مذاکرات على امینى نخست‌وزیر اسبق با یکى از دوستانش و درخواست وى براى ترتیب دادن ملاقات او با الهیار صالح
تاریخ سند: 15 آذر 1356
مذاکرات على امینى نخست‌وزیر اسبق با یکى از دوستانش و درخواست وى براى ترتیب دادن ملاقات او با الهیار صالح
متن سند:
سرىمذاکرات على امینى نخست‌وزیر اسبق با یکى از دوستانش و درخواست وى براى ترتیب دادن ملاقات او با الهیار صالح1
روز 15 /9 /36 على امینى نخست‌وزیر اسبق در مذاکراتى که با یکى از دوستانش داشته است، از وى خواسته تا ترتیب ملاقات او (امینى) را با الهیار صالح (یکى از گردانندگان سابق جبهه به اصطلاح ملى) فراهم نماید.
ارزیابى خبر: 13560915
خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده:
مراتب به نخست‌وزیرى اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ اللهیار صالح در سال 1270 ﻫ .ش در کاشان متولد شد. او در دانشگاه آمریکایى تهران تحصیل کرد. اولین شغل وى از سال 1297 تا 1306 ﻫ .ش مترجم سفارت امریکا بود. در سال 1307 زمان رضاخان بازپرس تهران شد و در پست‌هاى وزارت دادگسترى مشغول بود. در سال 1312 رئیس انحصارات وزارت دارائى شد و در سال 1314 قائم مقام مدیر‌کل گمرک‌ها گردید و در سال 1316 به سمت ریاست کل وزارتخانه اقتصاد و دارائى رسید و متعاقب آن در یک هیأت اقتصادى به مسکو رفت.در مرداد 1319 مشارالیه به عنوان رئیس یک هیأت نمایندگى که براى مذاکره دو جانبه به آمریکا رفت و مقامات آمریکا وى را فردى ملایم براى مذاکره مى‌دانستند. در بهمن 1320 وزیر دارائى کابینه قوام شد و در همان سال به ریاست هیأت مدیره بانک رهنى ایران منصوب شد و ماه بعد به عنوان نماینده بازرگانى ایران به هند رفت.
صالح در سال 1323 وزیر دادگسترى کابینه ساعد شد در دولت امینى هم در همین پست بود.
مقامات آمریکایى او را کاملاً متبحر در امور اقتصادى و حقوقى و یک مدیر لایق و یک دوست خوب براى ایالات متحده آمریکا تشخیص دادند.
در سال 1324 صالح وزیر مشاور و وزیر کشور کابینه حکیمى بود. در کابینه ائتلافى قوام وزیر دادگسترى بود. او در سال 1329 از کاشان به نمایندگى مجلس انتخاب شد. به گروه نمایندگان مجلس که مصمم به ملى کردن صنعت نفت بودند پیوست او به عنوان رئیس کمیسیون مشترک مجلس براى ملى کردن نفت همراه دکتر مصدق به سازمان ملل رفت. در این دوره وى ضد غرب و مخالف با حضور مشاورین خارجى در ایران شناخته شد. در سال 1331 سفیر ایالات متحده در ایران وى را بى‌ثبات و فاقد قدرت قضاوت توصیف کرد.
بعد از کودتاى 1332 او ظاهراً متقاعد شده بود که آزادى سیاسى و پیشرفت اقتصادى در ایران بستگى به حمایت آمریکا دارد و مواضع خود را به خطر انداخت و در دى ماه 1335 از دکترین آیزنهاور حمایت کرد و همچنین از پیمان بغداد حمایت کرد. یک چنین پذیرش علنى مشتاقانه‌اى از سیاست آمریکا، آمریکا را بار دیگر به حمایت از صالح واداشت.
صالح در سال 1339 به نمایندگی مجلس از کاشان انتخاب شد. وی پس از انحلال مجلس به تجدید فعالیت در جبهه ملی پرداخت. در سال 1341 نزدیک هشت ماه به زندان افتاد. در سال 1343 از امور اجرایی جبهه ملی کناره‌گیری کرد و سرانجام در 12 فروردین ماه سال 1360 از دنیا رفت.
وقایع اتفاقیه ـ شرح احوال رجال ص 487 ـ ج 2
اسناد لانه جاسوسى ـ احزاب سیاسى در ایران ـ ص 256