موضوع: خزعلی- واعظ
تاریخ سند: 26 اردیبهشت 1351
موضوع: خزعلی- واعظ
متن سند:
از: 10/ ی تاریخ:26 /2 /1351به: 10/ ﻫ شماره: 579 /10/ی
موضوع: خزعلی- واعظ
ساعت 0800 روز 23 /2 /51 یکی از وعاظ اهوازی که ساکن قم می‌‌باشد به نام خزعلی، به دعوت آقای اولیاء به یزد وارد و در باغ آقای حسین بشارت (یکی از بستگان اولیاء) واقع در جنب کارخانه افشار یزد اقامت نموده و بعدازظهر همه روز[ه] در منزل آقای اولیاء (واقع در کوچه حنا) به منبر می‌‌رود. عده‌ای از روحانیون و طلاب یزدی منجمله شیخ محمد صدوقی.1 شیخ ابوالقاسم مناقب. شیخ کاظم راشدپوریزدی. شیخ محمد جوادی ندوشنی. شیخ محمدتقی جوادی ندوشنی. شیخ کاظم شرفی. شیخ محمد محمودآبادی (معروف به صدر) و شیخ عباس دوست حسینی از وی دیدن نموده و پیرامون مسائل مختلف صحبت می‌‌نمایند. در این بازدید از اوضاع قم صحبت به میان می‌‌آید. آقای خزعلی اظهار می‌‌دارد شیخ علی‌اکبر هاشمی2 را آزاد کرده‌اند اما چند نفر دیگر را دستگیر نموده‌اند از جمله شیخ محمد یزدی. آقای گرامی. آقای قدوسی3 در این هنگام شیخ محمد جوادی اظهار می‌‌دارد اخیراً دستگاه نسبت به روحانیون بد شده است. مشارالیه اضافه می‌‌نماید چند روز قبل رفسنجان بودم آقای شیخ عباس پورمحمدی را گرفتند و معلوم نیست به کجا برده‌اند و قصد داشتند شیخ حسین هاشمیان را نیز دستگیر نمایند ولی موفق نشدند چون وی چادر زنانه پوشیده و فعلاً هم با چادر زنانه در منزل خودش اقامت دارد و من او را در همین حال در منزلش ملاقات کرده‌ام.
نظریه شنبه: آقای خزعلی در رمضان سال گذشته ممنوع‌المنبر بوده و سه ماه (تیر، مرداد و شهریور [1350]) نیز به زابل تبعید شده بوده است.
نظریه یکشنبه: 1. منبع قابل اطمینان است. 2. به موجب مراقبت‌های معموله تاکنون رفتار مشکوکی از خزعلی در این منطقه مشهود نگردیده است. (روان)
نظریه 10/ی: نظریه یکشنبه مورد تائید است.
توضیحات سند:
1. شهید آیتالله محمد صدوقی در 10 اسفند سال 1287 ﻫ ش در یزد چشم به جهان گشود. نسب ایشان به فقیه جلیل‌القدر شیعه شیخ صدوق میرسد. وی در کودکی پدر و مادر خود را از دست داد و تحت سرپرستی میرزا محمد کرمانشاهی پسرعموی خویش به تحصیل علوم پرداخت و در سال 1309 به قم عزیمت و در درس حاج شیخ عبدالکریم حائری شرکت کرد. ایشان از بدو ورود به قم، به دوستی و هم صحبتی با امام خمینی(ره) دل بست و با بالا گرفتن موج توفنده جریان فدائیان اسلام، خانه خود را پناهگاه امن آنان قرار داد و به همکاری با ایشان پرداخت.او در ممانعت از خوانده شدن نماز بر جنازه رضا شاه فعالیت چشمگیری داشت. در سال 1330 به یزد بازگشت و در پی واقعه 15 خرداد 1342 در اعتراض به دستگیری حضرت امام به تهران نمود. در سال 1343، با تبعید امام به ترکیه در خانه به سوگ نشست و از اقامه جماعت خودداری کرد و دیگران را هم از گفتن اذان و برپایی جماعت منع کرد. آیتالله صدوقی ضمن سر و سامان دادن به حوزه علمیه یزد در هر فرصتی مخالفت خود را با رژیم شاه آشکار میکرد.
وی در سال 1354 ممنوعالخروج شد و به سال 1356 سپاه اسلام را در یزد تشکیل داد. با وقوع شهادت حاج آقا مصطفی خمینی به سازماندهی مبارزات در بخش وسیعی از کشور اقدام نمود و نقش محوری خود را در طول مبارزات سال‌های 1356 و 1357 که به پیروزی انقلاب اسلامی انجامید، به خوبی ایفا کرد. پس از پیروزی انقلاب برای تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی از طرف مردم یزد راهی مجلس خبرگان شد و برای تدوین اصل ولایت فقیه تلاش بسیار نمود. امامت جمعه و نمایندگی امام، مسئولیت دیگری بود که او به عهده گرفت. حضرت آیتالله صدوقی که به فرموده حضرت امام(ره) عزیزی بود که در تمام صحنههای انقلاب حضور داشت و برای خدمت به خلق و انقلاب سر از پا نمی‌شناخت سرانجام در روز یازدهم تیرماه 1361 با دهان روزه در محراب نماز جمعه توسط منافقین شقی به شهادت رسید.
ر.ک: یاران امام به روایت اسناد ساواک، شهید آیتالله حاج شیخ محمد صدوقی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1377
2. اصل: هاشمیان.
3. اصل: قدوس.