تاریخ سند: 26 اردیبهشت 1351
موضوع: خزعلی- واعظ
متن سند:
از: 10/ ی تاریخ: 26 /2 /1351
به: 10/ ﻫ شماره: 579 /10/ی
موضوع: خزعلی- واعظ
ساعت 0800 روز 23 /2 /51 یکی از وعاظ اهوازی که ساکن قم میباشد به نام خزعلی، به دعوت آقای اولیاء به یزد وارد و در باغ آقای حسین بشارت (یکی از بستگان اولیاء) واقع در جنب کارخانه افشار یزد اقامت نموده و بعدازظهر همه روز[ه] در منزل آقای اولیاء (واقع در کوچه حنا) به منبر میرود. عدهای از روحانیون و طلاب یزدی منجمله شیخ محمد صدوقی. شیخ ابوالقاسم مناقب. شیخ کاظم راشدپوریزدی1. شیخ محمد جوادی ندوشنی2. شیخ محمدتقی جوادی ندوشنی3. شیخ کاظم شرفی. شیخ محمد محمودآبادی (معروف به صدر) و شیخ عباس دوست حسینی از وی دیدن نموده و پیرامون مسائل مختلف صحبت مینمایند. در این بازدید از اوضاع قم صحبت به میان میآید. آقای خزعلی اظهار میدارد شیخ علی اکبرهاشمیان[هاشمیرفسنجانی] را آزاد کردهاند اما چند نفر دیگر را دستگیر نمودهاند از جمله شیخ محمد یزدی4. آقای گرامی5. آقای قدوس6[قدوسی]. در این هنگام شیخ محمد جوادی اظهار میدارد اخیراً دستگاه نسبت به روحانیون بد شده است. مشارالیه اضافه مینماید چند روز قبل رفسنجان بودم آقای شیخ عباس پورمحمدی7 را گرفتند و معلوم نیست به کجا برده اند و قصد داشتند شیخ حسین هاشمیان8 را نیز دستگیر نمایند ولی موفق نشدند چون وی چادر زنانه پوشیده و فعلاً هم با چادر زنانه در منزل خودش اقامت دارد و من او را در همین حال در منزلش ملاقات کردهام.
نظریه شنبه: آقای خزعلی در رمضان سال گذشته ممنوعالمنبر بوده و سه ماه (تیر. مرداد و شهریور [50]) نیز به زابل تبعید شده بوده است.
نظریه یکشنبه: 1. منبع قابل اطمینان است. 2. به موجب مراقبتهای معموله تاکنون رفتار مشکوکی از خزعلی در این منطقه مشهود نگردیده است. (روان)
نظریه 10/ی: نظریه یکشنبه مورد تائید است.
توضیحات سند:
1. حجتالاسلام کاظم راشدپور یزدی: معروف به راشدیزدی، فرزند علیاکبر، درسال 1316ش در محله باغ گندم یزد به دنیا آمد. پس از دریافت سیکل اول دبیرستان، به علوم حوزوی روی آورد و در حوزههای علمیه یزد و قم تحصیل کرد. پس از بازگشت به یزد و گذراندن دوره کامل دبیرستان به صورت متفرقه، در سال 1339ش به دانشگاه شیراز رفت و در رشته ادبیات فارسی ادامه تحصیل داد. در این موقع از فرصت حضور در شیراز بهره برد و در حوزهی درس علمای شیراز نیز شرکت نمود. در سال 1344ش به یزد بازگشت و ضمن همراهی با آیتالله شهید صدوقی(ره) در سنگر وعظ و خطابه و تدریس به خدمت مشغول شد. در مهرماه سال 1352 ش به علت اعتراض علنی و تمسخر برگزاری مراسم نیایش برای شاه در مسجد ملااسمعیل یزد، به دو سال تبعید در بندرگناوه محکوم گردید که محل این تبعید با تلاشهایی که صورت گرفت، در اردیبهشت ماه سال 1353ش به گلپایگان تغییر یافت. ایشان در محلهای تبعید نیز دست از فعالیت برنداشت که نمونهی آن تأسیس صندوق قرضالحسنه ولی عصر(عج) در گلپایگان میباشد. در خردادماه سال 1354ش بقیه مدت محکومیت تبعید وی بخشیده شد و به یزد بازگشت ولی اجازه منبر رفتن نداشت که این ممنوعیت نیز در بهمن ماه سال 1355ش برطرف گردید ولی در دی ماه سال 1356ش که در مسجد حظیره مراسم تجلیل از آیتالله حاج آقامصطفی خمینی(ره) برگزار و ایشان یکی از سخنرانان بود، موجب شد تا دوباره ممنوعالمنبر شود. حجتالاسلام راشدیزدی که در این ایام به یکی از محورهای مبارزه با رژیم شاهنشاهی در یزد تبدیل شده بود، به علت تلاشهایی که داشت، در فروردین ماه سال 1357ش دوباره محکوم به تبعید در ایرانشهر گردید که در این موقع، مقام معظم رهبری نیز در این شهر تبعید بود. محل تبعید وی در مردادماه 1357 به ایذه تغییر یافت که با اوجگیری انقلاب اسلامی و مطالبات مردم یزد در راهپیماییها، که یکی از آنها هم بازگشت آقای راشدیزدی بود، رژیم شاهنشاهی در آبان ماه با هدف آرام نمودن مردم، بقیه محکومیت ایشان را بخشید! حجتالاسلام راشدیزدی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سنگرهای مختلفی به انجام خدمت پرداخت که از آن جمله است: بنیاد شهید یزد، کمیته امداد امام خمینی(ره)، بنیاد 15 خرداد و صدا و سیمای مرکز تهران، حجتالاسلام راشدیزدی پس از یک دوره اقامت در یزد، به مشهد مقدس رفت تا در جوار حرم علی بن موسی الرضا(ع) به خدمات تبلیغی خود ادامه دهد. (اسناد ساواک، پرونده انفرادی). دانشنامه مشاهیر یزد، ج 1، ص 609.
