صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: شیخ نوری همدانی

تاریخ سند: 8 بهمن 1343


موضوع: شیخ نوری همدانی


متن سند:

[شماره:] 38708 /321 بعدازظهر روز 3 /11 /43 شیخ نوری همدانی1 در مسجد ارک در حضور عده‌ای در حدود 2000 نفر به منبر رفته و چنین اظهار می‌دارد سیاست از اسلام جدا نیست بلکه سیاست و اسلام لازم و ملزوم یک‌دیگرند.
مداخله در سیاست و اقتصاد و قانون و حفاظت از استقلال و قشون‌کشی برای نگاهداری کشور و گاهی جنگیدن با بیگانگان با آنهایی که نظر تجاوز به کشور را دارند همه و همه وظیفه روحانیت است.
سپس نامبرده اظهار می‌دارد طبق دستور قرآن و اسلام قاضی باید آن‌قدر قدرت داشته باشد که بتواند سرلشگر، سپهبد، ارتشبد و بالاترها را پشت میز محاکمه بکشد و دستور فوری روی پرونده‌ها بدهد نه مانند کشور ما که سالها پرونده‌ها عقب می‌افتد تا خود به خود جرم از بین می‌رود.
علی فرمود کاخ از خون مردم نسازید.
از مطبوعات و دستگاه تبلیغات سوءاستفاده نکنید از تلویزیون عکس‌های لخت نشان ندهید مجرم را فوری مجازات کنید از علماء برای دفاع از استقلال و تمامیت استفاده کنید زیرا تربیت شدگان مکتب اسلام در امانت خیانت نمی‌کنند و تا آخرین قطره خون خود را در راه کشور جانبازی می‌کنند.
ناصرالدین‌شاه هنگامی که رفت به انگلستان ملکه انگلیس دستور داد قشون انگلیس در مقابل شاه ایران رژه رفت ملکه از شاه ایران پرسید که قشون ایران در چه حال است؟ شاه ایران گفت قشون ایران ناچیز است و برای نظم داخلی آنچه ایران را نگهداری می‌کند قدرت روحانیت است و قرآن که با یک فرمان زن و مرد و کوچک و بزرگ را آماده برای جهاد می‌کند ملکه در فکر فرو رفت و از آن دقیقه انگلیس تصمیم گرفت که برای همیشه قدرت روحانیت را در ایران از بین ببرد و شاید فرمانی که آیت‌اله شیرازی راجع به تنباکو از سامره صادر کرد قدرت نمایی روحانیت بود.
در صورت تصویب به شهربانی کل کشور ارسال شود.
صابری 8 /11 ارسال شود.
8 /11 /43 گیرندگان: تیمسار ریاست شهربانی کل کشور ـ جهت استحضار

توضیحات سند:

