تاریخ سند: 19 مهر 1357
تظاهرات اخلالگرانه عده ای از قشریون مذهبی در شهر مشهد ـ استان خراسان
متن سند:
1ـ ساعت 1700 روز 19 /7 /57 (2537 شاهنشاهی)، حدود 1500 نفر از قشریون
مذهبی و محصلین مدارس شهر مشهد، متدرجا از منازل آیت الله سید حسن طباطبائی
قمی، سید عبداللّه شیرازی و سید کاظم مرعشی خارج شده و در خیابان خسروی نو در
حالیکه گروه دیگری بآنان پیوسته و یکعده 3000 نفر را تشکیل میداده اند، اجتماع و
به تظاهرات خیابانی پرداخته اند.
تظاهر کنندگان بمنظور جلوگیری از عبور اتومبیل مامورین انتظامی و خنثی کردن
اثرات گاز اشک آور در خیابان مذکور، به آتش زدن مقوا مبادرت کرده اند.
مأمورین فرمانداری نظامی با استفاده از گاز اشک آور، اقدام به متفرق کردن
تظاهرکنندگان نموده و متعاقب آن متظاهرین ناگزیر با تقسیم بدستجات کوچک به
خیابانهای مجاور گریخته و سپس متفرق شده اند.
2ـ ساعت 2000 روز 19 /7 /57، مجلسی با شرکت حدود 2500 نفر از قشریون
مذهبی جهت برگزاری نماز جماعت، در منزل آیت الله سید عبداللّه شیرازی برگزار
گردیده است.
1
قشریون مذهبی در خلال ادای نماز، بدیوار منزل مذکور عکس عقربی که در زیر آن
«دولت ایران» نوشته بود، الصاق نموده اند.
3ـ ساعت 1000 روز 20 /7 /57، حدود 3000 نفر از دانش آموزان و قشریون مذهبی
در منزل آیت الله سید حسن طباطبائی قمی در شهر مشهد اجتماع کرده اند.
در این
اجتماع عبدالکریم هاشمی نژاد یکی از وعاظ افراطی سخنرانی تحریک آمیزی ایراد کرده
و گفته : «من این مطالب را میگویم تا مرا دستگیر و شکنجه نمایند و اعدام کنند.
»
ارزیابی خبر :
خبر صحت دارد
اقدامات انجام شده :
مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ روزنامه ها درباره
تظاهرات امروز (19 /7 /57)
شهر مشهد چنین نوشتند :
«ساعت 30 /7 بعدازظهر
چهارشنبه گروه کثیری از
دانش آموزان مدارس مختلف
مشهد به اتفاق چند روحانی
پس از ترک منزل آیت الله
العظمی طباطبایی قمی دست
به تظاهرات زدند.
تظاهرکنندگان که
پلاکاردهایی با شعارهای
مختلف حمل می کردند در
خیابان خسروی نو و در فلکه
دقیقی با نیروهای انتظامی
مواجه شدند و با شلیک گلوله
هوایی از سوی مأمورین
متفرق شدند.
در پی این
برخورد بیش از هزار تن از
روحانیون، دانشجویان و
طبقات گوناگون مشهد در
منزل حضرت آیت الله
شیرازی اجتماع کردند و به
سخنرانی چند روحانی و
دانشجو گوش فرا دادند.
سپس اجتماع کنندگان طی
شعارهایی خواست های خود
را اعلام کردند.
در پایان این
اجتماع یکی از وعاظ به نام
شیخ تهرانی پیرامون مسائل
جاری کشور و تنگناهای
فرمایشی موجود سخن گفت
و ضمن آن مردم را به آرامش
و استقامت دعوت کرد.
شرکت کنندگان در این
اجتماع آن گاه به منازل خود
بازگشتند.
عصر همین روز در
نقاط مختلف شهر تظاهرات
به طور پراکنده به چشم
می خورد.
از جمله
خیابان های پهلوی و رازی
شاهد تظاهراتی بودند که در
جریان آن شیشه های کارخانه
نان ماشینی رضوی شکسته
شد.
» (اطلاعات، ش 15734،
صص 21 و 22)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 13 صفحه 232