعلام کرد تا از این طریق اعتراض اقلیت های دینی را برای احقاق خود علیه مواضع علمای اسلام به اصطلاح مشروعیت اجتماعی بخشیده باشد و هم توجیهی دیگر برای مصوبات استعماری دولت عنوان کرده باشد» با این حال همانگونه که در اسناد این مجموعه اسنادی آمده است، رژیم نتوانست موضع مستحکم و متحد علما را علیه طرحها و برنامه های دیکته شده از سوی غربیان به انعطاف و سازش بکشد و سرانجام مجبور شد پس از کنشها و واکنشها به خواست روحانیت و ملت متدین و مسلمان ایران تن داده و تسلیم شود.
2ـ اسداللّه علم فرزند محمدابراهیم خان شوکت الملک در سال 1298 ش در بیرجند متولد شد.
وی که مدتها نخست وزیر رژیم پهلوی بود در 17 اسفند 1342 از سمت نخست وزیر به کنار رفت، او همچنان از مهره های مقتدر دربار پهلوی بود.
اسداللّه علم در فروردین 1357 در سن 58 سالگی بر اثر ابتلا به بیماری سرطان درگذشت.