حوادث و وقایع شهرهای استان مازندران
تاریخ سند: 6 آبان 1357
حوادث و وقایع شهرهای استان مازندران
متن سند:
1ـ از ساعت 1130 روز 6 /8 /57 (2537 شاهنشاهی)، عده ای از قشریون مذهبی باتفاق تعدادی از دانشجویان، معلمین و دانش آموزان در شهر آمل به تظاهرات اخلالگرانه و اقدامات تخریبی مبادرت نمودند که چگونگی تا ساعت 1400 روز مذکور قبلاً باستحضار رسیده است.اطلاعات رسیده بعدی حاکیست که تظاهرات فوق در بعدازظهر روز مزبور نیز کماکان ادامه داشته و اخلالگران پس از بآتش کشیدن اتاق اصناف، هتل آمل، رستوران تی.
تی و شعب بانک صادرات و بازرگانی، در اغلب چهارراههای شهر با استفاده از تیرآهن، چوب، بشکه و چرخهای دستی مخصوص حمل زباله، اقدام به راه بندان خیابانها نموده اند.
اخلالگران از ساعت 1600 روز مذکور به اقدامات تخریبی وسیعی در سطح شهر دست زده و با دادن شعار «شاه مسلمان شده، آب وضو خون جوانان شده»، ساختمانهای اداره های دخانیات و اوقاف و چندین شعبه بانک و نیز سینما آرش و همچنین انبار مخصوص نگهداری روزنامه های برگشتی را آتش زده اند.
آشوبگران سپس به سازمان زنان و برخی از شعب بانکها و به انبار تجارتخانه رئیس سابق اتاق اصناف حمله برده و وسایل و اثاثیه موجود در آنها را طعمه حریق ساخته اند.
متعاقب آتش سوزیهای فوق، تعدادی از صاحبان مغازه های شهر آمل بعلت بیم از اخلالگران، نسبت به تخلیه دکاکین خود اقدام کرده اند.
همچنین کارمندان شعب بانک ملی اعلام نموده اند، چنانچه از طریق مقامات انتظامی بآنها تأمین داده نشود، تا اطلاع ثانوی از انجام کار خودداری و در محل کار خود حاضر نخواهند شد.
اخلالگریهای فوق تا حدود ساعت 2400 روز 6 /8 /57، بطور پراکنده در نقاطی از شهر آمل جریان داشته و پس از آن آشوب طلبان بتدریج متفرق شده اند.
بعلاوه در جریان آتش سوزی شعبه بانک بازرگانی، دو نفر زن که در طبقه فوقانی شعبه بانک مذکور سکونت داشته و مشغول استحمام بوده اند، وحشت زده به خیابان آمده و جمعیت با مشاهده این صحنه، بشدت از اعمال افراد آشوبگر انتقاد و ضمن فحاشی، نسبت به تعقیب آنها اقدام ولی موفق به دستگیری آنان نشده اند.
1 2ـ ساعت 1700 روز 6 /8 /57، قریب 5000 نفر از اهالی علی آباد گرگان بمنظور استقبال از واعظی بنام شیخ محمد مجیدی، به روستای قرق (واقع در مسیر جاده گرگان ـ مشهد) عزیمت و سپس با در دست داشتن عکسهائی از روح اله خمینی باتفاق واعظ مذکور به علی آباد مراجعت نموده اند.
جمعیت پس از ورود به علی آباد، به راه پیمائی آرام مبادرت کرده و بعد از استماع سخنرانی مذهبی واعظ مورد بحث، متفرق شده اند.
2 3ـ از ساعت 1700 روز 6 /8 /57، حدود 2000 نفر از اهالی بخش نکاء و روستاهای اطراف بهشهر و گلوگاه و رستم کلا از توابع استان مازندران در بخش مذکور اجتماع و در حالیکه تعدادی از روحانیون آنها را همراهی میکرده اند، در این بخش به راه پیمائی پرداخته و در مسیر حرکت خود بدادن شعارهای ضدمیهنی مبادرت کرده اند.
تظاهرکنندگان پس از طی مسافتی در جنب پل نکاء متوقف شده و یکی از روحانیون پیرامون خواستهای متظاهرین سخنرانی کرده است.
جماعت نامبرده پس از استماع سخنرانی روحانی مذکور، مجددا بحرکت درآمده و عده ای از آنها چند جام از شیشه های دو باب رستوران و شعب بانکهای فرهنگیان و صادرات را شکسته و متعاقب آن متفرق شده اند.
گروهی از تظاهرکنندگان در ساعت 1845 روز مزبور مجددا متشکل شده و پس از شکستن شیشه های دو شعبه بانک تهران و صادرات، یکباب کافه رستوران را بآتش کشیده اند که آتش با دخالت مأمورین ژاندارمری و کمک اهالی خاموش گردیده است.
4ـ بقرار اطلاع، کارگران کارخانجات نساجی شماره یک و دو و سه گونی بافی شهرشاهی در نظر دارند در مورخ 9 /8 /57، اقدام به تظاهرات ملی و میهنی بنمایند و در این بین گفته شده که عده ای از اهالی روستاهای اطراف شاهی نیز تصمیم گرفته اند در روز مذکور بمنظور انجام تظاهرات موافق دولت، با اجتماع کارگران همراهی کنند.
ارزیابی خبر : خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده : مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ روزنامه اطلاعات گزارش نسبتا بلندی از حوادث امروز (6 /8 /57) آمل به چاپ رساند.ر.ک : اطلاعات، ش 15745، ص 19.
2ـ روزنامه رستاخیز شمار مستقبلین را پانزده هزار نفر نوشت.
آنان به مناسبت ورود این روحانی که به تازگی از زندان آزاد شده بود چند قربانی کشتند.
«تظاهرات از پارک جنگلی قرق در 25 کیلومتری علی آباد شروع شد...
زنان در حالی که گل های قرمز رنگی همراه داشتند و با شعارهایی که در دست داشتند در تظاهرات شرکت کردند...
در مسجد امام حسین که تظاهرات به اوج خود رسیده بود، مردم در صحن مسجد، خیابان ها و کوچه های اطراف آن گرد آمده و به سخنرانی حجه الاسلام محمد مزیدی (مجیدی) زندانی آزاد شده سیاسی گوش فرادادند...
(او) پیام زندانیان سیاسی را قرائت کرد و از حاضرین خواهش کرد به منظور حفظ شعائر اسلامی با آرامش مسجد را ترک کنند.
» (رستاخیز، ش 1049، ص 4).