درباره: عدم رعایت نزاکت مکاتباتی از طرف مهندس روحانی وزیر کشاورزی و منابع طبیعی
تاریخ سند: 18 آذر 1352
درباره: عدم رعایت نزاکت مکاتباتی از طرف مهندس روحانی وزیر کشاورزی و منابع طبیعی
متن سند:
[تاریخ:]18 /9 /1352درباره: عدم رعایت نزاکت مکاتباتی از طرف مهندس روحانی وزیر کشاورزی و منابع طبیعی
سابقه: ساواک استان کردستان در مورخه 12 /7 /52 اعلام داشته که استان مذکور به واسطه دارا بودن مراتع طبیعی از نظر دامپروری بایستی در سطح بسیار عالی قرار داشته باشد ولی به علت عدم توجه و مراقبت و تمکن مالی دامداران و همچنین رعایت نکردن بهداشت دامی و کمبود علوفه در زمستان‌های سرد و طولانی از لحاظ دامپروری یکی از مناطق عقب افتاده محسوب می‌گردد و اظهارنظر نموده ایجاد یکی از قطب‌های دامداری در استان کردستان از نظر اقتصادی فوق‌العاده موثر و مفید خواهد بود و علاوه بر اینکه عده زیادی از اهالی را از فقر و بیکاری نجات می‌دهد قسمتی از گوشت کشور نیز تأمین خواهد شد و اضافه نموده از سال 1341(اجرای قانون اصلاحات ارضی) کشاورزان به منظور ازدیاد زمین زراعتی و مالکیت خود بدون بررسی کوشش نموده‌اند که با تبدیل مراتع و جنگل‌ها به زمین زراعتی به صورت دیم کشت و کار نمایند و این عمل هنوز هم حتی در ارتفاعات ادامه دارد و منجر به تخریب مراتع و جنگل‌ها و بالنتیجه کمبود علوفه گردیده در این‌مورد مسئولین امر (منابع طبیعی) موفق نشده‌اند اقداماتی از نظر جلوگیری کشاورزان در زمینه تخریب مرتع و جنگل‌ها به عمل آورند و طرح‌هایی در جهت به وجود آوردن مراتع نمونه و غیره که چشمگیر باشد به موقع اجراء گذارند ساواک مذکور در پایان اظهارنظر نموده که وزارت کشاورزی در مورد کشاورزی و دامپروری استان بررسی‌های لازم معمول و ضمن تهیه طرح‌های صحیح و علمی و طبق برنامه‌هائی برای تأمین منظور فوق دست به اقدامات انقلابی بزند.
اقدامات انجام شده:
مفاد گزارش ساواک استان کردستان به عرض رسید در اجرای اوامر صادره در 12 /8 /52 مراتب به دفتر ویژه اطلاعات و نخست‌وزیری منعکس گردید.
مفاد گزارش مزبور از طریق دفتر ویژه اطلاعات به وزارت کشاورزی و منابع طبیعی منعکس و وزیر کشاورزی به شرح زیر حاشیه‌نویسی نموده است.
جناب آقای سعیدی، جناب آقای معصومی، تیمسار نعمانی
این حرفهای کلی را مسئولین کشاورزی و سازمان جنگل‌ها و مراتع محل به مسئولین ساواک و اطلاعاتی می‌گویند و آنها هم خیال می‌کنند اسرار بمب اتمی برای شاهنشاه آریامهر و دولت کشف کرده‌اند به صورت اطلاعات مهم به این صورت تهیه و می‌فرستند این کلیات همان‌هائی است که سال‌ها است سازمان جنگل‌ها و مراتع سر آن با وزارت تعاون و امور روستاها اختلاف نظر دارد که سند بدون مساحت و قابل کش‌آمدن اراضی مرتعی را به نام دیم به این بدبخت‌ها ندهند حمایت از شخم مرتع نکنند و تا می‌آئیم جلوی آن را بگیریم که به همین مراجع اطلاعاتی اطلاعیه می‌دهند ـ در خرم‌آباد ـ در فارس ـ در ایلام جلوی شخم‌کردن اراضی دیم را گرفتند و مردم بیکار شدند و فردا صبح انقلاب می‌شود ما باید به کدام ساز آقایان برقصیم جواب بدهید جواب مسئله اجرای یک طرح جامع توسعه کشاورزی و دامپروری توام با تمام تسهیلات مارکتینگ و نوسازی روستاهای این منطقه است و مباشران هم باید یک سازمان عمران منطقه‌ای قوی باشد و راه حل دیگر هم ندارد و دنبال آن هستم. ضمناً وزارت کشاورزی و منابع طبیعی طی نامه‌ای عطف به اطلاعیه مورد بحث اشعار داشته است:
سازمان جنگل‌ها و مراتع کشور از سال‌ها پیش پیوسته مواجه با این قبیل اعمال بوده و با علم و عنایت کامل به آثار سوء تبعی ناشیه از تخریب مراتع اقدامات وسیعی در این‌خصوص معمول و با توجه به مقدورات و امکانات از تجاوزات متجاوزین جلوگیری و ضمناً به تهیه و اجرای طرح‌های قرق مراتع ضعیف و اصلاح و تقویت رقبات موصوف پرداخته و قطعا این رویه را ادامه خواهد داد ولی در عین حال علل و جهاتی وجود دارد که مانع وصول به هدف کلی حفظ کامل مراتع و تقویت و اصلاح آنها می‌گردد و تا علل و عوامل و اشکالات موجوده بر سر راه جلوگیری از تجاوزات متعدیان از بین نرود طبعاً معلول نیز معدوم نخواهد شد. اینک برای روشن شدن موضوع به درج یکی از مهمترین اشکالات موجود می‌پردازند.
