[گزارش]
تاریخ سند: 17 مرداد 1357
[گزارش]
متن سند:
[گزارش] 0517گزارش ساواک مبنى براینکه از صبح روز 15 /5 حدود 1200 نفر از کارگران کارخانه ماشین‌سازى تبریز ــــــــ بعلت پرداخت پاداش به تکنسینهاى خارجى و عدم پرداخت به آنان از انجام کار خوددارى نموده‌اند و مراتب از طریق مسئولان مربوط تحت رسیدگى میباشد، از شرفعرض گذشت.
اوامر ملوکانه شرفصدور یافت : «چه شد؟»
اوامر شاهانه به استاندار آذربایجان شرقى ابلاغ، اظهار داشت : «کارگران بعلت پرداخت پاداش به سرپرستهاى کارگاهها و عدم پرداخت به آنان دست از کار کشیدند که نماینده‌اى از وزارت کار به تبریز وارد و طى مذاکراتى ـــ قرار شد به آنها نیز پاداش پرداخت گردد. سپس کارگران تقاضاهاى دیگرى بشرح زیر مطرح نمودند :
1ـ حق مسکن به کارگران مجرد داده شود. 2ـ حق سختى کار و بدى آب و هوا داده شود.
3ـ مرخصى سالیانه 12 روز، مانند کارمندان به 24 روز افزایش یابد. 4ـ حقوق اضافه شود.
نماینده وزارت کار تقاضاى اضافه حقوق را غیرقانونى اعلام و قرار شد بقیه موارد را با نظر مساعد در وزارت کار مطرح نماید.1
تصمیمات متخذه روز 17 /5 به کارگران ابلاغ میشود.» دفتر ویژه اطلاعات 17 /5 /2537
در پاسخ اوامر ملوکانه گزارش فوق در ساعت 9300 روز 16 /5 مخابره گردید. دفتر مسئول دفتر
توضیحات سند:
1ـ این گزارشها که حکایت از وجود تبعیض و نارسائیهاى اقتصادى دارد با اعتصاب کارگران پاسخ داده مى‌شد. در نیمه دوم سال 1357 این اعتصابها تقریبا همه پیکر ادارى و اقتصادى کشور را فرا مى‌گیرد و در نهایت تبدیل به یکى از عوامل سقوط نظام شاهنشاهى مى‌گردد. این گزارشهاى سرى در حالى در سطوح بالاى نظام مطرح مى‌شد که مطبوعات در نخستین سالگرد تصدى نخست‌وزیرى جمشید آموزگار از این دوره یک ساله با تقدیر و توصیف یاد کردند. امروز (15 /5 /57) روزنامه اطلاعات کارنامه دولت آموزگار را نمایانگر دگرگونى‌هاى اساسى و تحولات عمیق دانست و نوشت که این دولت در کلیه زمینه‌هاى سیاسى، اجتماعى و اقتصادى 15 ساله گذشته تحولات بزرگى را موجب گشته است. (اطلاعات، ش 15679، ص 1) این اظهارات عجیب در حالى صورت مى‌گرفت که از عمر کابینه آموزگار فقط بیست روز باقى مانده بود.* امروز (15 /5 /57) بخش فارسى رادیو لندن در ساعت 15:20 از قول هفته نامه آبزرور درباره علت ایجاد نفرت مردم از دولت شاه نوشت : «هجوم عظیم تکنسینهاى خارجى و مستشاران خارجى و خانواده‌هاى آنها مایه ایجاد نفرت از خارجیان در ایران شده است. دانشجویان و روشنفکران به عملیات خفقان‌آور پلیس معترضند و شاه ایران با شدیدترین مخالفت از سال 1953