از حدود ساعت 9.30 روز جاری تعدادی زیادی از مغازه‌های علیآباد مبادرت به بستن نموده‌‌اند
تاریخ سند: 19 شهریور 1357
از حدود ساعت 9.30 روز جاری تعدادی زیادی از مغازه‌های علیآباد مبادرت به بستن نموده‌‌اند
متن سند:
شماره: 1698/گ 1 تاریخ: 19 /6 /2537[1357]از حدود ساعت 9.30 روز جاری تعدادی زیادی از مغازه‌های علیآباد مبادرت به بستن نموده‌‌اند. ضمناً در گرگان نیز شایع است که فردا 20 /6 /57 نیز مغازه‌های خود را به مناسبت همدردی با وقایع1 روز 17 /6 /57 تهران تعطیل نمایند.2
مراتب ساعت 11.30 به ساری. آقای بیگدلی تلفنگرام گردیده است.
توضیحات سند:
1. اصل: + در2. واقعه 17 شهریور: به دنبال برگزاری نماز عید فطر به امامت شهید آیت‌الله دکتر محمد مفتح در تپه‌های قیطریه تهران، حدود سه میلیون نفر در خیابان‌ها دست به راهپیمایی زدند و رهبری این تظاهرات آرام را روحانیت تهران به عهده داشت و مردم سربازان مستقر در مسیر راهپیمایی را غرق بوسه و گل کردند. عظمت این حرکت به حدی بود که «سولیوان» سفیر آمریکا در ایران نوشت: «راهپیمایی عید فطر، شاه را هم تکان داد.» مجدداً روز پنج‌شنبه، 16 شهریور مردم تهران، علی‌رغم اطلاعیه دولت مبنی بر ممنوعیت هر نوع تظاهرات، به دعوت روحانیت مبارز تهران به خیابان‌ها ریخته و به سمت قیطریه به میعادگاه روز فطر حرکت کردند. «سولیوان» می‌نویسد: «شاه که از سرعت سیر حوادث نگران بود، در آن روز فرماندهان نیروهای مسلح را نزد خود فراخواند و یک جلسه طولانی با آنها تشکیل داد. در پایان این جلسه تصمیم گرفته شد در تهران و چند شهر دیگر، حکومت نظامی اعلام شود و تاریخ اجرای مقررات، روز 17 شهریور تعیین گردد (مأموریت در ایران ص 114)، روز جمعه 17 شهریور که بیشتر مردم از اعلام حکومت نظامی بی‌اطلاع بودند، هزاران نفر در میدان ژاله اجتماع کردند تا تظاهرات دیگری را ترتیب دهند. آنها با مأمورانی مواجه شدند که میدان و خیابانهای اطراف را با سلاح‌های خودکار در محاصره داشتند. ناگهان مأموران به سوی آنها آتش گشودند. مردم در حالی که شعار «مرگ برشاه» و «درود برخمینی» می‌دادند، در خون خویش غلتیدند، دولتیان تعداد کشته شدگان را 95 نفر و مجروحان را 250 نفر اعلام کردند. این در حالی است که هیچ‌گاه تعداد شهیدان و مجروحان میدان شهدا در جمعه خونین مشخص نگردید.
ـ شرح احوال رجال، ج یک، ص 375 و 376.