تاریخ سند: 3 بهمن 1340
دانشمند محترم جناب آقای دکتر یارشاطر
متن سند:
شماره: ۴۴۳۵
تاریخ: 3 /11 /40
دانشمند محترم جناب آقای دکتر یارشاطر
در پاسخ مرقومه ۸ ژانویه آن جناب که نامههای گرنی هم ضمیمه آن بود مراتب زیر به اطلاع آن جناب میرسد.
1- راجع به نمایشگاه هفت هزار سال هنر ایران در پاریس رونوشت شرحی را که جناب آقای محمد معزی رئیس دفتر امور فرهنگی و باستانشناسی شورای مرکزی نوشتهاند و همچنین رونوشت نامهای که در اینباره از سفارت کبرای شاهنشاهی پاریس رسیده است لفاً ایفاد میدارد.
اما در مورد سؤالات آقای "گرنی" به طوری که خاطر شریف مستحضر است از طرف آقای پرفسور گیرشمن در پاریس راجع به نمایشگاه سابقالذکر کتاب راهنمای جامعی در همان جا به طبع رسانیدهاند که مسلماً نسخ آن در امریکا موجود است و حتما آقای گرنی و مخصوص آقای جان بولین که در پاریس از نمایشگاه نامبرده دیدن کردهاند نسخهای از آن را دارا هستند.
در مورد مبالغی که دولت فرانسه برای برگزاری این نمایشگاه خرج کردهاند چون دولت ایران شرکتی در مخارج نداشته است متأسفانه نتوانستیم در تهران دراینباره اطلاعاتی تحصیل نمائیم تمام مخارج بیمه اشیائی که از ایران حمل شده است و کرایه آنها تا پاریس و مخارج نمایشگاه از طرف دولت فرانسه کارسازی گردیده است. فقط دو نفر از طرف وزارت فرهنگ برای همکاری به پاریس اعزام گشتهاند که فقط فوقالعاده و هزینه سفر آنها را وزارت فرهنگ پرداخت نموده است این اشیاء از پاریس به کشورهای دیگر اروپا و همچنین به آمریکا به خرج ممالکی که نمایشگاه در کشور آنها برقرار خواهد گردید و همچنین مخارج خود نمایشگاه به وسیله خود دولتهای ذینفع پرداخت میگردد حتی بیمه این اشیاء نیز از طرف خود آن کشورها پرداخت خواهد گردید.
به طوری که دولت ایران هیچگونه شرکتی در مخارج و یا منافع حاصله از نمایشگاهها نخواهد داشت. اما راجع به مخارجی که دولت ایران در برگزاری جشنهای شاهنشاهی در ایران متحمل خواهد شد همانطور که آن جناب استحضار دارند بودجهای که در اختیار شورای مرکزی جشنهای شاهنشاهی از طرف دولت گذارده میشود / ۲۵ ملیون تومان است ولی برای برگزاری این جشنها مبالغ هنگفتی جزو بودجه وزارتخانهها به مصرف خواهد رسید از قبیل آسفالت راه تهران - شیراز - تختجمشید پاسارگاد تکمیل و مؤسسات تلگراف و تلفن و امثال آن در شیراز و تختجمشید که پیشبینی جمع آنها چون از بودجه دولت خواهد بود مورد اطلاع شورای مرکزی نیست.
اما راجع به مبالغی که اشخاص به طور خصوصی در داخله ایران اهدا خواهند نمود نمیتوان از اکنون جمع آن را پیشبینی نمود ولی شاید به مرور هر مبلغی که از طرف اشخاص به عنوان کمک رسید و یا برسد تا یک سال دیگر تعیین خواهد شد.