2. حجتالاسلام محمد جوادی ندوشن: فرزند محمدتقی، در سال 1314 ش در ندوشن به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات سیکل اول دبیرستان، به علوم حوزوی مشغول شد. ابتدا وارد حوزه علمیه یزد شد و به مدت سه سال در مدرسه خان به تحصیل پرداخت. آنگاه به حوزه علمیه اصفهان رفت و از محضر حضرات آیات: سید عطاءالله فقیهی و خادمیبهره برد. پس از آن به یزد بازگشت و به انجام امور دینی در ندوشن و یزد پرداخت. ایشان از ملازمان شهید صدوقی(ره) بود و پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز ضمن انجام فعالیتهای تبلیغی، از سال 1360ش امامت جمعه ندوشن را عهدهدار شد. دانشنامه مشاهیر یزد، ج 1، ص 368.
3. حجتالاسلام محمدتقی جوادی ندوشن: تحصیلات حوزوی را در نزد والد بزرگوار خود و در حوزههای علمیه یزد و قم سپری نمود و به مدت 20 سال امامت جماعت مسجدجامع ندوشن را عهدهدار بود. میزان تقوا و ورع او موجب شد تا حاج شیخ غلامرضا فقیه خراسانی او را سلمان زمان خطاب نماید. ایشان در دی ماه سال 1357 ش از دنیا رحلت کرد. دانشنامه مشاهیر یزد، ج 1، ص 368.
4. آیتالله حاج شیخ محمد یزدی: در سال 1310ش در اصفهان به دنیا آمد. علوم مقدماتی را در حوزه علمیه اصفهان فراگرفت و در حوزه علمیه قم فقه و اصول، منطق و فلسفه را آموخت و دوره خارج را در محضر مرحوم آیتالله العظمی بروجردی و امام خمینی (ره) گذراند و تفسیر و فلسفه را از مرحوم علامه طباطبایی(ره) فرا گرفت و به تدریس ادبیات عرب، فقه و اصول و فلسفه در حوزه علمیه قم اشتغال یافت. آیتالله محمد یزدی از زمان شهید نواب صفوی با مبارزات اسلامی آشنا شد و از آغاز انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (ره) در سال 1341 از چهرههای بارز و مشهور روحانیت مبارز بود و در سخنرانیها و تشکیل جلسات و نوشتن مقالات و امضاء و چاپ اعلامیهها فعالیت جدی میکرد که منجر به سه بار دستگیری و زندان در تهران، بوشهر، باختران و نیز تبعید به بندر کنگان، بندرلنگه، رودبار و اسلامآباد شد. در سالهای 56 و 57 یکی از عناصر اساسی مبارزه به شمار میآمد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کمیته استقبال از امام را در قم تشکیل داد و در حفظ امنیت و انتظامات شهر قم به همراه جمعی از یاران انقلاب کوشید و مسئولیت کمیته انقلاب اسلامی قم را به عهده گرفت و بعد از مدتی رئیس دادگاه انقلاب اسلامی قم شد و در مجلس خبرگان قانون اساسی از طرف مردم باختران انتخاب شد. وی چند سالی نماینده مجلس شورای اسلامی بود و سپس عضو شورای نگهبان شد. آیتالله یزدی از سوی مقام معظم رهبری به ریاست قوه قضائیه و امامت جمعه موقت تهران منصوب شد و در سال 1378 پس از ده سال ریاست این قوه توسط مقام معظم رهبری به عضویت شورای نگهبان منصوب شد. وی همچنین ریاست جامعه مدرسین حوزه علمیه قم را نیز عهدهدار است.
