تاریخ سند: 4 آبان 1357
وضعیت کلی شهر مشهد تا ساعت 1230 روز جاری به شرح زیر به استحضار میرسد
متن سند:
از: 9 ﻫ 1 تاریخ:4 /8 /1357
به: 312 شماره: 20436 /9 ﻫ 1
وضعیت کلی شهر مشهد تا ساعت 1230 روز جاری به شرح زیر به استحضار میرسد:
1. حدود 95 درصد مغازههای شهر مشهد باز میباشد.
2. جشن و چراغانی به مناسبت چهارم آبان از طرف کسبه و اداراتی که در حال اعتصاب هستند، منتفی1 میباشد.
3. فقط دو باب مغازه در خیابان شاهرضا (کفش مسعود و مغازه جنب آن) پرچم سیاه به عنوان عزاداری آویزان، که وسیله مأمورین جمعآوری شده است.
4. هشت نفر از زندانیان ضدامنیتی که به مناسبت روز 4 آبان مورد عفو قرار گرفتهاند، صبح روز جاری آزاد شدند.
5. در منزل آیتالله قمی به مناسبت کشته شدگان حوادث همدان و قم و سایر شهرستانها، مجلس تعزیه برگزار گردیده و خامنهای2 به منبر رفته.
6. حدود 3000 نفر در دو دسته 1500 نفری از جلوی منزل قمی به طرف خسروی نو و بازار در حرکت و با حمل پلاکاردهائی به کد 66 اهانت مینمودند.
7. در جلوی منزل آیتالله شیرازی حدود 1500 نفری اجتماع که در بین اجتماعکنندگان تعداد 50 نفر دختر دانشجو نیز وجود دارد.
8. اقدامات لازم جهت متفرق کردن تظاهرکنندگان از طرف فرمانداری نظامی انجام گردیده و حادثهای در بر نداشته است.
9. برابر اعلام سازمان بجنورد، پزشکان و کارکنان بهداری و بیمارستان آزاد بجنورد قصد دارند از روز شنبه 6 /8 /57 دست به اعتصاب و کمکاری در محلهای کار و خدمت خود بزنند و اولین خواسته آنان تعویض دکتر علیاصغر رضائی رئیس بهداری و شیر و خورشید میباشد. در اعتصاب مذکور احتمال دارد صاحبان داروخانهها و پزشکان آزاد نیز شرکت نمایند.
10. برابر اعلام منبع 1585، شخصی از اهالی گرگان به آیتالله قمی اظهار نموده که علمای گرگان اعلامیه منتشر شده از طرف رادیو و تلویزیون را که مربوط به حوادث گرگان3 بوده تکذیب و اعلامیهای خود صادر نمودهاند که در آن آمده است ما جهاد خود را برعلیه دولت ادامه میدهیم.
11. حدود ساعت 1115 روز جاری عدهای در حدود 4000 نفر در صحن عتیق اجتماع و دو نفر شیخ ناشناس برای آنها مطالبی ایراد و اظهار نمودهاند مردم از این توپ و تانکها نترسید، مأمورین حق تیراندازی ندارند.
12. در ساعت 20 شب گذشته عکسهائی از وقایع میدان ژاله تهران در منزل آیتالله شیرازی به فروش میرسیده و نیز واعظی به نام تهرانی به منبر رفته و اظهار نموده که فردا عید عمر4 است و همه با لباس سیاه از منزل خارج شوید.
13. در منزل آیتالله شیرازی اعلامیهای نصب و مردم را دعوت نمودهاند که در جلسه ساعت 1730 روز جاری که در منزل وی برگزار میگردد شرکت نمایند.
[14]. در ساعت 1230 روز جاری عده قابل ملاحظهای از مردم در جلوی منزل شیرازی اجتماع نموده و به طرف مأمورین انتظامی سنگ و آجر پرتاب نمودهاند که در نتیجه یک نفر از مأمورین از ناحیه چشم مصدوم و به بیمارستان اعزام و جمعیت تظاهر کننده وسیله مأمورین فرمانداری نظامی متفرق گردیدهاند.