مسئله مهم و قابل توجه اینست که وزارت سابق اصلاحات ارضی با عنایت کامل به وجوب اجرای سریع قانون انقلابی و لزوم پیاده کردن آن به سرعت اقدام و با آنکه نقشه‌های کامل و آمار کاملاً دقیق مساحت زمین‌های مورد نظر را نداشته‌اند معهذا بدلیل فوق‌الاشعار به تقسیم عاجل اراضی آبی و دیم مبادرت و زمین‌های اخیر را به استناد بند ب ماده 45 قانون ملی شدن جنگل‌ها و مراتع به کشاورزان از بند رسته واگذار و اسناد مالکیت مربوطه را به آنان تحویل و در حقیقت بایستی صراحتاً اعلام و اذعان نماید که وزارت مزبور راه بهتری جز آنچه بدان عمل نموده‌اند نداشته ـ بهر تقدیر کشاورزان مزبور برای تصرف و بهره‌برداری از زمین‌های مورد اسناد واگذاری مبادرت به شخم و تخریب مراتع واقع در محدوده دهات نموده‌اند و به همین دلیل اکثر نزدیک به تمام تجاوزات برقبات موصوف روی مراتع اطراف دهات رخ داده و شاید بتوان گفت که فقط حدود 2% تجاوزات نسبت به مراتع خارج از محدوده قراء انجام گرفته است.
به هر حال هنگامی که مأموران سازمان جنگل‌ها و مراتع مبادرت به جلوگیری از تجاوزات افراد به مراتع مزبور نموده و یا نسبت به خلع ید کسانی که دور از چشم مأمورین و یا شب هنگام مراتع را شخم می‌کنند اقدام می‌نماید اطلاعیه‌هائی از طرف آن سازمان یا دیگر مراجع دولتی درباره این قبیل کشاورزان به این وزارت ارسال و مسئله کوچ‌کردن قبیله‌ای به کشور ترکیه یا آواره شدن دسته‌ای و بیکار ماندن دسته‌ای دیگر را مطرح و به طور غیر صریح خواستار عدم ممانعت از ادامه کار متجاوزین می‌کردند. دلیل و انگیزه تحریر این قبیل نامه‌ها که بر اساس شکوائیه‌های واصله تهیه می‌شود اینست که شکات در شکوائیه‌های خود بحثی از تخریب مرتع ننموده و فقط درباره قسمت دوم موضوع یعنی جلوگیری مأموران سازمان جنگل‌ها از شخم و کشت زمین مورد سند یاد می‌کنند و به نظر این وزارت راه رفع اشکال موجوده در استان کردستان و سایر نقاط کشور و بالا بردن حجم تولید محصولات کشاورزی و دامی آنها اجرای یک طرح جامع و وسیع تولیدی کشاورزی و دامپروری توأم با تسهیلات و مارکتینگ و نوسازی روستاهای تمام مناطق می‌باشد و عامل انجام این اعمال نیز بایستی یک سازمان عمرانی منطقه‌ای با امکانات و اعتبارات کافی باشد تا بتواند تعداد زیادی از کشاورزانی را که نادانسته و به امید انتفاع به تخریب مراتع می‌پردازند جذب و سطح اشتغال را وسعت داده و زیر یک چتر به کارهای مختلف عمرانی مشغول سازد و به درآمد سرانه سالانه آنان بیفزاید و مشارالیهم را از تخریب مراتع باز دارد. در خاتمه مستحضر می‌دارد که این وزارت از چند ماه قبل مشغول بررسی و مطالعه درباره تشکیل این قبیل سازمان‌های عمرانی بوده و موضوع را تا حصول نتیجه قطعی تعقیب خواهد نمود.
در پایان وزیر کشاورزی با خط خود خطاب به تیمسار ارتشبد ریاست ساواک اضافه نمود:
قربانت گردم ـ در یک اطلاعیه به وزارت کشاورزی اعلام می‌شود که سخت‌گیری مأمورین جنگل و مرتع موجب شکایت و آوارگی افراد می‌شود و توصیه به مماشات می‌فرمائید در اطلاعیه دیگر هشدار می‌دهید که مراتع شخم خورده و دامداری لطمه دیده و زارعین از گندم دیم ضرر دیده‌اند ـ خودتان انصافاً بفرمائید چطور عمل کنیم؟
با توجه به مطالبی که وزیر کشاورزی در حاشیه اطلاعیه و نامه ارسالی به ساواک نوشته است و عدم رعایت نزاکت مکاتباتی و بی‌تدبیری از طرف ایشان که عهده‌دار امور وزارتخانه می‌باشند مراتب جهت استحضار به عرض می‌رسد. 18 /9