موضوع: بیانات آقای خطیبی1 مدیرکل دخانیات
تاریخ سند: 7 فروردین 1344
موضوع: بیانات آقای خطیبی1 مدیرکل دخانیات
متن سند:
شماره: 106 /20 الف تاریخ:7 /1 /1344موضوع: بیانات آقای خطیبی1 مدیرکل دخانیات
بعد از ظهر روز 22 /12 /43 عده‌ای در حدود 700 نفر از کارمندان دولت و آقایان خسروانی وزیر کار، فرهنگ مهر2 معاون وزارت دارایی، خطاطان، زین‌العابدین رهبری مدیرکل وزارت دارایی در سالن سمینار دخانیات جهت افتتاح حضور بهم رسانیدند. ساعت 19:00 آقای خطیبی مدیرکل دخانیات پشت تریبون قرار گرفته و بیاناتی به شرح ذیل اظهار می‌نماید.
خیلی متاسفم هئیت وزرا ونخست‌وزیر دعوت ما را قبول ننمودند آقایان وزرا و نخست‌وزیر در بیشتر مجالس که اصلاً سودی برای ایشان و کشور ندارد شرکت می‌نمایند ولی در این نوع مجالس که 4 هزار نفر کارگر و 6 هزار نفر زارع و 2 هزار نفر کارمند در افتتاح و بنیان آن سهیم هستند شرکت ننموده و اهمیت به دعوت ما نمی‌دهند این بی‌اعتنایی دولت موجب دلسردی من و کارکنان موسسه دخانیات را فراهم نموده است دیگر اینکه من از سازمان برنامه و هیئت دولت گله زیادی دارم که طرحی راجع به مبارزه با قاچاق سیگار و بعضی برنامه‌های دخانیات تقدیم نمودم.
وزرا علاوه بر اینکه مرا در آن جلسه راه ندادند بلکه به طرح‌های من هم اهمیت ندادند و هیئت دولت و سازمان برنامه علاقه پیشرفت زندگی 7 هزار نفر کارکنان موسسه دخانیات ندارند و نمی‌دانند که ما با 60 هزار نفر زارع و کشت‌کار توتون سر و کار داریم و مهم‌ترین اعضاء مملکت را تشکیل داده و چرخ مهم اقتصادی کشور را می‌گردانیم.
بنده پیشنهادات زیادی درمورد اصلاح امور فلاحت توتون و وضع دخانیات به هیئت دولت دادم ولی متاسفانه به هیچ کدام آنها ترتیب اثر داده نشد.
کارگران دخانیات با زحمت زیاد و کار زیاد کمترین دستمزد را می‌گیرند در صورتی که گرداننده چرخ اقتصاد مملکت همین کارکنان دخانیات می‌باشند و هیچگونه توجهی به وضع زندگی آنان نمی‌شود اخیراً طرح تازه‌ای در مورد احداث کارخانه توتون اصفهان به دولت تقدیم کردم وقتی چند کمیسیون برای این منظور تشکیل داد قرار شد سازمان برنامه 9 میلیون تومان به موسسه دخانیات در مورد کارخانه اصفهان بپردازد.
متاسفانه سازمان برنامه از پرداخت این مبلغ خودداری کردند این بی‌اعتنایی هیئت دولت به وضع دخاینات باعث کم شدن درآمد دخانیات منتهی خواهد شد قبل از اینکه بنده در راس دخانیات قرار بگیرم دخانیات در حال ورشکستگی و از بین رفتن بود. با سعی و پشت‌کار من دخانیات تا بحال سر پا نگهداشته شده در این هنگام آقای خسروانی وزیر کار پشت تریبون قرار گرفته و از انقلاب ششم بهمن3 و پیشرفت کند کار کارگران دخانیات اظهاراتی می‌نماید سپس فیلم سقوط امپراطور رم نمایش داده شد و در ساعت 10:45 مدعوین محل مذکور را ترک می‌نمایند.
اداره کل سوم بخش 321
به ساواک جنوب غرب جهت تحقیق و اعلام چگونگی
توضیحات سند:
1. مرتضی خطیبی، فرزند محمدعلی در سال 1302 ﻫ ش در تهران متولد شد. وی تحصیلات ابتدایی را در دبستان انتصاریه تهران و مقطع متوسطه را در دبیرستان‌های دارالفنون و دارایی به پایان رساند و از دانشکده حقوق دانشگاه تهران لیسانس دریافت نمود.مرتضی خطیبی در وزارت دارایی استخدام شد و در مشاغلی از جمله پیشکار دارایی خوزستان، مدیرعامل دخانیات، بررسی بازار خاویار ایران، رئیس سازمان ممیزی مالیاتی ایران، مدیر کل مالی وزارت کشاورزی، مدیر کل مالی وزارت بهداری، مدیرکل تمرکز حساب‌های وزارت دارایی، مدیر کل دخانیات، رئیس هیئت مدیره و مدیرعامل شیلات ایران به رژیم پهلوی خدمت کرد و در مناصب گوناگون به قاچاق کالا و سوء استفاده از موقعیت خود پرداخت. در یک مورد با همدستی «تاجیک» مدیرکل شیلات بندر پهلوی و صادق گل‌پرست سی تن ماهی سفید را به این بهانه که فاسد شده به تهران حمل و به نفع خودشان در بازار آزاد به فروش رساندند. مرتضی خطیبی به لحاظ اخلاقی فردی فاسد بود و ساواک وی را اهل مشروبات الکلی و تریاکی معرفی کرده است. وی در سال 1365 درگذشت.
(اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)
2. فرهنگ مهر، فرزند ارباب مهربان در سال 1302 ﻫ ش در خانواده‌ای زرتشتی در تهران به دنیا آمد. تحصیلات ابتدایی را در دبستان جمشید جم، متوسطه را در دبیرستان فیروز بهرام و کالج آمریکایی به پایان رساند و از هنرسرای عالی لیسانس و از دانشگاه لندن دکترای اقتصاد گرفت.
نامبرده در سال 1324 به استخدام دولت درآمد و به عنوان رئیس اداره‌ی نفت، عضو شورای مالی اقتصاد، مشاور عالی وزارت بازرگانی در امور قراردادهای بین‌المللی، مدیر کل اقتصادی وزارت دارایی، مشاور حقوقی و رئیس اداره کل روابط صنعتی و قراردادهای بین‌المللی، مدیر کل اقتصادی وزارت دارایی، عضو کمیته‌ی دائمی حفاظت در وزارت دارایی، مدیرعامل و رئیس هیأت مدیره‌ی شرکت سهامی بیمه‌ی ایران، استاد مدرسه‌ی عالی بیمه، رئیس دانشگاه پهلوی شیراز، عضو هیأت امنای بنیاد فرح پهلوی، هیأت مدیره‌ی بنیاد آرشام، هیأت امنای موزه‌ی هنرهای معاصر، هیأت امنای موزه‌ی نگارستان، هیأت امنای فرهنگسرای نیاوران متعلق به فرح پهلوی، هیأت امنای موزه‌ی آبگینه، هیأت امنای سازمان جشن هنر شیراز، هیأت امنای مرکز ایرانی مطالعات تاریخی و رئیس هیأت مدیره‌ی مؤسسه‌ی آسیایی دانشگاه پهلوی آجودان شاه به کار پرداخت. وی در مشاغل گوناگون دست به اختلاس و زدوبند زد. اگرچه فرهنگ مهربان رئیس انجمن زرتشتیان تهران بود، امّا ساواک در قسمت مذهب او متذکر شده است که وی دینی ندارد و بیشتر گرایش به بهائیت دارد.
وی در کانون مترقی، حزب ایران نوین و حزب رستاخیز عضویت داشت و در تشکیلات فراماسونری در لژهای عطار نیشابوری، کاوه و حافظ عضویت داشت.
(اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی)
3. انقلاب ششم بهمن یا انقلاب سفید: نام حرکتی است که محمدرضا شاه پهلوی به امر آمریکا در سالهای 1340 ـ 1341 در ایران انجام داد. عناوین این حرکت سیاسی را اصلاحات ارضی، ملّی کردن منابع طبیعی و جنگل‌ها، واگذاری سهام کارخانه‌های دولتی به مالکین بزرگی که طی اصلاحات ارضی، زمین خود را به دولت می‌فروختند و اعطای حق رأی به زنان تشکیل می‌داد. لکن در کنار آن قوانین شرع و اخلاق مذهبی و روحانیت هم پایمال می‌شد. مجموعۀ این حرکت به تعمیم زندگی غربی می‌انجامید. طرح انقلاب سفید در کاخ سفید آمریکا ریخته و مأموریت اجرای آن به دکتر علی امینی ـ عاقد قرارداد کنسرسیوم نفتی پس از کودتای آمریکایی ـ انگلیسی 28 مرداد 1332 ـ داده شده بود. امّا شاه پس از مدّت کوتاهی اربابان امریکایی خود را راضی کرد که خود عهده‌دار آن گردد. امینی استعفا داد و شاه، اسدالله علم را که اجدادش به نوکری انگلیس شهرت داشتند، به نخست‌وزیری منصوب و موظف به انجام آن کرد. در ششم بهمن 1341 رژیم شاه با برگزاری همه پرسی فرمایشی سعی بر مثبت نشان دادن نظر مردم داشت که روحانیت به رهبری مراجع در برابر آن ایستادند و با آن مخالفت کردند. نهضت اسلامی به رهبری امام خمینی (ره)، از آن مخالفت و مقاومت و کشمکش سیاسی جوانه زد. انقلاب سفید برخلاف ادعای شاه و اربابان آمریکایی‌اش « سفید » نماند، بلکه از همان ابتدا و در جریان مقاومت مردم و روحانیت ، با خون فرزندان اسلام رنگین گشت. امام خمینی (ره) در این باره فرمودند : «اینها ثمره شوم انقلاب خونین و استعماری است که با تبلیغات و عوام فریبی‌ها می‌خواهند آن را به انقلاب سفید ملقّب سازند و آن را انقلاب شاه و ملّت بنامند... هتک مقدسات اسلام، کشتن علما و مردم مسلمان در زیر شکنجه، هجوم به مدرسه فیضیه و دانشگاهها و کشتار فجیع 15 خرداد، از ثمرات دیگر این انقلاب ننگین است ...»
صحیفه نور، ج 1، صص 322 و 399 رک : فرهنگ واژه‌های انقلاب اسلامی، جلال الدین فارسی، صص 172 ـ 173.