تاریخ سند: 9 دی 1357
پیرو گزارش تقدیمی شماره ۵ – 5/42-05-3-5/10/1357 مقام عالی را آگاه میسازم
متن سند:
از: کلانتری ۳ تاریخ:9 /10 /1357
به: ریاست ستاد فرمانداری نظامی اصفهان و حومه شماره: ۵- 5 /42-05-3
پیرو گزارش تقدیمی شماره ۵ – 5 /42-05-3-5 /10 /1357 مقام عالی را آگاه میسازم اطلاعات واصله از وضعیت اجتماعی که در داخل مسجد مزبور همه روزه از صبح تا ظهر تشکیل میگردد به شرح زیر به عرض میرسد:
١- تعداد جمعیت به حدی است که حیاط و شبستانها گنجایش همه جمعیت را نداشت به طوری که روز پنج شنبه 7 /10 /1357 از مردم تقاضا شده به طور ایستاده به سخنرانیها گوش دهند که جای کمتری را اشغال کنند معالوصف عده زیادی در کوچههای اطراف جمع شده و قادر به وارد شدن به مسجد نبودند
٢- واعظی به نام سید احمد* احمدی فروشانی که از افراطیون مذهبی و محرکین شناخته شده و با سابقه متعدد میباشد. همه روزه سخنرانیهای تحریکآمیز مینماید به طوری که در صحبتهای خود در روز جاری (7 /10) بیوگرافی خود را برای مردم بازگو نموده و اظهار داشته به خاطر مجاهدات و مبارزاتی که از سالها پیش داشتهام بارها دستگیر و زندانی شدهام و حتی مدتی قبل به مهاباد تبعید شدم و در سنگر جدید به فعالیت مشغول گردیدم و امروز با پشتیبانی شما مردم اینجا هستم.1 دیگر امروز روز نشستن نیست، همه بپاخیزید و در این اثنا خود در روی منبر بپا خواسته و بقیه سخنرانی خود را به طور ایستاده ادامه داده و اضافه کرده از نشستن خستهام.
۳- در اطراف حیاط مسجد عکسهای کشتهشدگان به طور رنگی یا سیاه و سفید چسبانده شده و در زیر عکسها بیوگرافی و شرح حال آنان درج شده.
۴- شرح مبسوطی به دیوار مساجد به صورت اعلامیه چسبانیده و در آن از اموال - مستقلات سلطنتی در داخل و خارج کشور اعم از ویلاها - کازینوها - پیستهای اسکی و غیره که مالکیت آنها را اعلیحضرت همایونی نسبت داده و ارقام فوقالعاده هنگفتی را نیز ذکر نموده که از طرف معظمله در بانکهای خارج نگهداری شده و جمع کل این ارقام را 000 /000 /000 /490 دلار ذکر نموده است و در ذیل آن جملاتی را از سخنرانیها و مصاحبههای ایشان از مطبوعات خارجی استخراج نموده که با وضعیت فوقالذکر مغایرت داشته و جنبه تحریکآمیز و حتی استهز اگر دارد2
۵- عکس بزرگی از آیتالله خمینی در حال برگزاری نماز جماعت در پاریس به دیواره مسجد نصب که در صف اول نمازگزاران عکس شخصی به نام ناصر قشقائی3 رئیس اهالی قشقائی به چشم میخورد و در ذیل عکس جملهای بدین مضمون نوشتهاند - کسی که قادر باشد حکومت را به زانو در آورد قادر به اداره حکومت هم خواهد بود مراتب جهت استحضار معروض میگردد. ضمناً سخنرانی قبلی که در گزارش قبلی به عرض رسیده همین شخص (سید محمد احمدی فروشانی) بوده که از پشت منبر برای جمعیت ایراد میکرده است.4
گیرندگان:
١- ریاست دایره سرکلانتری پیر و گزارش فوق و بازگشت به امریه شماره 1582 /3-7 /10 /1357
۲- ریاست دایره اطلاعات جهت بررسی و اقدام به عرض میرساند. 16 /10
اسامی این پرسنل لازم است ثبت شود با درجه وظیفه ۱ طبقه ۲
فرمانداری نظامی به این شخص وسیله مراجع دین ابلاغ شود دست از تحریک مردم بردارد اگر ادامه داد دستگیر شود. 16 /1 /57 [احمد غفاری]
توضیحات سند:
* - سید محمد صحیح است.
*گزارشگر اشتباهاً سقز را مهاباد گزارش نموده است.
