صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع: خسروانی دبیرکل حزب ایران نوین

تاریخ سند: 7 تیر 1345


موضوع: خسروانی دبیرکل حزب ایران نوین


متن سند:

از: 300/ الف تاریخ:7 /4 /1345
به: بخش 321 شماره: 346 /300/ الف
موضوع: خسروانی دبیرکل حزب ایران نوین

صادق بهداد1 در مذاکرات خصوصی خود می‌گفت خسروانی دبیرکل حزب ایران نوین به کمک برادرش که سفیر کبیر ایران در آمریکا می‌باشد فعالیت‌هایی را بسیار ماهرانه در پشت پرده آغاز کرده‌اند که با نزدیک شدن به آمریکاییها به آنها اطمینان دهند اگر ریاست دولت به عهده خسروانی دبیرکل حزب ایران نوین قرار گیرد در مسائل مربوط به نفت و همچنین جلوگیری از گرایش ایران به طرف شرق نظر دیپلماسی آمریکا را مورد اجرا قرار خواهد داد. بهداد می‌گفت در مسافرت اخیر خسروانی به اروپا برای شرکت در کنفرانس بین‌المللی کار که نمایندگان کشور آمریکا نیز در این کنفرانس حضور دارند خسروانی خواهد توانست عده‌ای را به دور هم جمع کرده با حمایت آمریکایی‌ها حکومت را در ایران به دست گیرد و خسروانی که سالها است در آرزوی نخست‌وزیری است می‌خواهد قبل از اینکه حزب ایران نوین متلاشی شود و او از صحنه سیاست خارج گردد از موقعیت حزبی خود و موقعیت برادرش در آمریکا استفاده کرده حکومتی به نفع سیاست آمریکا تشکیل دهد. ﻫ
روی پرونده خسروانی خ - س بایگانی شود- 22 /4 /45 151

توضیحات سند:

1. محمدصادق بهداد، فرزند باقر در سال 1295 ﻫ ش در مشهد متولد شد. پس از سپرى کردن دوره‌ی ابتدایى از دبیرستان دارالفنون دیپلم گرفت و در رشته‌ی حقوق از دانشگاه تهران فارغ‌التحصیل گردید. وی در سال 1320 در وزارت دارایى استخدام شد و بعد از آن به شغل وکالت پرداخت و به دلیل خدماتش به رژیم در جریان کودتاى 28 مرداد 1332 بازرس دولت در شرکت بیمه شد و مدتى عضو هیأت مدیره‌ی بنگاه خالصجات بود و در کابینه‌ی شریف امامى در سال 1339 از طرف نامبرده به عنوان رابط بین کابینه و مطبوعات انتخاب شد و همزمان مشاورت حقوقى وزارت اطلاعات را برعهده داشت.
صادق بهداد در سال 1331 در میتینگ حزب ایران شرکت مى‌کرد و طرفدار مصدق بود و در سال 1336 هنگام توقیف روزنامه شاهد ارگان حزب زحمتکشان با آنها همکارى داشت. مشارالیه صاحب امتیاز روزنامه‌ی جهان و مجله‌ی جام جهان‌نما بود که در سال 1336 به اتحادیه‌ی مصر و سوریه در روزنامه حمله و آنها را دست‌ساخته کمونیست‌ها معرفى کرد.
نامبرده ارتباطات مشکوکى با مقامات انگلیسى و آمریکایى و عبدالله‌ شاطى رئیس دفتر سفارت کویت (مأمور اطلاعاتى) داشت و تا قبل از دستگیرى در سال 49 به دلیل مکاتبه با تیمور بختیار، مسئولان جایگاه خاصی براى وى قائل بودند، به نحوى که در جشنى که به مناسبت سومین سال انتشار روزنامه‌ی جهان در هتل پلازا برپا شده بود، عده‌ی زیادى از مقامات دولتى از جمله علم، امینى و سفراى خارجى شرکت کرده بودند.
نامبرده یکى از دوستان نزدیک سپهبد تیمور بختیار ـ اولین رئیس ساواک ـ بود و در زمان ریاست تیمور بختیار، صادق بهداد طى نامه‌اى به دوستش درخواست همکارى جهت مقابله و انجام هر مأموریتى از طرف نامبرده را کرده است، به نحوى که برادر صادق بهداد، بازرس سازمان نقشه‌بردارى سازمان برنامه، خود را کارآگاه معرفى مى‌کرد و در سال 1338 طى صحبتى نزد همکارانش اظهار داشته که برادرش (صادق بهداد) با تیمسار بختیار ارتباط دارد و با سرهنگ ناصر کیانى، افسر سازمان امنیت به یک مأموریت سرى رفته است.
مشارالیه اهل زدوبند و تبانى بود و از این راه پول‌هاى کلانى به دست آورد و به دلیل شایعه‌ی این امر حتى یک بار در سال 1340 بازرس شهردارى علیه او شکایت کرده و راهى زندان مى‌شود، ولى با دستور نخست‌وزیر از زندان آزاد مى‌شود.
با توجه به موارد فوق، ساواک طى یک ارزیابى وى را چنین معرفى کرد : «صادق بهداد یک مرد اصولى و متین است، اهل زدوبند نیست، طرفدار مقام شامخ سلطنت و مخالف سیاست شوروى و کمونیسم و مرد مورد اعتمادى است و نشریه جهان مفید مى‌باشد و در بین مطبوعات جایگاه دارد.»
صادق بهداد در سال 1348 طى نامه‌اى که از طریق پیک براى تیمور بختیار مستقر در عراق نوشت، به او جهت نیل به مقصود، توصیه کرد تا اقدام به ترور برخى از شخصیت‌هاى مملکتى نماید تا وضع موجود متزلزل شود و به دلیل اطلاع ساواک از مضمون این نامه، نامبرده دستگیر و به اتهام اقدام علیه امنیت داخلى به هفت سال زندان مجرد محکوم مى‌شود و باوجود حکم صادره با خانواده‌اش ملاقات حضورى داشت و شاه دستور فرستادن پول براى فرزندانش که مشغول تحصیل در آمریکا بوده‌اند را صادر کرد. وى پس از یک سال حبس به مناسبت سالگرد کودتای آمریکایی ـ انگلیسی 28 مرداد از زندان آزاد شد. براساس اسناد ساواک، بهداد از هواداران جبهه‌ی ملى و دکتر مصدق و از نزدیکان دکتر مظفر بقایى رهبر حزب زحمتکشان بوده است. وى در سال 1331 مؤسس کلوپ مصدق وابسته به جبهه‌ی ملى در مشهد بوده و در تاریخ 3 /11 /40 به اتهام اقدام بر ضد امنیت داخلى دستگیر و در تاریخ 19 /12 /40 با موافقت نخست‌وزیر وقت آزاد مى‌شود. بهداد در مدتى که به عنوان مدیر روزنامه‌ی جهان مشغول بود، صور قبیحه و مستهجن را در آن منتشر مى‌ساخت که موجب عکس‌العمل شدید مردم به آن شده بود و بدین جهت ساواک از وى کتبا تعهد گرفت که از ادامه‌ی آن امتناع کند. وى پس از انقلاب اسلامى 1357 به فرانسه رفت و در خدمت گروه شاپور بختیار قرار گرفت.





منبع:

کتاب عطاءالله خسروانی به روایت اسناد ساواک صفحه 139

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.