تاریخ سند: 20 مرداد 1357
جلسه شوراى هماهنگى1 در استاندارى تشکیل شده بود
متن سند:
به: 312 13570520تاریخ: 20 /5 /37
از: 10 ﻫ 1 شماره: 9327 /10 ﻫ
پیرو: 9326 /10 ﻫ 1 ـ 20 /5 /37
ساعت 1030 روز 20 /5 /37 که جلسه شوراى هماهنگى1 در استاندارى تشکیل شده بود از شهربانى به معاون شهربانى اطلاع دادند که وضع شهر غیرعادى است2 و در بسیارى از خیابانها مردم اجتماع نموده و در حال جمع شدن مىباشند و از آن به بعد مرتباً اعلام مىگردید لحظه به لحظه جمعیت اضافه شده و در حدود ساعت 1115 اعلام گردید که نیروهاى انتظامى در خیابانهاى طوقچى، کاوه، ابن سینا، فروغى، مدرس، دروازه تهران، فلکه پهلوى جلو منزل آیتاللّه خادمى و میدان ششم بهمن مردم با مأموران در گیر و بانکها و اتومبیلها را آتش مىزنند معاون شهربانى اعلام نمود که به هیچ وجه با نیروى موجود و کمک فعلى مرکز توپخانه قادر به اعاده نظم نیست و شورا وضعیت را قرمز اعلام نمود و بلافاصله از طریق آقاى استاندار مراتب به آقاى وزیر کشور اعلام و همچنین قرار شد مرکز توپخانه از طریق نیروى زمینى مراتب را به شرف عرض مبارک ملوکانه برسانند ولى عملاً نیروى کمکى به شهر وارد نشد و رفته رفته جمعیت بیشتر و اقدامات تخریبى توسعه یافت به طورى که تاکنون اطلاع رسیده است کلیه شیشههاى بانکهاى خیابان محمد رضا شاه شکسته شده یک دستگاه ماشین آتشنشانى را آتش زدهاند در خیابان عبدالرزاق بانک بیمه را آتش زده که دو منزل هم سوخته است در خیابان فروغى لاستیکهاى ماشینها را وسط خیابان با بشکههاى نفتى آتش زده اند، در خیابان فتحیه در نتیجه درگیرى یک تیر به پاى یک نفر اصابت نموده، در خیابان شیخ بهائى نیز یک بانک را آتش زدهاند اولین نیروى کمکى مرکز توپخانه شامل یک جیپ و چهار کامیون به شهر رسیده و به کمک مأموران اقدام نمودهاند. نتیجه اقدامات بعدى به استحضار خواهد رسید.
تـقـوى
گیرنده: آقاى عباسیان
گوینده: آقاى نیکسیرت
ساعت مخابره: 1335 ـ 520 /37
توضیحات سند:
1 ـ شوراى هماهنگى اطلاعات و تامینى شورائى بوده که در مواقع بحرانى شهر یا استان تشکیل مىگردید و ریاست آن در استان به عهده استاندار و در شهرستان به عهده فرماندار بود و اعضاء آن فرمانده پادگان، رئیس شهربانى محل فرمانده بالاترین یگان ژاندارمرى محل، رئیس ساواک محل و حسب موضوع اشخاصى از مقامات دولتى محل تشکیل مىگردید و وظایف آن عبارت بودهاند از:
ـ تبادل اطلاعات سیاسى، امنیتى، اجتماعى و ...
ـ ایجاد هماهنگى و همکارى بین ادارات و یگانها
ـ تصمیمگیرى در مورد برقرارى نظم و امنیت در شهر یا استان
ـ بررسى و اعلام وضعیتهاى مختلف امنیتى و مطرح نمودن نیازمندیهاى امنیتى
2ـ یکى از شاهدان اوضاع شهر اصفهان را پیش از ظهر روز جمعه 20 /5 /57 چنین توضیح مىدهد: «در شعاع چند صدمترى محل حادثه (منزل اقاى خادمى) چهره و حالت شهر بار دیگر گوشههاى آن تفاوت مىکرد. دود ناشى زا سوخته شدن وسایل بانکها و مشابه آن محیط را فرا گرفته بود. هر لحظه انتظار برخورد و درگیرى و تیراندازى ماموران مىرفت... کوچهها محل امن و سنگر خوبى بودند و مأموران مىترسیدند به کوچهها هجوم آورند چرا که غافلگیر مىشدند. جلو رفتیم. حالت مأموران مسلح را به خوبى مىدیدیم. با اسلحهها اطراف منزل را محاصره کرده بودند.... در آن هنگام شنیدیم که مىگفتند عدهاى از برادران حدود فلکه شهدا با مأموران درگیر شدهاند تعدادى شهید و زخمى گشتهاند.... حدود ظهر با خبر شدیم که یک نفر را در خیابان مسجد سید تیر زدهاند. به محل زخمى روانه شدیم... دنبال چکههاى خون را گرفته و جلو رفتیم... دیدیم چند نفر با حالت غیر عادى و ناراحتى به نقطهاى بر کف کوچه نگاه مىکنند جلو رفتیم دیدیم چیزى روى زمین قرار دارد و روى آن را پوشاندهاند. یک نفر روى آن را پس زد. قسمتى از بدن آن که تیر خورده بود پس از اصابت گلوله با آن از بدن جدا شده و آنجا کف کوچه افتاده بود... جلو رفتیم... توى یکى از کوچههاى باریک (عدهاى) دور هم جمع شده بودند به آنان ملحق شدیم. دور بدن شهید مهدى قیومیان حلقه زده بودند.» (یادواره نهضت اسلامى تا 22 بهمن 57، صص و 138، سیدحسن نوربخش)
منبع:
کتاب
آیتالله حاج آقاحسین خادمی به روایت اسناد ساواک صفحه 388