درباره حفاظت از اتباع چکسلواکی
تاریخ سند: 5 دی 1357
درباره حفاظت از اتباع چکسلواکی
متن سند:
سفیر جمهوری سوسیالیستی چکسلواکی طی ملاقاتی با مدیر کل سیاسی وزارت امور خارجه اظهار نموده در روزهای اخیر ناراحتی هائی برای بعضی از اتباع چکسلواکی که در نقاط مختلف کشور در اجرای پروژه هائی که با ارتش و شرکتهای خصوصی در ایران کار میکنند ایجاد گردیده و درخواست تامین حفاظت بیشتر از آنها گردیده است.خواهشمند است دستور فرمائید با توجه به لیست کارشناسان مذکور که بپیوست میباشد اقدامات لازم معمول و نتیجه را باین دبیرخانه اعلام فرمایند.
رئیس دبیرخانه کمیته هماهنگی حفاظت.
قرائی
توضیحات سند:
* امروز (5 /10 /57) سفیر امریکا در تهران ویلیام سولیوان با شاه دیدار کرد.آن چه در منابع از جزئیات این دیدار ذکر شده، بار دیگر بر بی ارادگی و وابستگی پادشاه ایران به امریکا حکایت می کند.
«شاه پرسید : امریکا از من می خواهد که چکار کنم؟ سولیوان گفت : ایالات متحده کاملاً از تلاشهای شاه پشتیبانی می کند.
شاه پرسید: اگر اقدام قاطع موجب به راه انداختن حمام خون بشود و یا اگر این اقدام موجب بر قراری نظم و آرامش در کشور نشود آیا باز هم باید ادامه داد؟ سولیوان در پاسخ گفت : اگر شاه می خواهد امریکا مسئولیت اقداماتش را بر عهده بگیرد و چنین توصیه ای از واشنگتن بگیرد، تردید دارد.
شما شاه هستید هم تصمیم گیری و هم مسئولیت آن با خودتان است.
» (همه سقوط می کنند، کیهان، ش 12993، ص 14) برژینسکی در این مورد نوشته است : «ضعف و بی ارادگی مستمر شاه بیشتر نمایان شده و شاه دریافت که در این اوضاع امریکا راه حل مناسبی را نمی تواند به شاه ارائه دهد و باید خودش تصمیم بگیرد.
» (سقوط شاه، جان گروگانها و منابع ملی، ص 35)