موضوع : مجلس فاتحه در منزل سید صادق روحانی
تاریخ سند: 11 اسفند 1356
موضوع : مجلس فاتحه در منزل سید صادق روحانی
متن سند:
به : 312 از : 21 ه شماره : 8054 /26 روز شنبه 6 /12 /36 که مصادف با 17 ربیع الاول و تولد پیغمبر اکرم بود آیات ثلاثه قم هیچیک عید نگرفتند ولی مجلس فاتحه هم نداشتند ولی سید صادق روحانی در منزلش مجلس فاتحه گرفت و از صبح با نصب بلند گو روی پشت بام منزل شروع به قرائت قرآن نمودند که تا ساعت نیم بعد از ظهر ادامه داشت در این ساعت تلاوت قرآن نمودند1 که تا ساعت نیم بعد از ظهر ادامه داشت در این ساعت تلاوت قرآن را ختم و بعد از آن سه نفر به اسامی 1ـ سید شهاب الدین حسینی 2ـ شیخ عباس ضیغمی 3ـ سید احمد کلانتر منبر رفته و سخنرانی تند و حادی نمودند.شیخ علی اصغر عسگری که از طرفداران شریعتمداری است اظهار می داشت سید شهاب حسینی این سید دیوانه که هنوز الفبای فارسی و عربی را نخوانده روز جمعه 5 /12 /36 در مسجد اعظم رسما به طلاب اعلام کرده که فردا ساعت 9 صبح (شنبه 6 /12 /36) به منزل روحانی بیائید و در جلسه فاتحه شرکت کنید لذا دعوت طلاب به منزل روحانی وسیله این شخص انجام شده و خود او هم منبر رفته و افزود که سید شهاب حسینی عصاکش سید صادق است.
سید رسولی که یکی از منبریهای پائین شهر قم است اظهار می داشت که سید شهاب حسینی دهه آخر صفر در دروازه کاشان روی منبر مطالب تندی گفته از جمله گفته است یزید هم چادر از سر زنان برنداشت و اضافه کرد که سید شهاب حسینی هر کجا منبر می رود قبلاً از سید صادق روحانی دعوت می کند و نامبرده هم در آن مجلس شرکت می نماید و جلو سید صادق شدیدا از وی تعریف و از دولت تکذیب می نماید.
1 نظریه شنبه : این سؤال مطرح است که چرا سید صادق روحانی بدون مشورت با علماء بزرگ جلسه فاتحه گرفت و سایرین نگرفتند.
در جلسه ای که روز چهارشنبه3 /12 /36 در مسجد اعظم از طرف مراجع قم به عنوان مقتولین تبریز گرفته شد گلسرخی منبر رفت رسما از طرف آیات شریعتمداری، گلپایگانی و نجفی اعلام کرد که از این به بعد دیگر مجلس فاتحه نداریم و اگر بنا شود در آینده جلسه ای تشکیل گردد بعدا اعلام خواهیم کرد.
در این جلسه هیچ نامی از سید صادق روحانی و سید محمد وحیدی برده نشده لذا سید صادق از این موضوع ناراحت شده و به عنوان مخالفت با علماء و اینکه اعلام کند که من مستقل هستم مجلس تشکیل داده تا خودی نشان دهد و به اصطلاح جبران شکست مسجد اعظم را بکند ولی اشتباه کرد چون هیچ یک از مراجع ثلاثه در مجلس وی شرکت نکردند و با این کار سید صادق مخالف بودند چون صلاح نمی دانستند که دیگر مجلسی گرفته شود آنهم روز عید.
نظریه یکشنبه : مفاد گزارش صحیح و نظریه شنبه مورد تأیید است سید صادق روحانی از مدتها قبل به فکر آیت الله العظمی شدن افتاده و در نظر دارد به اصطلاح قوره نشده مویز شود ولی جامعه روحانیت او را قبول ندارند زیرا نه سواد کافی برای مرجع شدن دارد نه سنش به آن حدی رسیده که وی را قبول کنند ولی مشارالیه برای رسیدن به مقصود بهر دری می زند و هر گونه خطری را می پذیرد و چون خمینی از راه مخالفت با دولت باین مقام رسیده سید صادق هم راه او را انتخاب کرده است و لذا علم مخالفت برافراشته و بسیار تند و حاد شروع کرده و بخصوص در چندی قبل که از جانب طلاب افراطی حوزه او را خمینی دوم خطاب کرده اند او هم این مساله را به ریش خود گرفته و خیال می کند واقعا جانشین خمینی است، از آنجائی که ایجاد هر گونه تصمیماتی برای روحانیون در موقعیت فعلی موجب بزرگ شدن آنان می گردد برای مقابله با وی به نظر می رسد هیچ حربه ای بهتر از بی اعتنائی نباشد تا در موقعیت مناسبی که تصمیمات لازم درباره اش اتخاذ گردد.