1- تشکیل مجلس ختم برای شهدا در مسجد حکیم:
سخنران این جلسه حجتالاسلام سید محمد احمدی بود که در چهلم شهدای تبریز در مسجد حکیم صحبت نموده، تبعید شد. بعد از ۹ ماه تبعید در سقز باز او را به زندان بردند و باز آزاد شدند مجدداً به زندان بردند در سخنان شدید خود که ۲ ساعت طول کشید هدف کلی از مبارزه را چنین بیان داشت:
منطق مبارز، اینست: تبعید در راه خدا مسیر و انجام رسالت است زندان در راه خدا ریاضت فیالله است و قتل در راه خدا شهادت است.
امیرالمؤمنین میفرمایید: إنَّ اَکرَمَ الموت القتَل گرامیترین مرگها شهادت در راه خداست.
سخنران گفت: رفتم در حالی که نهضت در حال شکل گرفتن و حرکت در این استان بود. و برگشتم به سوی اصفهان غالب و پیروز و غرور آفرین و سربلند و آزاد. در منطق قرآن و به سوی مردمی که در راه رسیدن به هدف بیم و هراسی ندارند.
یادواره نهضت اسلامی در اصفهان سید حسن نوربخش ج ۳ ص ۹۷
۲- اطلاع از رقم دقیق ثروت شاه به دلیل محرمانه نگه داشتن آن ممکن نیست. فریدون هویدا معاون اشرف پهلوی در کتاب سقوط شاه ص ۱۴۶ مینویسد:
«فقط اوراق بهادار شاه بیش از یک میلیارد دلار به ارقام حسابهای خود در آمریکا افزوده است و سهام عمده ۱۷ بانک و ۲۵ کارخانه صنعتی، ۸ شرکت استخراج معدن، ۱۰ کارخانه مصالح ساختمانی، ۴۵ شرکت مقاطعه کاری راه و ساختمان و غیره به شاه تعلق دارد»
نیویورک تایمز پس از فرار شاه در دی ماه ۱۳۵۷ مینویسد:
ثروت شاه فقط با ثروت کسانی نظیر را کفلر (بزرگترین سرمایهدار آمریکا)
ارزش املاک و مستغلات شاه در خارج از کشور (استرالیا) ایتالیا، سوئیس، فرانسه و آمریکا) از مرز ۲۰ میلیارد دلار متجاوز است.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی دادگاه انقلاب اسلامی حکم جلب شاه و مصادره اموال وی و خاندانش را صادر کرد. بر همین اساس وزیر دادگستری دولت موقت در بیانیهای اعلام کرد: شاه چند ماه قبل از سقوط خود مبلغی معادل ۱۵ میلیارد دلار به خارج فرستاده و همچنین عدهای دیگر از نزدیکان وی مبلغ ۲۱ میلیارد دلار به خارج ارسال کردهاند.
٣- ناصر قشقایی محمد ناصر قشقائی فرزند اسماعیل خان صولتالدوله در سال ۱۲۸۷ شمسی به دنیا آمد. از کودکی به امور ایلاتی پرداخت. در جریان جنگ جهانی اول و ابتدای مقابله قشقائیها با بریتانیا به نمایندگی از طرف پدرش به مذاکره با آنان پرداخت. پس از شکست جنگ نیز از جانب صولت با انگلستان قرار داد صلح امضا کرد. در دوره هشتم به همراه پدرش به نمایندگی مجلس انتخاب شد و با وی نیز دستگیر گردید. وی مدتی پس از مرگ صولتالدوله از زندان آزاد شد رهائی وی ظاهراً به دلیل جشنهای ازدواج محمدرضا پهلوی و ملکه فوزیه بود) پس از آزادی، ابتدا به خراسان رفت. سپس دوباره به تهران بازگشت و در آدران شهریار به کشاورزی مشغول گردید و به دنبال حوادث شهریور ۱۳۲۰ شمسی خود سرانه به فارس و میان ایل بازگشت.
محمد ناصر قشقائی و برادرش پس از شروع نهضت ملی شدن صنعت نفت به یاری مصدق شتافتند. پس از کودتای ۲۸ مرداد مدتی با عوامل رژیم درگیر و در پی آن راهی خارج از کشور شد.
ناصر قشقایی در بهمن ماه ۱۳۶۲ در آمریکا درگذشت. ر.ک: سالهای بحران. خاطرات روزانه ناصر قشقایی
۴- با جستجو در پرونده انفرادی حجتالاسلام احمدی و پروندههای موضوعی گزارش موصوف یافت نشد.
منبع:
کتاب
روشنگر دوران / حجتالاسلام حاج سید محمد احمدی به روایت اسناد ساواک صفحه 346