تاریخ سند: 5 اسفند 1344
درباره: شکوائیه آقای عباس آریانپور بازگشت به شماره 58127/304 – 3/12/1344
متن سند:
شماره: 233-1523
از: شهربانی کل کشور
به: سازمان اطلاعات و امنیت کشور (اداره سوم)
نظر به اینکه حسبالامر مبارک ملوکانه رسیدگی به شکوائیه آقای عباس آریانپور به آن سازمان ارجاع شده لذا به نظر شهربانی کل کشور مصلحت اینست که دنباله تحقیقات در این موضوع نیز توسط آن سازمان عمل شود و در صورتی که احتیاج به اقدامات قانونی باشد مستقیماً توسط مقامات صلاحیتدار اقدام نمایند زیرا برای شهربانی اقدام بیشتر از آنچه که آن سازمان انجام داده است مقدور نیست اینک نه برگ عین مدارک ارسالی نیز به پیوست اعاده میگردد.
رئیس شهربانی کلی کشور.
لشکر مبصر1
رونوشت برابر اصل است.
کلیه اوراق (13 برگ) ضمیمه پرونده شاهپور حمیدرضا به کلاسه 8408 بایگانی شود.
9 /1 /45
پرونده مربوط جهت تعقیب متهمین در دادسرای ارتش ارسال گردید و اقدامات بعدی در پرونده 6002 منعکس است.
توضیحات سند:
1ـ سپهبد مبصر، محسن فرزند عبدالعلی، در سال 1296 شمسی در تبریز به دنیا آمد.
در سال 1315 دبیرستان نظام را در تبریز به پایان رسانیده و پس از طی دانشکده افسری در سال 1317 با درجه ستوان دومی رسته توپخانه وارد ارتش شد.
او فعالیت اطلاعاتی خود را به عنوان افسر رکن 2 ستاد لشکر 2 آغاز کرد و سپس افسر دایره تجسس ستاد ارتش شد.
مبصر به عنوان یک افسر فعال اطلاعاتی در همین سالها مورد توجه سرویس جاسوسی انگلستان و عوامل آن در ارتش قرار گرفت و راه تصدی مشاغل حساس به رویش گشوده شد.
ابتدا رئیس رکن 3 ستاد لشکر 19 (اهواز) و سپس رئیس بازرسی صنایع نظامی شد و پس از آن در پست حساس ریاست تجسس و اطلاعات رکن 2 ستاد ارتش قرار گرفت.
او در توطئه کودتای 25 ـ 28 مرداد 1332 از مهرههای مؤثر بود و طبق گزارش ساواک، از طریق شعبه تجسس رکن دوم ارتش به دستگیری و شکنجه مبارزان میپرداخت و دستورات را مستقیماً از مستشاران آمریکایی دریافت مینمود.
او در چند نقطه تهران، چندین مرکز شکنجه مخفی ایجاد نموده و جهت گرفتن اعتراف از زندانیان و ترفیع درجه و انعام، از هیچگونه شکنجهای مضایقه نمیکرد.
در سال 1347 بنا به دعوت محرمانه پلیس رژیم صهیونیستی از آن کشور بازدید و در زمان تصدی ریاست شهربانی، به ساحت زندان قزل حصار اقدام کرد.
پس از کودتا به ریاست ستاد فرمانداری نظامی تهران و راهآهن رسید و در کنار تیمور بختیار در سرکوب نیروهای ضد رژیم نقش فعال داشت.
در تاریخ 8 /7 /1335 به ساواک مأمور شد و ریاست حفاظت ساواک را به عهدهدار گردید.
مبصر سپس به عنوان رئیس هیأت وابستگیهای نظامی ایران در کشورهای عربی به بغداد رفت و تا بهمن 1337 در این پست بود.
در بازگشت به تهران پس از مدتی رئیس پلیس تهران و سپس معاون شهربانی کل کشور شد وی بعد از مدت کوتاهی، پس از نصیری به ریاست شهربانی کل کشور رسید.
مبصر حدود شش سال (1343 لغایت 1349) در این سمت بود.
در پی بروز اختلاف بین او و نصیری و درخواست اشرف پهلوی، مبصر از شهربانی کنار گذاشته شد.
پس از برکناری، در خرداد 1351 به معاونت نخست وزیر و سرپرستی سازمان دفاع غیر نظامی منصوب و سرانجام در 29 /6 /1352 بازنشسته گردید.
مبصر به اخاذی، سوءاستفادههای مالی، قاچاق مواد مخدر و فساد اشتهار داشت.
وی در جریان انقلاب اسلامی، به طور قاچاق به ترکیه رفت و از آنجا راهی انگلیس شد.
ر.ک: ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج 2
یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید اندرزگو، صص 41ـ 42
منبع:
کتاب
حمیدرضا پهلوی به روایت اسناد ساواک صفحه 99