سید شهاب حسینی، شیخ عباس ضیغمی و سید احمد کلانتر که در منزل وی سخنرانی کرده اند هر سه در آن اداره کل سابقه دار بوده و از وعاظ افراطی مخالف می باشد.
شراره نظریه دوشنبه : با تأیید نظریه یکشنبه به استحضار می رساند با ادامه رویه فعلی از ناحیه سید صادق روحانی انتظار می رود انشعاب و دو دستگی در بین مراجع قم ایجاد خواهد شد و با در نظر گرفتن اینکه طلاب جوان و عده ای از دانشجویان مخالف از رویه آیات ثلاثه قم راضی نبوده و آنها را متهم به همزیستی و مماشات با دولت نموده و طرفدار روحانیت به اصطلاح انقلابی هستند لذا نفوذ سید صادق روحانی روز بروز بیشتر شده و طبقه جوان در صف حمایت وی قرار خواهند گرفت.
پارسا نظریه سه شنبه : صحت خبر و نظریه یک شنبه مورد تائید بوده.
سید صادق روحانی...
[ناخوانا]
توضیحات سند:
1ـ آقای سید صادق روحانی برای برپایی این مراسم قبلاً اعلامیه منتشر کرده بود.ساواک در گزارش دیگر خود به شماره 6002 /21 ه و تاریخ 6 /12 /36 متن اعلامیه را چنین نوشته است : «اناللّه و انا الیه راجعون ـ به واسطه شهادت جمع کثیری از مردم مسلمان و شرافتمند تبریز و مجروح شدن جمع کثیری از مسلمانان آنجا و به واسطه گرفتاری و اسارت مردمان غیور آن سامان حضرت آیت الله العظمی روحانی روز مولود را عید نمی گیرند و جلوس به عنوان عید ندارند ولی از صبح ساعت 9 تا ظهر مجلس ختم برای بزرگداشت خون به ناحق ریخته مردم آذربایجان در منزلشان منعقد است.
» 2ـ ساواک در گزارش دیگری بخشی از سخنان سید شهاب الدین حسینی را چنین آورده است : «مرگ بر آن یاوه سرایان و بی بند باران و جنایت گران که در مجلس شورای ملی و در مجلس ضد قانونی ایران این افراد را کمونیست خطاب می کنند.
این افراد را ضد دین بیان می دارند.
سه شبانه روز این خبرنگاران رادیو چه جنایتهایی را که بازگو نکردند.
آیا زنده باد قرآن، زنده باد اسلام و زنده باد مرجع دین، اینها شعارهای ضد ملّی است.
دانشگاه تهران در همین چند روز گذشته تظاهرات کردند و پلیس خونخوار آنها را به وسیله چوب و چماق مجروح کردند.
ملت ایران مرد و زن خواستار بیرون انداختن وکلای ضد ملی و ضد قانونی مجلس شورای ملی و سنا می باشند.
حوزه علمیه قم و تمام حوزه های شهرستانها تا آخرین نفس آمادگی خود را با دانشجویان اعلام می دارند.
ملت ایران تبعید غیر قانونی مرجع عالیقدر مجاهد آیت الله العظمی خمینی را به شدت محکوم می کند و ملت خواستار مراجعت ایشان هستند.
» شماره این گزارش 10069 /21 ه و تاریخ آن 13 /12 /2536 است.
گویا با نظر ساواک برق منزل سید صادق روحانی در زمان برپایی این مراسم قطع شده بود و آقای سید احمد کلانتر برای سخنرانی خود از بلندگوی دستی استفاده کرد.
گزارش دیگری که از وقایع امروز قم در منابع ساواک دیده می شود، گردهمایی امروز بعد از ظهر در مسجد اعظم است.
ساواک در انعکاس این تجمع چنین نوشت: «ساعت 1930 پس از برگزاری نماز مغرب و عشا در مسجد اعظم حدود 3000 نفر از طلاب و 300 نفر از دانشجویان شرکت کننده در مراسم مبادرت به دادن شعار مضره نموده و سپس بین خود آنها درگیری به وجود آمده و پس از آن با آرامی از مسجد خارج شده اند.
» شماره این خبر 1006، تاریخ آن 7 /12 /36 و عنوانش «وضع قم» است.
اشاره به درگیری بین طلاب و دانشجویان به دلیل نفوذ مأمورین امنیتی به داخل آنان بوده و در واقع درگیری بین مأموران رژیم و مبارزان طلبه و دانشجویان بوده است.