گزارش خبر موضوع : تماس رضا براهنی با علی اصغر حاج سید جوادی
تاریخ سند: 3 خرداد 1357
گزارش خبر موضوع : تماس رضا براهنی با علی اصغر حاج سید جوادی
متن سند:
روز 25 /2 /37 رضا براهنی از آمریکا ضمن تماس با علی اصغر حاج سید جوادی سئوال نمود در ایران چه خبر است1 من شنیدم خیلی از شهرها شلوغ است.حاج سید جوادی پاسخ داد بله در قم و تبریز بیشتر سروصدا بوده براهنی گفت در مورد تبریز جریان دانشگاه را شنیدم که کشت و کشتار شده ولی در خبری که امروز در واشنگتن پست نوشته بود گویا در خانه آیت اله شریعتمداری بمب گذارده بودند حاج سید جوادی پاسخ داد به خانه ایشان حمله کردند و در حدود سه نفر هم در آنجا کشته اند و گویا یک سرلشگر و یا سرتیپی که از این رنجرها بوده با مسلسل حمله کرده به خانه آقا براهنی سئوال نمود اسم او را میدانی سید جوادی گفت خیر نمیدانم سپس براهنی اضافه نمود در اینجا روزنامه نوشته دولت ایران گفته اینها نمیدانستند و محل را اشتباهی رفتند در این هنگام سید جوادی با خنده تمسخرآمیز گفته بله بله دولت نمیدانسته منزل مرجع شیعیان باصطلاح بزرگ جهان را در قم دولت نمیدانسته سپس براهنی گفته بله خوب باید دولت یک مقدار خریت خودش را هم نشان بدهد حاج سید جوادی سپس افزود در اینجا شبانه روز از این حرفها زیاد است ما که خائن هستیم2 و با خارج تماس داریم فرمودند ما با داخل و خارج در ارتباط هستیم و اضافه کردند میدانیم عمل کیست حاج سید جوادی بعد افزود خوب ما هم که نوشتیم و معلوم است و از طرفی برای اینکه نشان بدهیم آزاد نیستیم و بهر وسیله ای متوسل میشویم مانند تلفن کردن و نامه نوشتن این که دیگر در قرن بیستم مهم نیست و ما کار مخفی کاری نکردیم سپس حاج سید جوادی موضوع را عوض کرد و افزود بله میگویند در آنجا خیلی شدید بوده حدود 160 تا 200 نفر کشته شدند3.
و حکومت نظامی است و از روز سه شنبه با توپ و تانک بروی مردم آتش گشودند تا فردا شب چهارشنبه ضمنا به منزل آقای گلپایگانی هم حمله کردند و ایشان هم دچار سکته شده (در این هنگام ظاهرا براهنی مشغول یادداشت مطالب حاج سید جوادی بوده) و بردندش مریضخانه ولی تقریبا تحت نظر هستند و مثل اینکه مرعشی را بعنوان معالجه چشم و قلب بیرونش کردند و فرستادند بلندن و در مورد گلپایگانی روزنامه ها نوشتند اگر وضع مزاجی او خوب نباشد بخارج منتقل میشود یعنی تبعیدش میکنند براهنی جواب داد دارند اینها را ایزوله میکنند و سپس افزود در رادیو تلویزیون اینجا اعلام کرده دستور داده شده آمریکائیهای مقیم آنجا از خانه بیرون نیایند بدلیل اینکه اعتصاب و تظاهرات سرتاسری وجود خواهد داشت حاج سید جوادی پاسخ داد چند روز است که مردم اینجا با شنیدن این شایعات در وحشت هستند.
همینطور که میگوئید من هم شنیدم بامریکائیهای اینجا گفتند که خوراک آذوقه تهیه کنید و اعلامیه های درآمده که ماشین ها را آتش میزنند و راه پیمائی میخواهند بکنند و امثال اینها خلاصه در مردم هو انداختند و حالت انتظار بوجود آوردند ولی من اصلاً هیچ خبر ندارم که علت این موضوعها چه بوده و سپس در مورد اجتماع مردم در مسجد جامع تهران و سپس تظاهرات در روز مذکور را برای براهنی تعریف و بعد در مورد وضع قم اظهار داشت خیلی از دفعه قبل بدتر و زدوخورد بیشتر بوده و جراید دولت هم که مثل سیل هر چه دلشان میخواهد دروغ مینویسند بعد حاج سید جوادی سئوال نمود در آنجا چه خبر است براهنی پاسخ داد تلویزیون ای بی سی چند صحنه از حادثه ایران را نشان داد گفت چطور گاز اشک آور پرتاب شده که خود من دیدم ولی تمام رادیوها و تلویزیون ها گفتند که ایران شلوغ است ولی در خارج کشور هم همانطور که در آنجا روزنامه ها بشماها دروغ میگویند اینجا هم دقیقا همان حرفها را تکرار کردند اینها همان آخوندها هستند و طلبه های آنجا که زمینهای موقوفه گذشته را میخواهند و با آزادی زنها مخالفند (در این هنگام حاج سید جوادی خنده تمسخرآمیزی نمود) و در ایران آزادیهائی داده شده که اینها با این آزادیها مخالفت دارند این تفسیر [ناخوانا ]باصطلاح کنه های گنده بر گرده اینجاست حالا تو میتوانی فکر بکنی که ما با چه وضع خاصی اینجا روبرو هستیم و ما با یکی دو تا قلم کوتاه با این امپریالیسم مادرقحبه میجنگیم حاج سید جوادی گفت آقا این تذکر را آنجا بدهید که خبرگزاری پارس یک خبرگزاری دولتی است براهنی گفت بله گفتم سپس افزود یک مقدار چیز فرستادم تا آنجا پخش بکنید یاد شده بعد اضافه کرد یک کسی را پیدا کردم که حاضر است تمام اتفاقات و حوادث را بصورت یک آگهی بزرگ منتشر سازد فرد منظور سپس ادامه داد و گفت چندی پیش جلسه خیلی عالی داشتیم در نیویورک و حدود 500 ـ 600 نفر آمده بودند و سخت صحبت کردند مثلاً یک شاعر آمریکائی و خود من و سه چهار نفر زن و مرد درباره اوضاع صحبت کردند1 حالا میخواهیم جلوی سازمان ملل یک چیزی بگذاریم.
