اظهارات رئیس سرویس انگلستان
متن سند:
رئیس نمایندگان سرویس انگلستان1 (آقای وب) در یک ملاقات و مذاکره
خصوصی با نماینده ساواک مطالبی بشرح زیر اظهار نموده است :
مدت توقف سفیر فعلی انگلستان در ایران حتی بیش از مدت مقرر طول کشید و
تغییر ایشان صددرصد عادی و برابر برنامه و روش معمول است ولی جالب است
که بگویم شایعه سازان در مورد تغییر سفیر انگلیس سه شایعه ساخته اند :
1ـ در مشکل سختی قرار
دارد و اخراج شده که به دلیل
آتش گرفتن سفارت و نیز
طرفداری از شاه ایران
می باشد.
2ـ تعویض او با یک آدم
ملایمتر که سیاست جدید را
اعمال کند.
3ـ او با بی بی سی به نفع
ایران مبارزه کرد و باخت و
بدین جهت عوض شد و
می خواهد زراعت کند.
ـ شغل وی معاون رئیس
سرویس و مسئول امور
خاورمیانه خواهد بود.
ـ ایشان شخص صریحی بود
که از حرف زدن نترسید و حتی در نمایشگاه بازرگانی از موضوع حمایت از شاه
ایران صحبت کرد.
ـ جانشین او آقای گراهام جوان است و 52 سال دارد و در بغداد ـ بحرین ـ کویت
ـ عمان ـ تریپولی ـ میکاس ـ واشنگتن مأموریت داشته است و در حدود پانزدهم
ژانویه 1979 به تهران خواهد آمد.
ـ سفیر جدید در مورد ایران تجربه کافی ندارد.
ـ سابقه او مثل سرآنتونی پارسونز است.
ـ بودن او در کشورهای اطراف ایران امتیازی است که برای بودن او در ایران به
کار می رود.
و اما در مورد اوضاع ایران :
از هفته های آخر حکومت شریف امامی زیاد راضی نبودیم زیرا هر چه
می خواستند می داد و وضع ایشان مثل کسی بود که در بالونی نشسته باشد و این
بالون در حال سقوط باشد و سرنشینان برای بالا رفتن مجدد هر چه باشد بیرون
می ریزند و زمانی می رسد که دیگر چیزی ندارد.
ـ اقدامات او و امتیازاتی که
در روزهای اول داد صحیح
بودند ولی خیلی زود بود.
ـ پس از تغییر حکومت ما
نفس راحتی کشیدیم.
ـ دولت فعلی از ثبات
برخوردار است و از سیاست
تسلیم خودداری می کند.
ـ اگر یک رژیم نظامی روی
کار باشد باید حتما اقدامات
سریع تری در ایجاد آرامش
بکند چون اگر سربازان
اینکار را نتوانند بکنند پس
چه کسی می تواند.
ـ در حال حاضر درباره
استانها نگران هستیم مثلاً
اصفهان .
ـ ژنرال ازهاری شخص فهمیده، هوشیار و سیاستمداری است.
ـ اقدامات دولت فعلی و نتایج آن که کاملاً برخلاف انتظار غربی ها بود.
آنها
انتظار داشتند که دولت نظامی باعث بدتر شدن اوضاع خواهد شد.
ولی ثابت شد
که اشتباه می کنند.
علی رغم نظامی بودن زیاد سرکوب کننده نیست و رقم 20 هزار کشته را که
غربی ها حدس می زدند نشد.
ـ به علاوه از ماه دسامبر اطمینان بیشتری در مورد اوضاع خواهد بود.
ـ ایران کشور بزرگی است و حیف است که نابود شود.
ـ از اطلاعات و اخباری که روزنامه های شوروی مبنی بر سخت شدن سیاست
آن کشور منتشر کرده اند نگران هستیم.
ـ تلگرافی فرستادم که از لندن درباره اقدامات شوروی در مرزهای ایران از قبیل
جابجایی نیروها ـ کار گذاشتن وسایل الکترونیکی و غیره اطلاعاتی بفرستند.
