موضوع: ناصر مکارم شیرازی
تاریخ سند: 6 آبان 1351
موضوع: ناصر مکارم شیرازی
متن سند:
به: 312 شماره: 15581 /20 ه12 از: 20 ه 12 نامبرده بالا در ساعت 1315 روز 25 /7 /51 در مسجد ارک به منبر رفت و ابتدا به سئوالی که از او راجع به حرام بودن کالباس کرده بودند پاسخ داد و گفت: از نظر اسلام گوشت و چربی خوک نجس و حرام است و به هر چیزی هم مخلوط شود آن را نیز حرام می‌کند من نمی‌دانم چرا ما ملت مسلمان این‌قدر خودباخته و غرب زده شده‌ایم و هر چیزی که نام خارجی داشته باشد فوراً به طرف آن گرویده می‌شویم بعضی‌ها خیال می‌کنند چون آمریکایی‌ها به کره ماه رفته‌اند در اثر خوردن کالباس بوده بابا به جای این عقیده‌ها بروید دنبال علم و دانش.آمریکایی‌ها بر اثر علم و صنعت پیشرفته به کره ماه رفته‌اند نه با خوردن کالباس.
ناطق آنگاه به اقتصاد از نظر اسلام اشاره کرد و گفت: در زمان حضرت محمد عده‌ای به او پیشنهاد کردند ما به شرطی آئین شما را می‌پذیریم که این فقرا را از دور خودت پراکنده سازید آیه نازل شد ای محمد گرچه این افراد به ظاهر فقیر هستند ولی دارای یک گوهر بسیار ارزنده‌ای می‌باشند که همان ایمان و یکتاپرستی آنها می‌باشد.
ناطق افزود در حال حاضر چیزی که مردم را به فقر و بدبختی واداشته همین بانکها است که عده‌ای با پول مردم، مردم را مقروض کرده‌اند و اغلب خانه‌ها در گرو بانک می‌باشد.
یکی از حقوق‌دانان آلمانی به نام پارت می‌گوید 5% مردم جهان سرمایه‌دار هستند و از دسترنج 95% کارگر و غیره بهره می‌برند و این افراد سرمایه‌های خود را در بانک می‌گذارند و آنها را به دیگران نزول می‌دهند.
مکارم در پایان درباره تحریم ربا1 از نظر اسلام مطالبی بیان داشت و در ساعت 1415 به وعظ خود خاتمه داد.
نظریه یکشنبه: نظری ندارد.
نظریه شنبه: نظری ندارد.
آمال نظریه سه‌شنبه: نظری ندارد.
سپاهی نظریه چهارشنبه: نظری ندارد.
دانشور آقای مجتبوی 10 /8 /51
توضیحات سند:
1ـ ربا: در لغت عرب به معنای مطلق فزونی و زیادت و کثرت آمده است و اصل ربا از اصطلاحات قرآنی است که به همین مفهوم و معنا با حدود و قیودی چند وارد فقه مذاهب اسلامی گردیده است.معمولاً فقهاء در کتابهای معاملات، تجارات، قرض و جز اینها متعرض بحث دربارۀ حقیقت و ماهیت ربا و احکام شرعی متعلق به آن می‌شوند.
ربا در قرآن: اصطلاح یا کلمۀ ربا در تعدادی از آیات قرآن کریم آمده است که عبارتند از: الذین یأکلون الربا لایقومون الا کما یقوم‌‌الذی یتخبطه الشیطان من‌المس ذلک بانهم قالوا انّما البیع مثل‌الربا و احل‌الله البیع و حرم‌الربا ...
یمحق‌الله الربا ویربی الصدقات ...
یا ایها‌الذین آمنوا اتقواالله و ذروا ما بقی من‌الربا ...
(بقره،275، 276، 278) و ما اتیتم من ربا لیربوا فی اموال الناس ...
(روم، 39).
در این آیات خداوند اشاره به معاملات ربوبّه در عصر جاهلی دارد که در آن معاملات اصل اولی و غالب بر معاملات و وامهای پرداختی همانا فزونی گرفتن فرع بر اصل بوه است.
و از مجموع این آیات استفاده می‌شود که معاملات ربویه یکی از ممنوعات و محرمات است و در مقابلِ خرید و فروش و بیع حلال و مشروع قرار دارد.
علاوه بر این ربا در مقابلِ صدقه نیز قرار دارد که خداوند صدقه را فزونی می‌بخشد لیکن ربای ممنوع و حرام را هرگز برکت و زیادت و فزونی نخواهد داد.
از برخی آیات فهمیده می‌شود که یکی از معاملات شایع میان قوم یهود همانا قرضهای ربویی بوده است که خداوند آنان را اکیداً از انجام آن منع و نهی نموده است؛ لیکن آنان بدین نهی وقعی ننهاده و عاقبت به بلای آسمانی گرفتار آمده‌اند.
و در نهایت در یکی از این آیات خداوند صریحاً اعلام می‌فرماید که انجام معاملات ربوی اعلان صریحی است از رباخوار به جنگ با خدا و پیامبر.
موضوع ربا در روایات معصومین (ع): با توجه به آثار زیان‌بار ربا در جوامع بشری و این‌که سرمایه و ثروتهای رباخواران بدون آن‌که در تولید کالای مفید و ایجاد اشتغال و سودآوری مشروع به کار گرفته شود و در راههایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نتیجۀ آن تجمع ثروت در اختیار گروه کوچکی از رباخواران و فقر و بیچارگی و درماندگی گروههای فراوانی از مردم باشد.
از این‌رو در روایات معصومین (ع) رباخواری یکی از بزرگترین گناهان شمرده شده و گناه آن برابری با گناه شرک به وحدانیت خدا قرار داده شده است.
و رباخوار در حکم محارب و کسی که با خدا می‌جنگد فرض گردیده است.
در روایتی از امام صادق (ع) آمده است که «گناه خوردن یک درهم از ربا نزد خداوند بیشتر از 70 بار زنای با محارم در کعبه می‌باشد»، و شیخ حر عاملی (م 1104 ق) در کتاب وسائل‌الشیعۀ و در بحث معاملات و تجارات موضوع ربا را مطرح کرده و فصلی به نام (ابواب‌الربا) دارد که طی آن 20 باب مجموعاً 136 حدیث را دربارۀ احکام ربا روایت کرده است.
(دایرۀ‌المعارف تشیع، جلد هشتم، صفحه 126 تا 128)