گوینده. آقای عابدی
گیرنده. راحت
ساعت. 1240
بولتن 4 /8 /57
درج شده به استحضار ریاست دایره عملیات برسد.
توضیحات سند:
1. اصل: منفی.
2. آیتالله سیدعلی خامنهای رهبر معظم انقلاب اسلامی در سال 1318 ﻫ ش در مشهد به دنیا آمد. پدرش آیتالله سیدجواد حسینی خامنهای از روحانیون معروف مشهد و مادر ایشان نیز دختر یکی از روحانیون سرشناس مشهد بود. سیدعلی خامنهای از چهارسالگی به مکتب رفت و به فراگیری قرآن پرداخت. سپس وارد مدرسهای به نام «دارالتعلیم دیانتی» شد. ابتدا جامعالمقدمات آموخت. وی به راهنمایی و تشویق پدر دوره سطح را در حوزه علمیه مشهد خواند و در 18 سالگی درس خارج فقه و اصول را آغاز کرد. تا سال 1336 به تحصیلات خود در رشته فقه، اصول و فلسفه اسلامی در مشهد ادامه داد و در این سال به عتبات عالیات مشرف شد. وی که میل داشت در نجف بماند، به سبب مخالفت پدر بعد از مدت کوتاهی به مشهد بازگشت. در سال 1337 با اجازه پدر به قم رفت و تا سال 1343 که به مشهد بازگشت در این شهر ماند. آیات عظام شیخ هاشم قزوینی، سیدمحمدهادی میلانی، سیدمحمود شاهرودی، سیدمحسن حکیم، سیدابوالقاسم خویی، زنجانی، سیدحسین بروجردی و شیخ مرتضی حائری از جمله استادان ایشان در حوزههای علمیه مشهد، نجف و قم بودند.
آیتالله خامنهای از سال 1341 که مبارزات روحانیت به رهبری حضرت امام(ره) اوج گرفت، فعالانه وارد مبارزه شد. نخستین مأموریت ویژه ایشان بردن پیام حضرت امام(ره) برای آیتالله میلانی و علمای خراسان درباره برنامه درگیری محرم 1342 بود. مقارن روزهای پرحادثه 10 و 12 محرم 1383ق/ 15 خرداد 1342 در بیرجند دستگیر و به مشهد اعزام و در بازداشتگاه لشکر مشهد زندانی شد. پس از آزادی به قم رفت و در بهمن همان سال به زاهدان رفت، اما مجدداً دستگیر و به تهران اعزام و در قزلقلعه زندانی گردید. در فاصله 1343 تا 1346 مبادرت به طرح مباحث پایهای عقیدتی و سیاسی در سطح حوزه و دانشگاه و به تدریج در سطح کلی جامعه در مشهد کرد و جلسات درس تفسیر و حدیث و اندیشه اسلامی ایشان شلوغ بود و ادامه همین فعالیتها منجر به بازداشتهای متوالی ایشان در سالهای 1346 تا 1349 شد. در سال 1350 برای پنجمین بار به زندان افتاد. پس از آزادی دایره درسهای عمومی تفسیر و کلاسهای مخفی عقیدتی و سیاسی ایشان گسترش یافت. در فاصله سالهای 1350 تا 1353 با کوشش و مجاهدت آیتالله خامنهای سه مسجد کرامت، امام حسن (ع) و میرزا جعفر کانون فعالیتهای اسلامی و مبارزات پایهای در مشهد بود و به رغم یورشهای ساواک به این کانونها و دستگیری شرکت کنندگان و کارگردانان جلسات این کانونها، همچنان مقاومت ادامه یافت و بالاخره مأموران رژیم در دی ماه 1353 ناگزیر شبانه به منزل آیتالله خامنهای ریختند و ایشان را بازداشت و به تهران اعزام کردند و مدتها در زندان کمیته مشترک ضدخرابکاری با سختترین شرایط توأم با بازجوییهای دشوار نگهداشته شد. در پاییز 