5. آیت الله محمدعلی گرامی: فرزند عباس، در سال 1317 ش در قم متولد شد. از 18 سالگی دروس فقهی را نزد استادانی چون حضرات آیات عظام: بروجردی، امام خمینی(ره)، داماد و اراکی آموخت. وی با شروع نهضت اسلامی در سال 41 به صف مبارزین پیوست و از سالهای 1352 تا 1355 همراه با حجتالاسلامهاشمی رفسنجانی در زندانهای ستمشاهی به سر میبرد. پس از آزادی، همپای رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیتالله خامنهای، به جیرفت و سپس به خوزستان تبعید شد. از آیتالله گرامی تا کنون حدود سی جلد اثر تألیفی در مسائل اجتماعی، فلسفی، منطق و عرفان به چاپ رسیده است. آیتالله گرامی هماکنون در قم به تدریس و تحقیق مشغول است. ر.ک: خاطرات آیتالله گرامی، مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
6. آیتالله شهیدحاج شیخ علی قدوسی: در سال 1306 ش در نهاوند متولد شد. پدرش، آخوند ملا احمد، عالم بزرگ شهر و مرجع تقلید مردم نهاوند و شهرهای اطراف بود. شهید قدوسی مراحل مقدماتی تحصیلات علوم دینی را با جدیت پشت سر گذاشت و برای تحصیلات عالی، در محضر اساتید بزرگ از جمله آیتالله العظمی بروجردی حضور یافت و از محضر درس فقه و اصول حضرت امام نیز بهره فراوان برد. آشنایی شهید قدوسی با مرحوم علامه طباطبایی، حادثه بزرگی در زندگی او بود. ارتباط شهید قدوسی با علامه طباطبایی همچنان ادامه یافت و سرانجام در سال 1334 ش داماد آن بزرگوار شد. از اقدامات مهم ایشان در دوران مبارزه با رژیم شاهنشاهی پهلوی، تأسیس و اداره مدرسه حقانی با همکاری شهید مظلوم آیتالله دکتر بهشتی بود. شهید قدوسی در آستانه ورود امام به ایران، یکی از اعضای فعال «کمیته استقبال» بود و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، به فرمان امام، به دادستانی کل انقلاب اسلامی منصوب شد. حضرت امام هنگام انتصاب ایشان فرمودند: «اکنون دادستانی کل انقلاب قدرت اصلی کشور است و در واقع دولت اصلی همین است.» آیتالله قدوسی، صبح روز شنبه 14 شهریور 1360 به وسیلهی بمبی که منافقین در دفتر دادستانی کار گذاشته بودند، به شهادت رسید.
7. حجتالاسلام و المسلمین حاج شیخ عباس پورمحمدی ماهونکی: فرزند غلامحسین، در سال 1303 ش در ماهونک رفسنجان متولد شد. وی پس از کسب علوم اسلامی در قم به رفسنجان مراجعت کرد و در مسجد سقاخانه این شهر به اقامه جماعت و نشر معارف اسلامی پرداخت. وی از جمله روحانیون فعال منطقه بود که پیوسته تحت نظر ساواک قرار داشت. ساواک در گزارشی درباره وی مینویسد:
«برابر سوابق موجود نامبرده بالا در شهرستان رفسنجان ضمن سخنرانیهای تحریکآمیز مردم را به ضدیت با یکدیگر تحریک نموده به نحوی که موجبات سلب آرامش و آسایش را فراهم ساخته است.» به دنبال این گزارش، کمیسیون امنیت اجتماعی استان کرمان در 1356 وی را به دو سال اقامت اجباری در شهرستان زابل محکوم کرد. وی بخشی از دوران تبعید خود را در شهرهای سراوان و بندرلنگه گذراند. (اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)
8. حجتالاسلام شیخ حسین هاشمیان: فرزند عباس، در سال 1315 ش در رفسنجان متولد شد. تحصیل علوم دینی را تا خارج فقه و اصول ادامه داد و به تدریس و تفسیر قرآن و نهجالبلاغه پرداخت و در مسیر نهضت امام خمینی(ره) تلاش نمود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی به نمایندگی از سوی مردم رفسنجان سه دوره به مجلس شورای اسلامی راه یافت و به عضویت هیئت بازنگری قانون اساسی منصوب گشت.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان یزد، کتاب 1 صفحه 156