تاریخ سند: 20 تیر 1343
موضوع : اعتراض روحانیون برأی دادگاه عناصر نهضت آزادی
متن سند:
شماره : 7863 /20
به قرار اطلاع واصله قرار است ظرف این هفته اعلامیه هائی به عنوان
اعتراض برای دادگاه نظامی علیه سران نهضت آزادی1 از طرف آقایان میلانی.
محلاتی.
نجفی مرعشی.
شریعتمداری.
روحانی و خمینی صادر و پخش گردد و
در این اعلامیه ها جامعه روحانیت شدیدا به رأی دادگاه به عنوان غیرقانونی
بودن اعتراض نماید و به طوری که احمد رضائی.
افتخاری.
مهدی خمسه ای.
رضا سلیمی و چند تن دیگر از اعضاء نهضت آزادی اظهار نموده اند تصمیم دارند
در مورد منعکس نمودن این خبر در خارج توسط دانشجویان مقیم خارج از
کشور به وسیله اعلامیه و اعتصاب اقداماتی بنمایند.
ضمنا زمینه تظاهرات در
ایران هم توسط دانشجویان فراهم می شود ولی به علت تعطیل بودن دانشگاه و
عدم نیروی کافی این موضوع هنوز مورد بحث می باشد.
8947
توضیحات سند:
1ـ انتشار اعلامیه «ایران در
آستانه یک انقلاب بزرگ» در
سوم بهمن 1341 که در آن
انقلاب سفید شاه به عنوان
توطئه ای به وسیله بیگانگان
علیه ملت ایران توصیف شده
بود، با عکس العمل فوری رژیم
روبرو شد.
فردای آن روز ابتدا
آیت الله طالقانی و سپس مهندس
بازرگان، دکتر یداللّه سحابی،
مهندس عزت اللّه سحابی، دکتر
عباس شیبانی، احمد علی
بابایی، مهندس ابوالفضل
حکیمی، سید محمد مهدی
جعفری و چند تن از فعالان
نهضت دستگیر و در زندانهای
قزل قلعه و قصر محبوس شدند.
روز 3 مهر سران و فعالان
نهضت، به اتهام «اقدام بر ضد
امنیت کشور، و ضدیت با
سلطنت مشروطه و اهانت های
گستاخانه نسبت به سلطنت در
دادگاه ویژه نظامی به محاکمه
کشیده شدند دادگاه بدوی به
ریاست سرتیپ ناصر زمانی
پس از 31 جلسه رسیدگی در
تاریخ 16 دی ماه و دادگاه
تجدید نظر به ریاست سرتیپ
عباس قره باغی پس از 15 جلسه
رسیدگی، محاکمه شوندگان به
حبسهای طولانی محکوم شدند.
در این رأی، آیت الله سید
محمود طالقانی و مهندس
بازرگان به 10 سال زندان،
مهندس عزت اللّه سحابی، چهار
سال زندان، دکتر عباس شیبانی
و احمد علی بابایی به شش سال
زندان، مهدی جعفری و مهندس
ابوالفضل حکیمی به 4 سال
زندان محکوم شدند.
(ر.ک :
غلامرضا نجاتی، تاریخ سیاسی
بیست و پنج ساله ایران، ج 1،
صص 334 ـ 297)
منبع:
کتاب
آیتالله العظمی سید محمدهادی میلانی به روایت اسناد ساواک - جلد دوم صفحه 60