1354 آزاد و دوباره به مشهد مراجعت کرد. در سال 1356 به همراه جمعی از روحانیان تهران و قم طرح ایجاد جامعه روحانیت مبارز را ارائه دادند. اواخر همین سال مجدداً دستگیر و برای مدت سه سال به ایرانشهر تبعید شد. اواسط سال بعد با اوجگیری مبارزات عمومی از تبعیدگاه خود به مشهد بازگشت و در صف مقدم مبارزه قرار گرفت. اواخر دی 1357 به فرمان امام خمینی(ره) به عضویت شورای انقلاب منصوب شد. مسئولیتهای ایشان پس از پیروزی انقلاب اسلامی عبارتند از: عضو شورای مرکزی حزب جمهوری اسلامی، معاونت وزارت دفاع و نمایندگی شورای انقلاب در آن وزارتخانه، سرپرستی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، عضو شورای انقلاب، امامت جمعه تهران، نماینده تهران در اولین دوره مجلس شورای اسلامی، دبیر کل حزب جمهوری اسلامی، رئیس شورای عالی دفاع، نماینده مجلس خبرگان رهبری در دوره اول، عضو شورای مرکزی ائمه جمعه کشور، عضو جامعه روحانیت مبارز تهران و دو دوره ریاست جمهوری ایران. آیتالله خامنهای پس از ارتحال امام(ره) با رأی قاطع مجلس خبرگان به عنوان رهبری انقلاب اسلامی تعیین شد. از آثار ایشان است:
1ـ ترجمه صلح امام حسن(ع) 2ـ امام صادق(ع) 3ـ ادعانامهای علیه تمدن غرب 4ـ نقش مسلمانان در نهضت آزادی هندوستان 5ـ ترجمه آینده در قلمرو اسلام 6ـ انسان 250 ساله 7ـ از ژرفای نماز.
3. در دوم آبان ماه سال 1357ش تظاهرات گستردهای در گرگان صورت گرفت که گزارش آن به این شرح ثبت شد: «پیرو تظاهرات ضدملی در روز 2 /8 /57 که عوامل اخلالگر و متعصبین مذهبی ابتدا به وسیله آموزگاران و روحانیون در گرگان انجام گرفت، در پایان این تظاهرات متعصبین مذهبی... بدون اینکه در هیچ محلی با پلیس برخورد نمایند، مبادرت به تخریب و آتشسوزی نموده ... به راهنمائی تعدادی از دانشجویان دانشسرای راهنمائی تحصیلی که در پیشاپیش آنها موتورسواران و تعدادی اتومبیل در حرکت بودند... به طرف ساختمان ساواک سرازیر، ابتدا با پرتاب شعله آتش به داخل ساختمان، موفق به باز کردن درب آهنی کوچک واقع در جنوب حیاط ساختمان و حمل دو سطل مواد آتشزا به داخل محوطه می گردند و تعداد دیگری هم در همین حال با هجوم به درب ورودی اصلی ساواک با پرتاب سنگ و شکستن شیشهها، مشغول از جا کندن درب شده و در همین حال هم با نزدیک شده به سیم های تلفن از قسمت شمالی ساختمان با ایجاد حریق با مواد دودزا قصد بالا آمدن و ورود به ساختمان را داشتند که با تیراندازی از پنجره مشرف به خیابان و استفاده از کپسول آتش نشانی مبادرت به عقب راندن و اطفاء حریق گردید...» انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک. کتاب چهاردهم. ص 60.
4. منظور چهارم آبان ماه، روز تولد محمدرضا پهلوی است که ادارات دولتی در این روز مجبور به برپائی مراسم جشن و سرور بودند.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان خراسان رضوی- 16 صفحه 75