تاریخ سند: 17 آبان 1357
متن سند:
از : تیمسار فرمانداری نظامی تهران و حومه احتراما به استحضار می رساند : در اجرای اوامر صادره تعداد 14 نفر از افراد مشروحه زیر در تاریخ 16 /8 /1357 دستگیر شده اند1 استدعا دارد اوامر عالی را امر به ابلاغ فرمایند.معاون ستاد اطلاعاتی ـ سرتیپ سجده ای از طرف سرهنگ ستاد خلیل پور 1ـ عبدالعظیم ولیان2 2ـ رضا صدقیانی3 3ـ منوچهر تسلیمی4 4ـ منوچهر آزمون 5ـ داریوش همایون5 6ـ ایرج وحیدی6 7ـ حسن رسولی7 8ـ هوشنگ اربابی8 9ـ رضا شیخ بهایی9 10ـ ایرج گلسرخی10 11ـ جمشید بزرگمهر11 12ـ حسین فولادی12 13ـ ارتشبد بازنشسته نعمت اللّه نصیری 14ـ سپهبد بازنشسته جعفرقلی صدری استدعای صدور اوامر عالی را در مورد ابلاغ بازداشت آنان برابر ماده 5 قانون فرمانداری نظامی دارد...
.
تصویب شود طبق ماده 5 قانون فرمانداری...
نامبردگان را بازداشت کردند ارتشبد اویسی
توضیحات سند:
1ـ علل دستگیری بعضی از مقامات در برهه انقلاب اسلامی از اقدامات عوام فریبانه دولت ازهاری، دستگیری و بازداشت عده ای از وزرا و سردمداران دولتهای قبلی بود.قره باغی در اعتراضات خود در این زمینه می نویسد : «ارتشبد ازهاری با استفاده از ماده 5 قانون حکومت نظامی، تعدادی از شخصیتهای کشوری و لشکری از جمله نامبردگان زیر را بازداشت نمود: امیرعباس هویدا نخست وزیر سابق، منوچهر آزمون وزیر مشاور سابق در امور اجرایی، داریوش همایون وزیر اسبق اطلاعات و جهانگردی، منصور روحانی وزیر اسبق کشاورزی، ارتشبد نصیری رئیس سابق ساواک، منوچهر نیک پی شهردار سابق تهران، سپهبد صدری رئیس سابق شهربانی کشور، عبدالعظیم ولیان استاندار سابق خراسان، شیخ الاسلام زاده وزیر سابق بهداری، نیلی آرام معاون سابق وزارت بهداری، فریدون مهدوی وزیر اسبق بازرگانی و به طوری که در روزنامه اطلاعات اعلام شد: «موقعی که مأموران فرمانداری نظامی برای بازداشت سپهبد علی محمد خادمی، مدیرعامل سابق هواپیمایی ملی ایران به خانه وی رفتند، نامبرده مبادرت به خودکشی کرده بود.
» امام خمینی (ره) در قسمتی از سخنرانی شان در آبان ماه سال 1357 به همین دست وپازدنهای رژیم اشاره می کند و می فرماید: «...
حالا یک راه دیگری پیش گرفتند و آن اینکه آنهایی که دیروز با او شریک جرم بودند، بعضی شان دوازده سال، سیزده سال در همه جنایاتی که شاه کرده است شریک بودند، حالا به عنوان این که آن خیانت کرده و جرم کرده است گرفته اند.
آن شریک را گرفته اند که این شریک، محفوظ بماند...
» ر.ک : کوثر، جلد دوم، 223.
2ـ عبدالعظیم ولیان، وزیر اصلاحات ارضی در سال 1346، وزیر تعاون و امور روستاها در سال 1350 و استاندار خراسان و نیابت تولیت آستان قدس رضوی در سال 1353 بود.
3ـ رضا صدقیانی، رئیس بانک اعتبارات کشاورزی و استاندار خوزستان در سال 1353 و سپس وزیر تعاون و امور روستاها بوده است.
وی در سال 1355 به سمت مشاور عالی دفتر مخصوص فرح منصوب شد.
4ـ منوچهر تسلیمی، معاونت وزارت اطلاعات، ریاست دانشگاه تبریز و وزارت بازرگانی را در زمان طاغوت به عهده داشت.
5ـ داریوش همایون، فرزند نوراللّه در سال 1307 ه ش در تهران متولد و در رشته دکترای سیاسی از دانشگاه آمریکا فارغ التحصیل شده است.
وی عضو انجمن هنری جام جم، مکتب پان ایرانیسم، حزب ملت ایران، حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران (سومکا ـ وابسته به انگلستان و مورد تائید و حمایت محمدرضا پهلوی) و همچنین معاون حزب و سردبیر روزنامه سومکا (ارگان رسمی حزب مذکور) بوده است.