1ـ آیت‌الله شیخ حسین نوری همدانی در سال 1304 هجری شمسی در خانواده‌ای مذهبی و روحانی در شهر همدان به دنیا آمد.
در هفت سالگی با عنایت پدر و در محضر او تحصیلات خود را آغاز کرد.
ادبیات فارسی، کتاب گلستان سعدی، کلیله و دمنه، انشاء، نصاب الصبیان و نوشتن خط نستعلیق و نسخ و جامع المقدمات و ادبیات فارسی و عربی را فراگرفت سپس در مدرسه علمیه آخوند به تحصیل مشغول شد و از سیوطی و حاشیه تا قانون را همان‌جا فراگرفت.
در سال 1322 هجری شمسی و در هیجده سالگی راهی حوزه علمیه قم شد و برای تحصیل رسائل و مکاسب و کفایه به محضر استادان فراوانی از جمله آیت‌الله سید محمد باقر سلطانی طباطبایی، آیت‌الله العظمی داماد، شیخ محمد مجاهدی، میرزا مهدی تبریزی شرفیاب شد.
آیت‌الله نوری همدانی در دروس اصول و فلسفه آیت‌الله رفیعی قزوینی و در دروس فقه و اصول آیت‌الله العظمی سید محمد حجت کوه‌کمری و آیت‌الله العظمی سیدعلی یثربی کاشانی نیز شرکت می‌کرد او مدت دوازده سال در درس آیت‌الله العظمی سید محمد داماد و مدت پنج سال در درس امام خمینی در فقه و اصول شرکت جست.
برای فراگیری اسفار اربعه نیز مدت پنج سال به درس علامه سید محمد حسین طباطبایی رفت و در درس تفسیر این استاد بزرگ نیز شرکت می‌کرد.
با درگذشت آیت‌الله العظمی بروجردی در فروردین سال 1340، آیت‌الله نوری همدانی رسماً تدریس خارج فقه و اصول را آغاز کرد و تاکنون به این کار اشتغال دارد از این رو نیم قرن تدریس در حوزه‌های علیمه در کارنامه علمی و فرهنگی او می‌درخشد بسیاری از شاگردان وی هم اکنون از علماء و رجال نامی کشور هستند و در پست‌هایی چون مسند قضاوت، امامت جمعه و نمایندگی مجلس و وزرات و سفارت و تدریس و تعلیم و تربیت یا انجام دادن وظیفه در نهادها و ارکان‌های انقلابی اشتغال دارند.
از فعالیت‌های مهم فرهنگی آیت‌الله نوری همدانی تأسیس مدرسه مهدی موعود (عج) است وی با یاری آیت‌الله شهید مفتح بر آن شد که مدرسه‌ای تأسیس کند که پایگاه تعلیم و تربیت با برنامه مخصوص باشد و طلاب مستعد در آن پرورش یابند، از این مدرسه در دوران دفاع مقدس، طلاب فراوانی به جبهه‌ها اعزام شدند برخی از آنها شهید یا مجروح شدند.
این مدرسه تا به امروز طلاب فاضل بسیاری را پرورش داده است که در امتحانات حوزه علمیه همیشه دارای رتبه‌های برتر هستند و هم اکنون با عنایت مؤسس آن به فعالیت خود ادامه می‌دهند.
آیت‌الله نوری همدانی به دو زبان عربی و انگلیسی آشنایی دارد و نیز دارای ذوق سرشار و طبع شعر نیز هستند و اشعار فراوانی با مضمون مذهبی و انقلابی سروده است.
وی تا به امروز کتاب‌های فراوانی را نگاشته که برخی از آنها به شرح زیر است: شگفتی‌های آفرینش، جهان آفرین، دانش عصر فضا، داستان باستان، ما و مسائل روز، خوارج از دیدگاه نهج‌البلاغه، آغاز یک حرکت انقلابی در مصر (که شرح عهدنامه مالک اشتر در نهج‌البلاغه است)، بیت‌المال از دیدگاه نهج‌البلاغه، اقتصاد اسلامی (2 جلد)، منطق خداشناسی، جمهوری اسلامی، جهاد آمادگی رزمی و مرزداری در اسلام، امر به معروف و نهی از منکر (عربی و فارسی)، مناسک حج، رساله عملیه، منتخب المسائل عربی،‌ حاشیه بر عروه‌الوثقی، مناسک عربی، اجتهاد و تقلید (عربی)، راهنمایی نهج‌البلاغه و شروح آن، طبقات الرجال، قضا و شهادات، ارث، خمس و ا نفال، مضاربه، صلوه‌المسافر، دیات، مکاسب محرمه، احکام النساء، یک دوره کامل اصول فقه، اسلام مجسم (علمای بزرگ اسلام)، اخلاق و عرفان و سیاست و حکومت، جایگاه بانوان در اسلام، انسان و جهان، ربا و سخن بانک‌ها، احکام جوانان.
آیت‌الله العظمی نوری همدانی از نخستین جرقه‌های نهضت به جمع مبارزان پیوست و در سخنرانی‌های خود ماهیت رژیم دست‌نشانده پهلوی را بر ملا می‌ساخت؛ مردم را به مبارزه عمیق و پی‌گیر با آن دعوت می‌کرد منزل او در بعدازظهر روز نوزده دی ماه 1356 در قم، محل اجتماع تظاهرات کنندگان شده بود او طی سخنان تند و انقلابی، به سیاست‌های رژیم حمله کرد و با تجلیل از امام و قیام پانزده خرداد بر ادامه مبارزه تأکید کرد و در ضمن سخنان خود در آن مجمع باشکوه امام خمینی را به «ماه» و مخالف را به کلب تشبیه کرد.
پس از این سخنرانی تظاهرات با شور و هیجان بیشتری به اطراف کشیده شد و مأموران رژیم پهلوی مردم را گلوله باران کردند که بر اثر آن بسیاری از مردم کشته و زخمی شدند و حضرت آیت‌الله العظمی نوری همدانی را دستگیر و به شهر خلخال تبعید کردند.
آیت‌الله نوری همدانی به سبب مبارزه‌های پیگیر خود بارها مورد بازجویی و تعقیب قرار گرفت و به زندان افتاد که در یک مورد سه ماه در سلول انفرادی زندان قزل قلعه محبوس شد، ساواک او را از سخنرانی در اماکن عمومی منع کرده بود اما او حتی در دوران تبعید به سخنرانی و افشاگری پرداخت و این مسأله فشارهای رژیم بر او را تشدید می‌کرد.
ایشان پس از رهایی از آخرین تبعیدگاه خود که سقز کردستان بود برای دیدار امام به پاریس رفت.
پس از پیروزی انقلاب مأموریت‌های بسیاری را با فرمان امام خمینی در کشور‌های گوناگون جهان انجام داده که از میان آنها اقدامات زیر را می‌توان برشمرد: - رسیدگی به امور سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌ها و خانه‌های فرهنگ در کشورهای اروپایی و هندوستان،‌ پاکستان، بنگلادش و فیلیپین.
ـ تبیین، تبلیغ و نشر نهضت اسلامی در ابعاد و زمینه‌های گوناگون.
ـ مصاحبه با نشریات و خبرگزاری‌ها درباره انقلاب اسلامی و آثار آن در این کشورها.
ـ ارتباط با جوانان کشورهای اروپایی که به انقلاب اسلامی علاقه داشتند.
ـ بررسی مشکلات دانشجویان ایرانی مقیم خارج و اقدام برای رفع مشکلات آنان.
نمایندگی وی از طرف امام در کشورهای اروپایی دو سال به طول انجامید و ایشان در طی آن به کشور‌های گوناگون سفر کرد و حقایق و عظمت انقلابی اسلامی و علل و عوامل آن را باز گفت.
آیت‌الله نوری همدانی در سالیان پس از انقلاب همواره یار امام و مدافع ارزش‌های انقلاب و دفاع مقدس بوده است.
ایشان هم اکنون از مراجع معظم تقلید است و در شهر قم به تربیت شاگردان و طلاب مستعد ومتقی می‌پردازد.

منبع:

کتاب پایگاه‌های انقلاب اسلامی، مسجد ارک تهران به روایت اسناد ساواک صفحه 115

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.