موضوع: کارخانه قند شیروان
تاریخ سند: 3 اسفند 1355
موضوع: کارخانه قند شیروان
متن سند:
از: 9/ق ﻫ تاریخ: 3 /12 /2535[1355]به: 9/ﻫ 3 شماره: 1845/ق ﻫ
موضوع: کارخانه قند شیروان
از روزی که کارخانه قند شیروان را آقای هژبر یزدانی1 خریداری نموده است، وضع مالی کارخانه به هیچ وجه رضایت بخش نمی‌باشد و در این مورد ضمن اینکه حقوق کارکنان کارخانه مدت سه ماه است به موقع پرداخت نمی‌گردد، پیمانکاران چغندر هم از این بابت سخت نگران بوده، زیرا بعد از یک سال کشت و برداشت محصول خود، با در دست داشتن چک‌هایی که کارخانه به آنان داده و به بانکها مراجعه می‌کنند [و] قابل پرداخت نمی‌باشد، سرگردان شده‌اند و همچنین بانکها از قبیل بانک صادرات حدود 10 میلیون تومان و بانک ملی حدود 5 /2 میلیون تومان و سایر بانکها هر یک به نسبت خود از کارخانه طلبکار می‌باشند.
نظریه شنبه . آقای هژبر یزدانی که کارخانه را خریداری نموده، به علت اینکه وی تاکنون به کارخانه نیامده است گویا از اوضاع و احوال کارخانه بی‌اطلاع می‌باشد.
نظریه یکشنبه . خبر صحت دارد. شهپر
نظریه 9/ق ﻫ . خبر صحت دارد. وضع مالی کارخانه بسیار نگران‌کننده و پیمانکاران چغندر از این بابت بسیار ناراحت می‌باشند.
11065 /9ﻫ3- 9 /12 /35 ـ دایره 2 . 15 /12 /35
توضیحات سند:
1. هژبر یزدانی، فرزند رضاقلی در سال 1313 ﻫ ش در سنگسر از توابع سمنان به دنیا آمد. وی بهایی و از نزدیکان و معتمدان رژیم پهلوی بود. خاستگاه او ناحیه سنگسر و شغل اولیهاش چوپانی و شکار حیوانات بود؛ اما وابستگی او به فرقه ضالۀ بهائیت و آشنایی و همدستیاش با سران ساواک باعث شد که پلههای ترقی را برای کسب ثروت یکی پس از دیگری طی کند.هژبر یزدانی در اقدامات عوامفریبانه رژیم پهلوی در دستگیری برخی از سران رژیم در سال 1357 دستگیر شد، ولی توانست پیش از وقوع انقلاب از کشور فرار کند. وی یکی از سهامداران اصلی بانک صادرات بود و به همین دلیل این بانک همیشه مورد اتهام مردم و علما بود. در طول تظاهرات مردمی علیه شاه، شعب این بانک بیش از دیگر مراکز مورد حمله قرار گرفت. وی در سال 1389 در خارج از کشور درگذشت.
ر.ک: رجال عصر پهلوی به روایت اسناد ساواک، هژبر یزدانی، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، 1384.