ـ من احساس می کنم که شوروی موضع خود را سخت تر می کند ولی در واقع
نشانه هایی از این مسئله
نمی بینم.
ـ شایعاتی در مورد جابجائی
نیروها در مرزهای نزدیک
گرگان و جلفا وجود دارد.
ـ من فکر می کنم که نطق
برژنف و این اقدامات
شوروی بیشتر جنبه روانی
دارند.
ـ با وجود اینها نطق برژنف
ناگهانی و خیلی تند بود.
ـ بازگرداندن صدور نفت به
میزان کار فوق العاده ای بود
که 50 در صد بیشتر بهتر از
انتظارات غرب بود.
ـ علاوه بر شوروی خمینی
هم خودش مسئله است.
هر اعلامیه ای او صادر می کند اگر در دهها روزنامه
اروپایی و امریکایی نوشته شود آنقدر اثر ندارد که بی بی سی بگوید.
ـ من در مورد حملات بی بی سی با سفیرمان صحبت کردم ولی هرنوع دخالت
دولت انگلیس در این مورد باعث بوجود آمدن جنجال سیاسی می شود.
ـ به طور کلی دو راه وجود دارد که با بی بی سی مقابله شود.
یکی اینکه سفیر ایران
در لندن نوار گفته های بی بی سی را ببرد و به یک یک آنها اشاره کند و بگوید که
این مطالب شما و گفته هایتان مطابق با واقعیت نیست و تحریک آمیز است.
دیگر
اینکه یک مقدار اطلاعات خود شما به بی بی سی بدهید.
ـ دولت انگلستان از دو طریق با موسسه بی بی سی مرتبط می شود.
1ـ گواهی نامه کار
2ـ پرداخت مبلغی کمک هزینه
ولی چون بی بی سی یک مؤسسه مستقل است دولت انگلیس نمی تواند در کار آن مثلاً با ندادن بودجه
دخالت کند.
ارزیابی خبر :
خبر صحت دارد.
توضیحات سند:
1ـ اینتیلیجنت سرویس در
ایران:
در این سند اظهارات عالی ترین
مقام سازمان امنیت انگلستان را
در ایران می خوانید.
احتمال دارد این دیدار به دو
علت صورت گرفته باشد.
، یکی
تعویض سر آنتونی پاسونز سفیر
انگلستان در ایران و دیگری
موضوع رادیو بی.
بی.
سی از
نکات قابل توجه در این سند
تمایل مقام امنیتی انگلستان به
ایجاد هر چه سریعتر آرامش در
ایران هم با توسل به زور است.
او صراحتا می گوید اگر این
آرامش را سربازان نتوانند
ایجاد کنند پس چه کسی خواهد
توانست.
او ضمن تمجید از
ارتشبد ازهاری که احتمال دارد
به خاطر راه اندازی دوباره
صادرات نفت بوده باشد،
می گوید که غربی ها حدس
می زنند با روی کار آمدن دولت
نظامی حدود بیست هزار کشته
به جا بماند.
یعنی انگلستان و
دیگر دول اروپایی و آمریکا
پذیرفته بودند که چنین کشتاری
در ایران صورت پذیرد تا شاه بر
تخت پادشاهی خود برقرار
بماند.
این صراحت که در واقع بیان
خواسته های اصلی غرب است،
نشان می دهد که اظهارات عوام
فریبانه آنها در ستایش از
محمدرضا پهلوی برای
برقراری یک دمکراسی در
ایران چه مفهومی دارد آنچه
مسلم می نماید این است که
حکومت شاه روی استخوان های
مردم ایران برای دنیای غرب
بسیار پسندیده تر از حکومتی
دیگر بوده، هر چند این حکومت
جدید به خواست مردم روی کار
آمده باشد.
منبع:
کتاب
جعفر شریف امامی به روایت اسناد ساواک صفحه 632