وی پس از کودتای 28 مرداد 1332 و تشکیل کابینه توسط فضلللّه زاهدی (پدر همسرش) عالی ترین نشان کودتا (نشان رستاخیز) نیز دریافت نموده و از سال 1334 به عنوان مترجم (زبان انگلیسی)، با روزنامه اطلاعات و اداره انتشارات و امور پارلمانی وزارت دارایی همکاری داشته و در سال 1339 با پوشش مطالعه در امور روزنامه نگاری به دعوت آمریکا به آن کشور اعزام گردیده و پس از بازگشت با هدایت سازمان جاسوسی «سیا» به عضویت جبهه ملی درآمده و در کمیسیون حقوق اجتماعی فعالیت داشته.
وی یک سال بعد مورد شناسایی طرفداران مصدق قرار گرفته و به دستور مصدق از جبهه ملی اخراج شده است.
داریوش همایون از اعضای فعال سندیکای نویسندگان و خبرنگاران و همچنین دبیر و عضو هیأت مدیره سندیکای مزبور بوده و در سال 1340 پس از تأسیس شعبه مؤسسه «انتشارات فرانکلین» آمریکا در تهران، در زمینه مؤسسه آمریکا (وابسته به سازمان سیا) استخدام شده و به عنوان خبرنگار برجسته بورسیه یک ساله «نیمن» از طرف آمریکا به وی اعطا گردیده و پس از آن به عنوان نماینده سیار آمریکا در منطقه آسیا به مدت دو سال از شعب «فرانکلین» بازدید می نموده است.
نامبرده در سال 1346 با هدایت آمریکا و حمایت مستقیم شاه و هویدای معدوم و مساعدت اسرائیل «روزنامه آیندگان» را تأسیس و راه اندازی نمود و با توجه به این که همایون یکی از چهره های شناخته شده سازمان «سیا» بود، تصمیم بر این شد، تا امتیاز «روزنامه آیندگان» به نام خانم فریده کامکار شاهرودی باشد.
در همین راستا همایون مجله ای به نام «بامشاد» را راه اندازی نموده که در آن تفسیرهایی بر له اسرائیل و علیه اعراب نوشته و منتشر نموده است.
داریوش همایون یکی از طراحان اصلی تأسیس حزب رستاخیز و در سال 1354 عضو هیأت اجرایی و در سال 1355 قائم مقام دبیرکل حزب مذکور و پس از آن وزیر اطلاعات و جهانگردی در کابینه جمشید آموزگار بوده است.
در اوج قیام و انقلاب ملت ایران، رژیم با هدف فرونشاندن خشم انقلابی مردم تصمیم به دستگیری و زندانی نمودن تعدادی از عاملان جنایتکار از جمله داریوش همایون نمود.
همایون در پی حمله مردم به زندانها در جریان انقلاب اسلامی، موفق به فرار از زندان و اختیار نمودن زندگی مخفی و پس از آن فرار از کشور و پیوستن به عناصر سلطنت طلب در فرانسه شده است.
ر.ک : داریوش همایون به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسیهای اسناد تاریخی، 1378 6ـ ایرج وحیدی وزیر کشاورزی در سال 1350، وزیر آب و برق در سال 1350، وزیر نیرو در سال 1353 و مدیرعامل بنیاد اشرف پهلوی در سال 57 بود.
7ـ حسن رسولی نامبرده به رئیس کل امور بین الملل و مدیرکل امور بین الملل و دبیرکل کمیته المپیک منصوب گردیده و سپس مدیرکل وزارت اطلاعات شد.
8ـ هوشنگ اربابی رئیس اداره کل هواپیمایی و معاونت وزارت راه، عضو شورایعالی جهانگردی، معاون وزارت جنگ و معاون آموزش عالی انسانی وزارت علوم و آموزش عالی بوده است.
9ـ رضا شیخ بهایی بازرس قضایی اداره کل بازرسی کشور، معاون اداری و مالی شهرداری پایتخت، قائم مقام مدیرعامل سازمان مسکن و رئیس دادگاه تجدیدنظر اداری شهرداری بوده است.
10ـ ایرج گلسرخی مدیرکل رادیو ایران در سال 51، مدیرکل برنامه ریزی سازمان اوقاف و سپس مدیرکل حج در سازمان اوقاف بوده است.
11ـ جمشید بزرگمهر مدیرعامل شرکت سهامی تأسیسات جهانگردی، مدیر و مؤسس باشگاه ورزشی «پات کلاب» (تأسیسات ورزشی کرج)، مدیر باشگاه ورزشی شاه و معاون شعبه امور خدمات اداری در صندوق مشترک ایران و آمریکا بوده است.
12ـ حسین فولادی در سال 57 مدیرعامل «شرکت کیان تایر» بود.
ـ اسناد ساواک، پرونده انفرادی.