سپس بعد از کمی صحبت های متفرقه حاج سید جوادی اظهار داشت حالا دیگر همه چیز دارند میفروشند مثلاً بانک عمران زمینهای دریای خزر جزیره کیش هایت مشهد ـ هایت نمک آبرود شمال که اینها را وسیله یک ملت بدبخت و بحساب بانک عمران و بنیاد پهلوی با پول مردم خریدند و حالا به شرکت نفت میفروشند سید جوادی در مورد جزیره کیش گفت دستور دادند شرکت نفت و هواپیمائی شریک بشوند جزیره را بخرند براهنی پاسخ داد این خودش علائم هجرت است سپس حاج سید جوادی افزود تمام اقلام روزبروز بالا میرود و یک خانه سازی نمیشود یک جاده سازی نمیشود یک راه روستائی درست نمیشود یک متر و در این شهر 5 میلیون نفر ساخته نمیشود و مردم همینطور در روز با زندگی رنج آور دست و پا میزنند سپس بعد از خداحافظی تماس آندو قطع گردید.
نظریه یکشنبه : تماس حاج سید جوادی با براهنی بطور مستمر بوده و باینصورت که حاج سید جوادی اخبار غیرواقع را در اختیار براهنی میگذارد که نامبرده در اختیار جراید و رادیو تلویزیون خارجی آمریکا قرار دهد لذا وضعیت حاج سید جوادی و نحوه فعالیت خلاف مصالح مملکتی وی که بتدریج رو به گسترش است قابل ملاحظه و درخور بررسی و تعمق بیشتر میباشد.
جنت نظریه سه شنبه : نظریه یکشنبه مورد تائید است.
دهر نظریه چهارشنبه : نظریه سه شنبه تائید میگردد.
آرزو
توضیحات سند:
1ـ رضا براهنی در این زمان امریکا بود.غیر از او افراد دیگری نیز چون سعید سلطان پور و فریدون تنکابنی، احمد شاملو و ...
نیز در امریکا یا اروپا بسر می بردند.
اینان از اعضاء کانون نویسندگان بودند.
2ـ اشاره دارد به سخنان شاه در گفت و گو با خبرنگاران داخلی که روز بیست و سوم همین ماه نسبت به برخی از مخالفان ابراز کرد.
شاه کسانی را که با خارج در تماس هستند و در مقابل روی خوش خبرنگاران خارجی از خود بی خود می شوند صفت رذل و پست داد و آنان را خائن دانست.
3ـ همه اطلاعات رد و بدل شده در این شنود ساواک صحیح نیست، امّا نشان از گفته ها و شنیده هایی دارد که آن زمان در مورد حوادث جاری کشور بین مردم مطرح بود.
1ـ ساواک از سخنرانی رضا براهنی در سیاتل واشنگتن گزارشی به داخل کشور فرستاد اما از نیویورک نه.
سخنرانی براهنی در سیاتل با شعارهای گروهی از دانشجویان مقیم امریکا هم همراه بود که او را ساواکی می نامیدند.
این سند در روز بیست و چهارم فروردین، کتاب چهارم آمد.
* ساواک در بولتن 40 /1230 خود که با تاریخ 27 /2 /2537 و با عنوان «فعالیت ایرانیان مقیم خارج از کشور» منتشر کرد، خبری از انتشار یک نشریه داشت به نام «به سوی آزادی ».
«اخیرا از طرف دانشجویان منحرف ایرانی مقیم انگلستان (گروه طرفدار تروتسکی) نشریه ای تحت عنوان «به سوی آزادی» تهیه و در سراسر انگلستان به فروش رسیده است.
در این نشریه ضمن درج مقالات و اشعاری از احمد شاملو، علی اصغر حاج سید جوادی و فریدون تنکابنی (3 تن از اعضاء کانون غیررسمی نویسندگان ایران) مطالب غیرواقعی درباره اقدامات اخیر آشوبگران در ایران عنوان شده است.
»