درباره : آیت اله حاج آقا سید عیسی جزایری عطف به شماره 45625/316 ـ 8/8/46
تاریخ سند: 5 آذر 1346
درباره : آیت اله حاج آقا سید عیسی جزایری عطف به شماره 45625/316 ـ 8/8/46
متن سند:
شماره : 2685 /15 ه از : ساواک لرستان به : تیمسار ریاست ساواک اداره کل سوم 316 همان طوری که قبلاً به عرض رسید مدتی قبل نامبرده فوق به قم مسافرت تا از نزدیک با آقایان روحانیون و مراجع تقلید تماس گرفته و اطلاعاتی از نحوه افکار و وضع آنان به دست آورده.چندی قبل روحانی مذکور به خرم آباد مراجعت با ایشان ملاقات و اظهارات وی را به شرح زیر به استحضار می رساند.
آقای جزایری در بدو ورود به قم احساس نموده است که وضع محل آرام نبوده و به طورکلی روحانیون در باطن با یکدیگر اختلاف نظر دارند.
عده ای از طلاب و روحانیون از اینکه آیت اله گلپایگانی مبادرت به اقدامات زیر نموده تا حدودی از وی ناراضی و او را طرفدار دولت می دانند.
1ـ موافقت نموده است که افراد کمتر از 14 سال در حوزه های علمیه شرکت ننمایند.
2ـ با طلاب مذاکره و آنان را متعهد نموده است چنانچه تظاهراتی بر علیه دولت بنمایند از حوزه اخراج شوند.
3ـ دارالشفاء را در اختیار دولت و اوقاف گذاشته که آن را تعمیر نمایند (طلاب عقیده دارند این قسمت را دولت در نظر دارد جز آستانه نماید).
4ـ موافقت نموده در امتحانات طلاب نمایندگان دولت شرکت نمایند.
5ـ با اقداماتی که دولت در مورد اعزام طلاب به نظام وظیفه نموده سکوت نموده است.
آقای جزایری اضافه نمود در شبی که میهمان آقای گلپایگانی بوده در این مورد از ایشان سئوالاتی می نماید.
آقای گلپایگانی در مورد کلیه مسائل فوق پاسخهای قاطع و منطقی داده از جمله در مورد قسمت یکم اظهار می نماید طلاب کم سن و سال ممکن است مانند گذشته موجبات سرشکستگی و آبروریزی را فراهم سازند کما اینکه چند سال قبل جریانت نامطلوبی پیش آمده بود.
در مورد قسمت دوم پاسخ داده است که اصولاً مصلحت نیست طلبه ای که جرئت ندارد در خارج صحبتی کند عکس خمینی را در داخل مدرسه و در داخل اطاق خود نصب نموده و با اعمال بی رویه موجب هتک حیثیت روحانیت شود.
در مورد دارالشفاء اظهار می نماید آقای مهران متولی آستانه گفته است تاجری حاضر شده دارالشفاء را تعمیر نماید و نام آن تاجر را هم نگفته است.
آقای گلپایگانی اضافه نموده پس از اینکه مدرسه را به علت این حرکات ناشایست عده ای طلبه ناراحت بستند یک نفر به نام کوثر از طرف مقامات دولتی به وی مراجعه و برای اینکه وقفه ای در امور طلاب ایجاد نشود شخصا حاضر می شود با دادن تعهد این که از هرگونه اقدامات حاد ومشکوکی در مدرسه جلوگیری نماید مجددا مدرسه فیضیه را تحویل بگیرد و او هم بلافاصله با آقایان آیت اله شریعتمداری در این مورد با آقای گلپایگانی همکاری می نماید لیکن آقای نجفی با این جریان مخالفت و روی خوش نشان نمی دهند.