کشورهای خارجی تاکنون کمک مالی برای برگزاری جشنها ننمودهاند ولی زرتشتیان هندوستان و پاکستان و سایر ممالک قبول کردهاند که به خرج خودشان یک دانشکده فنی در تهران و یک کوی دانشجویان در دانشگاه به نام کوروش کبیر احداث و در موقع برگزاری جشنها افتتاح نمایند که تصور میرود در حدود ۲ ملیون روپیه خرج آن گردد شاید جامعه یهودیان جهان نیز چنین مؤسساتی به نام کورش احداث نمایند ولی این موضوع هنوز روشن نیست از جناب آقای دکتر رعدی نیز خواهش شده است اقدامی بفرمایند بلکه یونسکو حاضر شود اطلس جغرافیائی و تاریخی ایران را که به خرج شورای مرکزی در دانشگاه تهران مشغول ترسیم آن هستند به خرج یونسکو در خارج از ایران بین ۳۰ تا ۵۰ هزار جلد به چاپ رساند و مجاناً در اختیار شورای مرکزی بگذارند ولی نظر به اینکه این قبیل مخارج را یونسکو در صورتی قبول مینماید که تهیه این نقشههای جغرافیائی به طور طرح مشترک تنظیم گردد و در چنین صورتی خرج تهیه نقشههای مزبور که متضمن پنجاه هزار تومان هزینه است به وسیله شورای مرکزی انجام میپذیرد تا شاید چاپ آن به وسیله یونسکو انجام گردد و به دانشگاه نوشته شد که موضوع را مطالعه نمایند تا معلوم شود از چه طریق میبایستی عمل شود تا نقشههای جغرافیائی مورد ذکر به عنوان طرح مشترک تلقی گردیده و مورد موافقت یونسکو قرار گیرد و چون ممکن است به اشکال برخوریم شاید جنابعالی بتواند دانشگاهها و یا مؤسسات فرهنگی دیگر آمریکا را حاضر نمائید که چاپ اطلس جغرافیائی را مجاناً به عنوان هدیه به جشنهای شاهنشاهی قبول نمایند.
البته کمکی که سایر ممالک بتوانند و یا بخواهند در پیشرفت این جشنها با شورای مرکزی بنمایند از همین قبیل امور خواهد بود مثلاً چاپ تمبرهای یادبودی که قرار است برای ایام جشن تهیه گردد و یا ترجمه و چاپ کتابهائی که کمک به شناسائی تاریخ ایران باشد و امثالهم که البته آن جناب در این قسمت توجه مخصوص مبذول خواهید داشت.
برنامه مفصل جشن به زبانهای خارجی تحت چاپ است که ان شاءاله تا یک ماه دیگر برای جنابعالی فرستاده خواهد شد.
شوراهائی از قبیل شواری فرهنگی - شورای بانوان - شورای کارگران - شورای دانشگاه و مدارس - شوراهای ایالات و ولایات و شورای اصناف و غیره در تمام ایران شروع به کار نمودهاند به طوری که تمام ملت ایران در برگزاری این جشنها شریک و سهیم خواهند بود یک جلد از جزوه طرز تشکیل و وظایف این شوراها که به زبان فارسی منتشر شده است به ضمیمه جهت جنابعالی ارسال گردید که برای مزید اطلاع آقای گرنی مورد استفاده لازم قرار گیرد.
نظر به اشکالات مالی کنونی دولت ایران از پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه استدعا گردید و تصویب فرمودند که تاریخ برگزاری جشن یک سال به تعویق افتد یعنی به جای اردیبهشت ۱۳۴۲ در اردیبهشت ۱۳۴۳ مراسم جشن برگزار گردد فقط تقاضا دارم این موضوع را عجالتاً علنی نفرمایند. تا بعداً مراتب رسماً به سفارت کبرای ایران ابلاغ گردد منتظر زیارت نامههای جنابعالی هستم. ﻫ
نایب رئیس شورای مرکزی جشنهای شاهنشاهی ایران
جواد بوشهری
منبع:
کتاب
بزم اهریمن / جشنهای دو هزار و پانصد ساله شاهنشاهی - جلد 1 صفحه 272