تاریخ سند: 30 اردیبهشت 1347
موضوع: اظهارات اللهیار صالح
متن سند:
از: 21 تاریخ:30 /2 /1347
به: 312 شماره: 618 /21
موضوع: اظهارات اللهیار صالح
چند روز قبل نامبرده بالا ضمن ملاقات و صحبتهای خصوصی با شخصی، وقتی از وی سئوال شد که نظر شما نسبت به خلیج فارس چیست، نامبرده پاسخ داد درباره مشکلاتی که برای اعراب پیش میآید، میگویند چون ما مسلمان هستیم و با ایران دین مشترک داریم، باید از ما حمایت کند؛ ولی در صورتی که مشکلی برای ایران پیش آید آنها خود را عرب میدانند. در مورد خلیج فارس هم هیچگونه دلیل و مدرکی برای اعراب در دست نیست و تنها کشوری که میتواند صاحب نفوذ کامل برخلیج باشد ایران است. سپس اللهیار صالح به اعلامیه دربار شاهنشاهی اشاره کرد و گفت: اعلامیه دربار شاهنشاهی مبنی بر انصراف اعلیحضرت همایونی از مسافرت به عربستان سعودی برای هر ایرانی وطنپرست از جمله من احساس غرور کرد. چون با صدور این اعلامیه به جهانیان تفهیم شد که ایران دارای یک سیاست مستقل ملی است. سپس نامبرده به سیاست ایران در جنگ اعراب و اسرائیل اشاره نمود و اظهار داشت، اعراب توقع داشتند که ایران بدون جهت پا به پای آنها در جنگ شرکت کند و یا لااقل از اعراب حمایت نماید، ولی این کار صحیح به نظر نمیرسید چون جنگ بین اسلام و یهود نبود، بلکه جنگ بین اعراب و اسرائیل بود و ایران چرا مداخله بیجا کند. ضمناً راجع به اختلاف بین مصر و ایران نامبرده اشاره نمود که کوششهای فراوانی شده که بین دولت ایران و دولت مصر صلح برقرار گردد، ولی دول بزرگ راضی به این امر نیستند. درست است که اکنون هم روابط ما و هم روابط مصر با شوروی حسنه است، معهذا دولت شوروی و اصولاً دول بزرگ راضی نیستند که دول کوچکتر و در حال توسعه دارای روابط حسنه با یکدیگر باشند.
سیاست امریکا و انگلیس و شوروی نسبت به دول کوچک یکی است، منتها زیر اسامی مختلف، سوسیالیسم و امپریالیسم هر دو میخواهند دولتهای کوچک ضعیف باشند.
نظریه منبع. نظری ندارد.
نظریه رهبر عملیات. مفاد گزارش فوق صحت دارد.
به پرونده اللهیار صالح به کلاسه 23000 ضمیمه و ارائه شود. 4 /3 /47
منبع:
کتاب
اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد دوم صفحه 389