آقای جزایری سئوال می نماید به چه علت آقای نجفی با شما در این مورد همکاری ننموده است آقای گلپایگانی پاسخ داده که مفهوم آن این است که آیت اله نجفی تحت تأثیر جریاناتی قرار گرفته؟ علاقمند است تا حدود زیادی بر بقیه روحانیون آقائی و سیادت کند ضمنا چون در گذشته با دولت همکاریهایی داشته و مورد ایراد قرار گرفته بود می خواهد جبران گذشته را بنماید.
قرار می شود آیت اله جزایری به نحوی با آیت اله نجفی ملاقات و ترتیبی داده شود که ایشان نیز با آقایان گلپایگانی و شریعتمداری همکاری نماید.
آقای جزایری به وسیله پسر آقای نجفی به نام آقا محمود به منزل آیت اله نجفی دعوت می شود مذاکرات لازم انجام و از نحوه سئوال و جوابهای شخص مذکور استنباط مینماید که نامبرده نیز همان ایراداتی که در ابتدا ذکر شد به آقای گلپایگانی نسبت می دهد.
آقای جزایری مطالبی بر رد ایرادات فوق و به نفع آقایان گلپایگانی و شریعتمداری بیان نموده و نامبرده را تشویق می نماید که بهتر است کلیه مراجع متفقا نقشه ای را تعقیب نموده و چون وضع به صورتی است که امکان هیچ گونه عمل تند و نامتعادل موجود نیست و ادامه اقدامات بی رویه طلاب با حیثیت و آبروی روحانیت مربوط است.
بایستی به هر نحو که امکان داشته باشد روش معتدل در پیش گرفت.
آقای نجفی اظهار می نماید او هم در این مورد نظر خاصی ندارد ولی فعلاً به علت بیماری قلبی نمی تواند فعالیت و رفت وآمدهای زیادی بنماید و آقای جزایری استنباط نموده که موضوع بیماری مطلبی است که مخصوصا آقای نجفی روی آن تکیه می نماید تا تماس مستقیم به آقایان گلپایگانی و شریعتمداری برقرار ننماید.
نتیجه.
آقایان گلپایگانی و شریعتمداری فوق العاده علاقمند هستند که بتوانند وضع طلاب را سر و صورتی داده و از هرگونه اقدام حاد و تند آنان جلوگیری و روابط مناسبی با مقامات دولتی برقرار نمایند.
2ـ آقای نجفی با تشویق عده ای از عناصر افراطی و تندرو کوشش می نماید تا حدودی خود را مخالف نشان بدهد تا طرفداران بیشتری در اطراف خود جمع آوری نماید و علاقمند است نفوذ معنوی خود را از آقایان گلپایگانی و شریعتمداری بیشتر گسترش بدهد.
3ـ اکثریت طلاب افراطی از دخالت وزارت آموزش و پرورش در امر امتحانات طلاب و اعزام آنان به سربازی و عدم آزادی عمل بیشتر تا حدودی ناراحت هستند و علاقه دارند با کمک یک نفر مرجع که تا حدودی تند و افراطی تر باشد برای سنگرهای از دست رفته فعالیتهای بیشتری نمایند.
4ـ روحانیون و طلاب فهمیده و معتدل علاقه دارند بدون جار و جنجال و دور از جریانات سیاسی محیط روحانیت را پاک و منزه حفظ نموده و طلاب علوم دینی به امور کسب علم و دانش بپردازند و اکثریت کامل با این دسته می باشد.
5ـ اقدامات اخیر دولت برای هر کدام از دسته های فوق به نحو خاصی عکس العمل داشته است روحانیون و طلاب افراطی از اینکه پی در پی ضربانی از طرف دولت به آنها وارد شده فوق العاده ناراحت و روحیه خود را از دست داده اند.
روحانینن و افراد معتدل نیز از اینکه با اقدامات فوق لطمه های بزرگی به جامعه روحانیت وارد شده نگران هستند و از نحوه عمل طلاب افراطی فوق العاده عصبانی می باشند.
رئیس سازمان اطلاعات و امنیت لرستان.
شباب اصل سید عیسی جزایری است در پرونده سید محمدرضا گلپایگانی بایگانی شود.
اوانی 314 /10